Ignatii disputavimus (in præfatione ad ejus Epi- A ex Andreæ Schotti apographo Claudius Salmasius stolas). VI. Hæc epistola manca habetur in omnibus Græcis codicibus motis. Ubi autem codices deficiunt, ipi continenter subnectitur epistola Barnabæ, sed capite truncato (25). Totam vero Polycarpi epistolam vetus notis servavit versio, quam primus 1298 Parisiis, ab ipso inventam, evulgavit Jacobus Faber Stapulensis. Græce et Latine primus epistolam in lucem protulit Duaci 1633 Petrus Halloixius, ex apographo Francisci Turriani, a viro doctissimo Jacobo Sirmondo S. J. ad illum transmisso (26). Post annos 14 Jacobus Usserius aliud nactus exemplar, quod manu sua descriptum cum Isaaco Vossio communicaverit, illud contulit cum edito Halloixiano, atque hanc Polycarpianam epistolam cum vetere interprete Londini evulgavit 1647 ; quam deinde nova interpretatione adornatam exhibuit Cotelerius. Anno 1709 prodiit Thomæ Smithii editio præstans, eamque secutus est Gallandius. Novam denique editionem 1838 et 1840 (edit. 1) adornavit Guilielmus Jacobsonus, codicibus Vaticano, Parisino et Mediceo Laurentiano usus. VII. De Polycarpi doctrina disputaverunt Lumperus (27), Heynsius, Junius ac van Gilse (28), Mahlerus (29) et alii. DE MARTYRIO S. POLYCARPI. I. << Inter præclariora ecclesiasticæ antiquitatis B borum serie in omnibus retenta, soloque particumonumenta merito recensetur Epistola Ecclesiæ Smyrnensis de martyrio S. Polycarpi, adeo, ut illam pene integram Eusebius Historiæ suæ necessario inserendam existimaverit (30). Quinimo illu. stris ejus interpres Valesius eo processit, ut affirmarit (31), Polycarpi ejusque sociorum martyrium litteris traditum esse omnium primum, Actaque martyrum nulla exstare antiquiora ; nec dubitarit proinde, quin illa Smyrnensium epistola primo loco posita fuerit ab Eusebio,in libro quem inscripsit Αρχαίων μαρτυρῶν συναγωγή. Molliter tamen excipiendus vir doctissimus; nondum quippe detecta, quo tempore ille sic sentiebat, Acta martyrii S. Ignatii sincera. » Ita Gallandius (32). II. Insignis hæc de martyrio S.Polycarpi epistola rectissime, ut Smithius docet (33), « dici potest ¿yxúzλtos si encyclica, ut ex imscriptione patet ; utpote ad varias Ecclesias, tam in Asia minori vicina, quam alibi in aliis provinciis, xxτà návτa Tónov transmissa; quæ de iis solis, quæ xatà Пlóvtov, juxta Pontum sitæ erant, male interpretatur Eusebius (34), pro πάσαις ταῖς κατὰ πάντα Tónov, cum ad omnes Ecclesias, ubi Christianæ religionis professio vigebat,per Orientem præcipue sparsas,debeat propagari et extendi ab ipsis Philadelphensibus (35), quantum in ipsis erat, tois énéXervα ádeλpols communicanda (36); eadem ver (25) Vide Proleg. ad epist. S. Barnabæ, hujusce Patrol t. II. EDIT. (26) Cfr. Proleg. ad S. Barnabam. (27) Hist. theol. crit. t. I, p. 351-346. (28) Commentationes de theologia Patrum apost. morali, p 60-69, p. 78-84, p. 75-78. (29) Patrolog. t. I, p. 159-162. (30) Hist. eccl. iv, 15. (31) Ibid. not. 1. (32) Biblioth. veterum Patrum 1. c. p. LXXXIX. (35) Non Philadelphensibus, sed fidelihus Philo PATROL. GR. V. laris Ecclesiæ, ad quam dirigitur, nomine mu. tato. >> III. Hanc epistolam non continuo post Polycarpi martyrium, sed aliquanto post tempore a Smyrnæis scriptam fuisse contendit Valesius(37),dicens: « Cum Philomelienses de Polycarpi martyrio fama tantum ac rumore tenus audiissent, litteras dederunt ad Smyrnæorum Ecclesiam, rogantes, ut cuncta, quæ in beatissimi viri passione gesta fuerant, singillatim perscripta ad ipsos mitterentur. Quod quidem libentissime præstiterunt Smyrnæi, scripta ad ipsos epistola, quam in manibus habemus. Id autem subindicant his verbis (c. 20): ὑμεῖς μὲν οὖν ἠξιώσατε διὰ πλειόνων δηλωθῆναι ὑμῖν Tà Yevóμeva.» Sed primo anno post mortem S. C Polycarpi acta hæc conscripta esse inde ex eo apparet, quod primus dies anniversarius hujus martyrii nondum celebratus fuit, ut ex cap. 18 perspicimus. D IV. Epistolam de martyrio Polycarpi, nomine Ecclesiæ Smyrnensis ab Evaresto conscriptam, Marcus quidam, seu Martianus (38), ad Philomelienses pertulit (39). Exemplar autem hujus epistolæ habuit Irenæus, quod Gaius ejus discipulus descripsit, et post eum Socrates quidam Corinthius, atque alius, Pionius nomine (40). V. Epistolæ Smyrnensis Ecclesiæ optimum Eumelii epistolam nostram inscriptam fuisse statuit Jacobsonus, quem nos secuti sumus. Cfr. quæ infra ad inscriptionem hujus Epistolæ adnotavimus. (36) Ep. Eccl. Smyrn., c. 20. (37) Not. 1 ad Euseb. Hist. eccl. iv, 15. (38) Ita exhibet vetus interpres. (39) Vide Martyr. Polycarpi, c, 20. (40) Ibid. c 22. Acta quædam S. Polycarpi spu ria, Pionio huic auctori falso tributa, Petrus Halloixius in Vitis Patrum Oriental., t. I, post eum Bollandus edidit in Actis Sanctorum, ad diem 26 Januar. 32 mala fraude adjunxit. Verbis enim καθώς δηλώσω év tp xx0ε Pseudo-Pionius indicat, sequentibus (i. e. Actiз spuriis adjectis) se declaraturum esse, quæ Polycarpus per revelationem ipsi manifestaverit. sebius præbuit testimonium, qui potiorem ejus A false ascribuntur, genuinæ Smyrnæorum epistolæ partem Historiæ suæ inseruit, hisce verbis (41): Ἐν τούτῳ δὲ (tempore) ὁ Πολύκαρπος, μεγίστων τὴν ̓Ασίαν ἀναθορυβησάντων διωγμῶν, μαρτυρίῳ τελειοῦται. ̓Αναγκαιότατον δὲ αὐτοῦ τὸ τέλος, έγω γράφως ἔτι φερόμενον, ἡγοῦμαι δεῖν μνήμῃ τῆς ἱστορίας τῆσδε καταθέσθαι. "Εστι δὲ ἡ γραφὴ ἐκ προσώπου ἧς αὐτὸς Ἐκκλησίας ἡγεῖτο, ταῖς κατὰ Πόντον παροικίαις τὰ κατ' αὐτὸν ἀποσημαίνουσα dià ToÚTwv, x. t. λ. Sequuntur verba Epistolæ no stræ. Ibidem,postquam Eusebius multa protulit ex ea epistola, concludit his verbis ; Tà μèv ôǹ xatà Tòv θαυμάσιον καὶ ἀποστολικόν Πολύκαρπον, τοιούτου κατηξίωτο τέλους, τῶν κατὰ τὴν Σμυρναίων Ἐκκλησίαν ἀδελφῶν τὴν ἱστορίαν, ἐν ᾗ δεδηλώκαμεν αὐτῶν Ἐπιστολῇ, κατατεθειμένων. De martyrio S. Polycarpi Irenæus (42) quoque verba fecit: Ἐπὶ πολὺ γὰρ παρέμεινε (Polycarpus) καὶ πάνυ γηραλέος, ἐνδόξως καὶ ἐπιφανέστατα μαρτυρήσας, ἐξῆλθε τοῦ βίου. Similiter Hieronymus (43); « Postea vero, regnante M. Antonino et L. Aurelio Commodo, quarta post Neronem persecutione, Smyrna, sedente proconsule, et universo populo in amphitheatro adversus eum personante, igni traditus est. » VI. Totam Ecclesia Smyrnensis epistolam nemo, quem sciam,in dubium vocavit, ipsique critici rigi. dissimi laudem ei tribuerunt (44). lis, quæ supra (n.1) ex Valesio protulimus, ea addemus, quæ illustrissimus Scaligerus in Anidmadversionibus suis. Eusebianis (p. 121) effatus est. Hæc sunt, inquit, vetustissima illa Ecclesiæ martyria, quorum lectione piorum animus ita afficitur, ut nunquam satur inde redeat; quod quidem ita esse, unusquisque pro captu suo et conscientiæ modo sentire potest. Certe ego nihil unquam in historia ecclesiastica vidi, a cujus lectione commotior recedam,ut non amplius meus esse videar. » B C VII. Epistolam Ecclesiæ Smyrnensis primus Græce et Latine (sed Græce non integram) edidit Petrus Halloixius in Vitis Patrum Orient., t. I (47). Integram autem eam anno 1647 Londini ex Menologio Græco mss. Barocc. evulgavit Usserius, Parisiis Cotelerius. Eamdem deinde Actis martyrum sinceris Ruinartus intexuit, et Smithius editioni Epp. Ignatii et Polycarpi addidit 1709. Smithium secutus est Gallandius. Novissimam et elegantissimam editionem 1838 et 1840 (edit. п1) Oxonii evulgavit Jacobsonus, tribus codicibus, Barocciano, Parisino et Cæsareo-Vindobonensi usus. VIII. De doctrina hujus epistolæ cfr. Lumper., Hist. theol. crit., t. IIt p. 453-459. IX. Addamus denique quæ Thomas Smithius, testis autót, de Smyrnensi amphithartro, quo S. Polycarpus martyr gloriosus obiit, deque ejus sepulcro enarrat his verbis (48): « Ad latera, anquit, alterius portæ arcis, quæ ad orientem est, adhuc visuntur duæ aquila, Romanorum insignia, largiusculæ et belle quidem delineata. Hinc inter descendendum, amplum amphitheatrum ad Notapeliotem, quo S. Polycarpus martyrio coronatus est, intravimus, gradibus saxeis a Turcis ad ornandas ædes illinc sublatis. In cujus lateribus duæ cavernæ, quibus claudebantur leones, sibi invicem opponuntur. Sepulcrum S. Polycarpi, quod in latere montis adversus Euro-austrum adhuc conservatur. Græci die festo, ipsius memoriæ consecrato, pro more, qui apud ipsos obtinet, solemniter invisunt. Situm est in quadam ædicula, ecclesiæ forte sacello,alii,per quam illuc transeun duum est contigua. In hoc monumento instaurando, si ab Nostris temporibus præsertim Mahlerus episto- impressionibus aeriis, si a Turcis, si a Christia læ hujus causam egit (45). nis Occidentalibus, qui fragmenta marmoris quasi tot reliquias exinde tollunt, lædatur temereturque; laudabilis illorum collocatur opera, olla fictili quoque illic apposita, in quam quisque fere præ veneratione, qua erga τὸν Μεγαλομάρτυρα pro Christo invicta animi præsentia mori sustinentem fertur, illic ductus pauculos aspros conjicit, ut in omne ævum perennet. Hæc Smi ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ ΚΑΙ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΠΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ SANCTI POLYCARPI SMYRNÆORUM EPISCOPI ET HIEROMARTYRIS EPISTOLA AD PHILIPPENSES Πολύκαρπος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ πρεσβύτεροι τῇ Ἐκ- A Polycarpus et qui cum eo presbyteri Ecclesia Dei, κλησίᾳ τοῦ Θεοῦ τῇ παροικούσῃ Φιλίππους (49)· ἔλεος ὑμῖν καὶ εἰρήνη παρὰ Θεοῦ παντοκράτορος καὶ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν πληθυνθείη. quæ peregrinatur Pbilippis: misericordia vobis et pax a Deo omnipotente, et a Domino Jesu Christo Salvatore nostro multiplicetur. I. Laus ob benignitatem erga fratres vinctos et ob firmam fidem. Συνεχάρην ὑμῖν μεγάλως ἐν Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ, δεξαμένοις τὰ μιμήματα τῆς ἀληθοῦς ἀγάπης, καὶ προπέμψασιν, ὡς ἐπέβαλεν ὑμῖν, τοὺς ἐνειλημμένους τοῖς ἁγιοπρεπέσι δεσμοῖς, ἢτινά ἐστι δια δήματα τῶν ἀληθῶς ὑπὸ Θεοῦ καὶ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ἐκλελεγμένων· καὶ ὅτι ἡ βεβαία τῆς πίστεως ὑμῶν ρίζα, ἐξ ἀρχαίων καταγγελλομένη χρόνων, μέχρι νῦν διαμένει, καὶ καρποφορεῖ εἰς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν, ὃς ὑπέμεινεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν Β ἡμῶν ἕως θανάτου καταντήσαι, « ἂν ἤγειρεν ὁ Θεὸς, λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ ᾅδου. Εἰς ὃν οὐκ ἰδόντες πιστεύετε, πιστεύοντες δὲ ἀγαλλιᾶσθε χαρᾷ ἀνεκλαλήτῳ καὶ δεδοξασμένῃ· » εἰς ἢν πολλοὶ ἐπιθυμοῦσιν εἰσελθεῖν, εἰδότες ὅτι « χάριτί ἐστε σεσωσμένοι, οὐκ ἐξ ἔργων, » ἀλλὰ θελήματι Θεοῦ, διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Magnopere congavisus sum vobis in Domino nostro Jesu Christo, quod veræ charitatis imagines suscepistis, et quod prout decuit vos, comitati estis eos, qui implicati sunt vinculis, quæ sanctis conveniunt, quæque diademata sunt eorum, qui vere sunt a Deo et Domino nostro electi; et quod firma fidei vestræ radix, ab antiquis temporibus annuntiata, usque adhuc permanet ac fructum affert in Domino nostro Jesu Christo, qui pro peccatis nostris usque ad mortem devenire sustinuit, « quem resuscitavit Deus, solutis doloribus inferni 2. In quem non videntes creditis, credentes autem exsultatis lætitia inenarrabili et glorificata 3; » in quam multi desiderant introire, scientes, quod « gratia. estis salvati, non ex operibus,» sed voluntate Dei per Jesum Christum. II. Adhortatio ad virtutem. (50) « Διὸ ἀναζωσάμενοι τὰς ὀσφύας ὑμῶν (51) δουλεύσατε τῷ θεῷ ἐν φόβῳ » καὶ ἀληθείᾳ, ἀπολί πόντες τὴν κενὴν ματαιολογίαν καὶ τὴν τῶν πολλῶν πλάνην, « πιστεύσαντες εἰς τὸν ἐγείραντα τὸν Κύ 1 Philipp. 1, 5. s Act. II, 24. 3 I Petr. 1, 8. 4 Ephes. 1, 8, 9. 51 Petr. 1,13; Ephes. vi, 17. * Psal.,11. (49) Ita Jacobsonus e cod. Vat. Alii Φιλίπποις. Cfr. C I Clem. 1, et inscriptionem Epist. Εccl. Smyrn. de martyrio Polycarpi. (50) Similia leguntur apud Clementem, Epist. » ad Corinth. c. 9. Cfr. Prolegomena nostra ad epistolas S. Clementis, n. 3 (Patr. Gr. t. 1). (51) Pronomen restituit Jacobsonus ex codd. 1007 suscitavit, eique gloriam dedit 7 » ac sedem ad dex- Α ριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ἐκ νεκρῶν, καὶ δόντα tram suam; cui subjecta sunt omnia cœlestia et terrestria : cui omnis spiritus servit ; qui venit judex vivorum et mortuorum 8; cujus sanguinem Deus requiret ab iis qui non credunt in illum. Is vero, qui ipsum suscitavit e mortuis, et nos suscitabit, si fecerimus voluntatem ejus et in ipsius mandatis ambulaverimus, ac dilexerimus ea quæ ipse dilexit,abstinentes ab omni injustitia, fraudatione, avaritia, obtrectatione, falso testimonio 10 ; <<< non reddentes malum pro malo, nec maledictum pro maledicto 41, » nec pugnum pro pugno, nec exsecrationem pro exsecratione; memores autem eorum,quæ dixit Dominus docens : « Nolite judicare, ne judicemini 12; dimittite, et dimittetur vobis 13; miseremini,ut misericordiam consequamini '; [in] qua mensura mensi fueritis, remetietur vobis 15 ; » et: « Beati pauperes, et qui persecutionem patiuntur, quoniam ipsorum est regnum Dei. » αὐτῷ δόξαν (52) » καὶ θρόνον ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· ᾧ ὑπετάγη τὰ πάντα ἐπουράνια καὶ ἐπίγεια· ᾧ πᾶσα πνοὴ λατρεύει· ὃς ἔρχεται κριτὴς ζώντων καὶ νεκρῶν· οὗ τὸ αἷμα ἐκζητήσει ὁ Θεὸς ἀπὸ τῶν ἀπειθούντων αὐτῷ. Ὁ δὲ ἐγείρας αὐτὸν ἐκ νεκρῶν καὶ ἡμᾶς ἐγερεῖ, ἐὰν ποιῶμεν αὐτοῦ τὸ θέλημα, καὶ πορευώμεθα ἐν ταῖς ἐντολαῖς αὐτοῦ, καὶ ἀγαπῶμεν & ἠγάπησεν, ἀπεχόμενοι πάσης ἀδικίας, πλεονεξίας, φιλαργυρίας, καταλαλιᾶς, ψευδομαρτυρίας· « μὴ ἀποδιδόντες κακὸν ἀντὶ κακοῦ, ἤ λοιδορίαν ἀντὶ λοιδορίας· » ἤ γρόνθον ἀντὶ γρόνθου, ἤ καταραν ἀντὶ κατάρας· μνημονεύοντες (53) δὲ ὧν εἶπεν ὁ Κύριος διδάσκων· (54) « Μὴ κρίνετε ἵνα μὴ κριθῆτε· ἀφίετε, καὶ ἀφεθήσεται ὑμῖν· ἐλεεῖτε, ἵνα ἐλεηθῆτε· [ἐν (55) ] ᾧ μέτρῳ μετρεῖτε, ἀντιμε η τρηθήσεται ὑμῖν· » καὶ ὅτι « Μακάριοι οι πτωχο B (56) καὶ οἱ διωκόμενοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτ τῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. » III. Non arroganter hæc scribo. Paulus præceptor vester est. Hæc, fratres, non quod mihi arrogem, scribo vobis de justitia; sed quia vos provocastis me. Neque enim ego, neque alius mei similis beati et gloriosi Pauli sapientiam assequi potest; qui cum esset apud vos, coram hominibus tunc viventibus perfecte ac firmiter verbum veritatis docuit ; qui et absens vobis scripsit epistolas in quas si intueamini, ædificari poteritis in fide, quæ vobis est data, * quæque est mater omnium nostrum 17, » subsequente spe, præcedente charitate in Deum et in c Christum et in proximum. Si quis enim intra hæc fuerit, mandatum justitiæ implevit ; nam qui charitatem habet, longe est ab omni peccato. Ταῦτα, ἀδελφοί, οὐκ ἐμαυτῷ ἐπιτρέψας γράφω ὑμῖν περὶ τῆς δικαιοσύνης (57). ἀλλ' ἐπεὶ ὑμεῖς προεπεκαλέσασθέ με. Οὔτε γὰρ ἐγώ, οὔτε ἄλλος ὅμοιος ἐμοὶ δύναται κατακολουθῆσαι τῇ σοφίᾳ τοῦ μακαρίου καὶ ἐνδόξου Παύλου· ὃς γενόμενος ἐν ὑμῖν, κατὰ πρότα ωπον τῶν τότε ἀνθρώπων ἐδίδαξεν ἀκριβῶς καὶ βεβαίως τὸν περὶ ἀληθείας λόγων· ὃς καὶ ἀπὼν ὑμῖν ἔγραψεν ἐπιστολὰς (58), εἰς ἃς ἐὰν ἐγκύπτητε, δυ νηθήσεσθε οικοδομεῖσθαι εἰς τὴν δοδεῖσαν ὑμῖν πίστιν, ἐπακολου« ἢτις ἐστὶ μήτηρ πάντων ἡμῶν (59), θούσης τῆς ἐλπίδος, προαγούσης τῆς ἀγάπης, τῆς εἰς Θεὸν καὶ Χριστὸν καὶ εἰς τὸν πλησίον. Ἐὰν γάρ τις τούτων ἐντὸς ᾖ (60), πεπλήρωκεν ἐντολὴν δικαιοσύνης· ὁ γὰρ ἔχων ο γάπην, μακράν ἐστι πόσης ἁμαρτίας. IV. Fugiamus avaritiam; doceamus nos ipsos, uxores et viduas. Principium autem omnium malorum est habendi cupiditas 18. » Scientes ergo, quod <<< nihil intulimus in hunc mundum, sed nec auferre quid valemus 49, » armemur armis justitia 20, et doceamus primum nos ipsos, ambulare in mandato Do « ̓Αρχὴ δὲ πάντων χαλεπῶν φιλάργυρία. » Εἰδότες οὖν ὅτι « οὐδὲν εἰσηνέγκαμεν εἰς τὸν κόσμον, ἀλλ ̓ οὐδὲ ἐξενεγκεῖν τι ἔχομεν, » ὁπλισώμεθα τοῖς ὅπλοις τῆς δικαιοσύνης, καὶ διδάξωμεν ἑαυτοὺς πρῶτον, που ρεύεσθαι ἐν τῇ ἐντολῇ τοῦ Κυρίου (61)· ἔπειτα καὶ 10 I Thess ν, 22. 11 [ 14 Luc. vi, 36. 15 Matth. vII, 2; 7 I Petr. 1, 21. 8 Act. xvi, 31. I Cor. vi, 14 ; II Cor. IV, 14; Rom. vi, 11. Petr. III, 9, 12 Matth. vII, 1. 13 Luc. vi, 37; Matth. vi, 12, 14. Luc. vi, 38. 16 II Petr. II, 15. 17 Gal. IV, 26. 18 I Tim. vi, 10. 19 Ibid. 7. 20 Ephes. vi, 11. (52) Cfr. Ign. ad Smyrn., c. 6, ad Trall. c. 9, ad D S. Lucæ in animo habuilse? Crednero, qui (BeiSmyrn. c. 2 : ὡς . ἑαυτὸν ἀνέστησεν. (53) Ita Jacobsonus ex codd., pro vulg. μνημο νεύσαντες. 54) Simili fere modo varia loca ex Evangeliis in unum contraxit Clemens Romanus ep. 1, c. 13. Confer Proiegomena nostra ad Epistolas S. Clementis, n. 3. (65) Prepositionem i, quam deletam vult Smithius non agnoscunt codd. Laur. Vat. JACOBSON. (56) Smithius et Ruchatus addunt ex veteri interprete et e S. Matth. v, 3, τῷ πνεύματι (post πτωχοί), quam quidem vocem omittit S. Lucas vi, 20. Quid autem vetat, S. Patrem locum parallelum trage zur Einleitung in die bibl. Schriften 1, 21) videtur suspicari, τῷ πνεύματι apud S. Matthaum assumentum esse recentioris ævi, neutiquam assentiri possum. Ib. (57) Similiter loquitur S. Ignatius in Epist ad Ephesios c. 3· Οὐ διατάσσομαι ὑμῖν ὡς ὢν τις. (58) Epistolas de « una epistola dici monet Cotelerius, qui et plura exempla afferi. Consentit ei De Wette, Einl. in d. N. T. edit. tertia, § 150, not. d. (39) Ita Jacobsonus ex tribus codd. Alii ὑμῶν. (60) Addendum πλήρης. RouTH. (61) Similia leguntur in epistola : Clem. Rom. τὰς γυναῖκας ὑμῶν ἐν τῇ δοθείσῃ αὐταῖς πίστει καὶ A mini, deinde et vestras uxores, ambulare in fide ἀγάπῃ καὶ ἀγνείᾳ, στεργούσας τοὺς ἑαυτῶν ἄνδρας ἐν πάσῃ ἀληθείᾳ, καὶ ἀγαπώσας πάντας ἐξ ἴσου ἐν πάσῃ ἐγκρατείᾳ, καὶ τὰ τέκνα παιδεύειν τὴν παι δείαν τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ (62)· τὰς χήρας σωφρο νούσας περὶ τὴν τοῦ Κυρίου πίστιν, ἐντυγχανούσας ἀδιαλείπτως περὶ πάντων, μακρὰν οὖσας πάσης δια βολῆς, καταλαλιᾶς, ψευδομαρτυρίας, φιλαργυρίας καὶ παντὸς κακοῦ· γινωσκούσας ὅτι εἰσὶ θυσιαστήριον (63) Θεοῦ, καὶ ὅτι πάντα μωμοσκοπεῖται (74), καὶ λέ ληθεν αὐτὸν οὐδὲν, οὔτε λογισμών, οὔτε ἐννοιῶν, οὔτε τι τῶν κρυπτῶν τῆς καρδίας. ipsis tradita et in charitate et castitate, amantes viros suos in omni veritate, ac diligentes cunctos æqualiter, in omni continentia, et erudire filios in disciplina timoris Dei; viduas vero doceamus, esse prudentes circa fidem Domini, interpellantes sine intermissione pro omnibus ", longe recedentes ab omni calumnia, detractatione, falso testimonio, avaritia et omni malo; cognoscentes, quod altare Dei sint, et quod ille omnia clare perspiciat, nihilque eum lateat, nec ratiociniorum, nec cogitationum, nec quidquam occultorum cordis. V. Officia diaconorum, juvenum et virginum. Εἰδότες οὖν ὅτι « Θεὸς οὐ μυκτηρίζεται, » ὀφείλο- Β μεν ἀξίως τῆς ἐντολῆς τοῦ καὶ δόξης περιπατεῖν. Ὁμοίως διάκονοι ἄμεμπτοι κατενώπιον αὐτοῦ τῆς δικαιοσύνης, ὡς Θεοῦ καὶ Χριστοῦ (65) διάκονοι, καὶ οὐκ ἀνθρώπων· μὴ διάβολοι, μὴ δίλογοι (66), ἀφιλάρο γυροι, ἐγκρατεῖς περὶ πάντα, εὔσπλαγχνοι, ἐπιμελεῖς, πορευόμενοι κατὰ τὴν ἀλήθειαν τοῦ Κυρίου, ὃς ἐγένετο διάκονος πάντων· ᾧ ἐὰν εὐαρεστήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰῶνι, ἀποληψόμεθα καὶ τὸν μέλλοντα, καθὼς ὑπέσχετο ἡμῖν ἐγεῖραι ἡμᾶς ἐκ νεκρῶν, καὶ ὅτι ἐὰν πολιτεύσώμεθα ἀξίως αὐτοῦ, « καὶ συμβασιλεύσο μεν (67) » αὐτῷ, εἴγε πιστεύομεν. Ομοίως καὶ νεώτεροι ἄμεμπτοι ἐν πᾶσι, πρὸ παντὸς προνοοῦντες ἀγνείας, καὶ χαλιναγωγοῦντες ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς κακοῦ. Καλὸν γὰρ τὸ ἀνακόπτεσθαι (68) ἀπὸ τῶν ἐπιθυμιῶν τῶν (69) ἐν τῷ κόσμῳ, ὅτι πᾶσα « ἐπιθυμία κατὰ τοῦ πνεύματος στρατεύεται· » καὶ « οὔτε πόρο νοι, οὔτε μαλακοί, οὔτε ἀρσενοκοίται βασιλείαν Θεοῦ κληρονομήσουσιν, » οὔτε οἱ ποιοῦντες τὰ ἄτοπα. Διὸ δέον ἀπέχεσθαι ἀπὸ πάντων τούτων, ὑποτασσομένους τοῖς πρεσβυτέροις καὶ διακόνοις, ὡς θεῷ καὶ Χριστῷ (70)· τὰς παρθένους ἐν ἀμώμῳ καὶ ἁγνῇ συνειδήσει περιπατεῖν. VI. Officia presbyterorum 24 Scientes ergo, quod « Deus non irridetur 28, » debemus digne mandato ac voluntate ejus ambulare. Similiter diaconi in conspectu justitiæ ejus inculpati esse debent, sicut ministri Dei et Christi, non hominum ; ne calumniatores sint, ne bilingues 23, nec avari; sed continentes in omnibus, misericordes, seduli, incedentes juxta veritatem Domini, qui omnium minister factus est ; cui si in hoc sæculo placuerimus, recipiemus et futurum, quemadmodum pollicitus est nobis, quod resuscitabit nos e mortuis, quodque, si digne ipso vivamus 25, « etiam cum eo regnabimus 26, » siquidem credimus. Simili modo et juvenes in omnibus inculpabiles sint, ante omnia solliciti de castitate, ac se ab omni malo refrenantes. Bonum enim est, abscindi a cupiditatibus hujus mundi, quia omnis «Ο cupiditas militat adversus spiritum 27, » et « neque fornicarii, neque molles, neque masculorum concubitores regnum Dei possidebunt 28, » neque qui absona faciunt. Quare oportet ab his omnibus abstinere, subjici autem presbyteris et diaconis, tanquam Deo et Christo; virgines vero oportet in immaculata et casta conscientia degere. et officia communia. Καὶ οἱ πρεσβύτεροι δὲ εὔσπλαγχοι, εἰς πάντας Et presbyteri sint ad commiserationem proni, ἐλεήμονες, ἐπιστρέφοντες τὰ ἀποπεπλανημένα (71), misericordes erga cunctos, aberrantia reducentes, ἐπισκεπτόμενοι πάντας ἀσθενεῖς, μὴ ἀμελοῦντες visitantes infirmos omnes, non negligentes viχήρας, ἢ ὀρφανοῦ, ἢ πένητος· ἀλλὰ « προνοοῦντες duam, aut pupillum, aut pauperem ; sed « solliciti ἀεὶ τοῦ καλοῦ ἐνώπιον Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, » ἀπε- semper de bono coram Deo et hominibus 29. » absχόμενοι πάσης ὀργῆς, προσωποληψίας, κρίσεως D tinentes ab omniira,acceptione personarum,judicio 21 I Thess. v, 17. 22 Gal. vi, 7. 23 I Tim. 111, 8. 24 Matth. xx, 28. 25 Philipp. 1, 27. 26 II Tim. II, 12. 27 I Petr. 11, 11. 28 I Cor. vi, 9, 10. 29 Rom. XII, 17; II Cor. VIII, 21. ad Corinth., capp. 1 et 21. Cfr. Prolegomena nostra ad Epistolas. S. Clementis, n. 3. (62) Sc. διδάζωμεν ἑαυτούς. (63) Ita Jacobsonus ex tribus codd. et vet. interprete. Alii θυσιαστήρια. Constitutiones apostolorum lib. 11, c. 26, hanc comparationem viduarum cum altaribus a Polycarpo mutuatæ esse videntur. (64) Ita Jacobsonus ex cod. Vatic. Alii ἡμῶν σκοπεῖται. Cfr. 1 Clem. ad Cor., c. 41. (65) Ita Jacobsonus cum tribus codd. et vet, interprete. Huic lectioni etiam Syriacum hujus Epistola fragmentum favet, quod Curetonus, p. 34, (cfr. sup. p. 154) nobiscum communicavit. Alii le gerunt ἐν Χριστῷ. (66) Ita Jacobsonus e tribus codd. (67) Legendum βασιλεύσομεν cum codd., non βασιλεύσωμεν eum libris impressis. Jac. (68) Ita Jacobsonus ex tribus codd. et vet. interprete. Male alii ανακύπτεσθαι, emergere. (69) Addidit Jacobsonus τῶν ex cod. Vatic. (70) Polycarpus episcopi non facit mentionem, quippe qui, verecundia impeditus, eum nollet cohortari. Vide Rothe, Anf. p. 409 sq. (71) Lege τοὺς ἀποπεπλανημένους, nisi forte πρόβατα intelligatur. JUN. |
