կացի երբեմն ի կամուրջն Հառաչանաց ի վընեժ 3 . Պալատ աստի ամբառնայր եւ տուն բանտի ՝ Հանդիպոյ • Տեսի զշինուածըս նորին ընդ նիւս ալեաց բարձրուղեշ իբր յեղակարծ ի բարսմանց դիւթականին Հարուածոյ : Մառախլապատք թափառին Հազարք ամաց շուրջ զինեւ. փառք նուաղեալք ծաղը արձակեն զամանակօքըն նախկին՝ Մինչդեռ գաւառք նըւաճեալք ի Հեռուստ ակնարկէին ի թեւապանծ առիւծունս ի ծագըս սեանցըն կըճեայց, Յորժամ՝ վընեժ ի հարիւրս իւր բազմէր գահըս կըղզեաց :

Բ

Որպես կիւրել՝ ծովային ի զով ալեացն Ովկեանու
Բարճեալ գըլուխ խորազգեաց բրգազարդիկ բարձրայօն
ի Հեռաստան օդաճեմ՝ վըսեմական տարազու՝
Ջուրց եւ ջըրոց պետութեանց` արկանելով սանձ ըզգօն .
Այսգոյն նազէր նա, եւ տայը պաշտատական դստերաց
Զաւար ազֆաց եւ ազանց . եւ արեւելք անըսպառ
Ճապաղէին ոտիւքն ազգ ազգ ականըս պայծառս.

wn.

Այւոչ հընչին արդ ի վընէԺ երգոց Դասայ * արձագանգք • Լռիկ .աներգ թիարկէ կոնտոլավարըն մանուկ. Քակտին կործան յեզը ափանց իւրոց չըքնաղքն ապարանք, Ոչ եւս ըստէպ գուսանաց բաղխի

ունկըն շըշուկ .

[տան.

Անցեալ գնացին այն աւուրք . գեղեցկութիւն մընայ դեռ.
խամրին արուեստք, գըթեն գահք, Բընութիւն կեայ յաւի-
Եւ ոչ է մարթ մոռանալ՝ քանի՛ սիրուն վընեժն այն՝
Էր խրախարան Համախումբ ամենազան տօնահեշտ,
Ըզբօսարան աշխարՀի, ու իտալիոյ մմք զաւեշտ :

IV

But unto us she hath a spell beyond
Her name in story, and her long array
Of mighty shadows, whose dim forms despond
Above the dogeless city's vanish'd sway;
Ours is a trophy which will not decay
With the Rialto; Shylock and the Moor,

And Pierre, can not be swept or worn away The keystones of the arch! though all were o'er, For us repeopled were the solitary shore.

The beings of the mind are not of clay;
Essentially immortal, they create

And multiply in us a brighter ray

And more beloved existence: that which Fate
Prohibits to dull life, in this our state

Of mortal bondage, by these spirits supplied
First exiles, then replaces what we hate;
Watering the heart whose early flowers have died,
And with a fresher growth replenishing the void.

VI

Such is the refuge of our youth and age, The first from Hope, the last from Vacancy; And this worn feeling peoples many a page, And, may be, that which grows beneath mine eye: Yet there are things whose strong reality Outshines our fairy-land; in shape and hues More beautiful than our fantastic sky, And the strange constellations which the Muse O' er her wild 'universe is skilful to diffuse:

Դ

Այլ է մեր անդ յիշատակ քան ըզդիպաց պատմական Եւ քան զերկայն ըզդասակն ուրուականաց քաջածին Որք թաղծադէմք ի սըգի ակընկորեալք տըխուրք կան Ընդ ապաշուքըն քնքշանս դըքսակորոյս քաղաքին : Արձան յաղթից անվըթար քան Ռիալդոյ 6 է մեր անդ, Շայլոգ, Մովըիկ, եւ Պետրիկ ', սոք 'անաղարտ անկորուստ Յամենածախ մընայցեն Ժամանակէն մեզ պաÇուստ. Անկիւնակալք կամարաց, թէ եւ անկցի բնաւ տապաստ՝ Սոքօք՝ ափունջս ամայիք՝ մեզ մարդաբնակք իցեն

Ե

wum:

Քանզի Հաստուածք մըտաւորք ոչ ի կաւղյ զանդանին . Անմահականք ի բընուստ՝ ստեղծուն ու աճել տան ի մեզ Ըզլուսափայլ ճառագայթս եւ էութիւնս սիրային . Ու այն զոր ժըխտէ բախտ կենացս ի ցաւագին ասպարեզ Մեռելութեանն օրինօք կաշկանդելով անՀամբոյը, Օժանդակեալ զօրութեամբ ազնըւականս այս ոգեաց Մերժէ ի մէնջ նախ, ու ապա լընու զտեղի ատելեաց . Արբուցանէ զսիրտ խամրեալ ծորմամբ ծաղկանցն առաջնոց Եւ նորաբոյս դալարեաւ պըճնազարդէ զունայն ծոց :

2

Այս մանկութեան մերոյ, այս եւ ծերութեանս ապաւէն՝ Մինչ առաջինն ի յուսոյ, միւան յընկերաց լըքանի . Այս սըրտահար ըզգացումն ելից ծածկեաց բիւր քարտէն, Նոյն եւ զսա րդեօք որ ընդ իմ՝ իսկ աչօքս արդ լընանի : Այլեն ինչ իրք լուսաւորք ըստուգագոյն էութեամբ: Յաղթկուք երկրիս ցընորից , ի ձեւ ու ի գոյն բարեքիկ՝ Քան մրտածին մերս երկինք յդյժ առաւել գեղեցիկ, Եւ քան զանյաջ աստղակոյաքըն՝ զոր ճարտարըն Մուսայ Դասաւորե յամայի տիեզերաց պողոտայ :

VII

I saw or dream'd of such,

but let them go,

They came like truth, and disappear 'd like dreams;

And whatsoe 'er they were

are now but so:

I could replace them if I would; still teems
My mind with many a form which aptly seems
Such as I sought for, and at moments found;
Let these too go for waking Reason deems
Such over-weening phantasies unsound,

And other voices speak, and other sights surround.

VIII

I've taught me other tongues

and in strange eyes

Have made me not a stranger; to the mind
Which is itself, no changes bring surprise;
Nor is it harsh to make, nor hard to find

A country with ay, or without mankind;
Yet was I born where men are proud to be,
Not without cause; and should I leave behind
The inviolate island of the sage and free,
And seek me out a home by a remoter sea.

IX

Perhaps I loved it well; and should I lay
My ashes in a soil which is not mine,
My spirit shall resume it if we may
Unbodied choose, a sanctuary. I twine
My hopes of being remember 'd in my line
With my land's language: if too fond and far
These aspirations in their scope incline,

If my fame should be, as my fortunes are,
Of hasty growth and blight, and dull Oblivion bar

Է

Տեսի աչօք կամ՝ յանուրջս .

այլ զի կայ իմ՝ եւնոցա. Երեւեցան իբր ըստոյգ, անՀետացան իբր երազ. Էին որ զինչ եւ Էին, արդ այսպիսիք են ահա . Եւ կարեմ՝ այլս ընդնոսին փոխանակել Հանապազ. Ջի պատկերօք լի է գլուխ իմ տակաւին այնպիսեօք՝ Ջորոց Հարեալ մերթ ըղձիւք եւ մերթ ըզբռամբ իսկ ածի. . . Այլմոռասցուք եւ զսոսա . քանզի առ Բանն որ զարթչի՝ Անդեպ անճահ երեւին մըտացընորքն անդաճմունք • Այլ ձայնք խօսին այժմ եւ այլք յածին զինեւ երեւմունք :

Ը

Արդ ընդելեալ իմ ի լուր այլախօսիկըն լեզուաց
Օտարական չեմ՝ ես յայսմ՝ Հետէ առ աչս օտարին .
Միտք անյողդողդք ոչ ապշին ի փոփոխել` պատկերաց .
Ոչ դըժուարին ինչ է գիւտ ոչ ըստեղծուած դըժուարին
Բազմամարդիկ գըտանել կամ՝ անմարդի Հայրենիս .
Սակայն ծընեալ եմ՝ յերկրի՝ ուր ծընանել փառք գըրի .
Եւ յիրաւունս իսկ. արդ ի՞մ՝ թողից լըքից ըզկղզի
Ուր անկասկած իմաստունն եւ այր ազատ յօրանան,
Եւ խընդրեցից տուն յաշխար` Հեռի ու ի ծով բացական :

Թ

Այւ գուցէ քաջ սիրելով սիրեցի ես զայն տեղիս Եւ արդ յօտար աշխարհի կայցէ թողուլ զիմ նըշխար. Սակայն առ նոյն վերըստին թող արասցէ դարձ Հոգիս , ( ԹԷ Հոգի զերծ ի Հողոյն կարէ ընտրել իւր տաճար ) : Այլ ես ըզյոյս՝ անմոռաց կալցյ ի յուշ ազգակցաց՝ ' խառնեալ զօդեմ` ընդ բարբառ որով վարին Հայրենիք • Բայց թէ յանձուկ տարփ վարեն զիս անդրագոյնս իղձք անոտիք, Թէ զգ բաղդիս եւ Համբաւս աճեալ փոյթ՝ փոյթ եւ խամրի, Թէ յաննըշոյլ գերեցայց մոռացութեան խաւարի,

եւ