LXXXVIII

And thou, the thunder-stricken nurse of Rome!
She-wolf! whose brazen-imaged dugs impart
The milk of conquest yet within the dome
Where, as a monument of antique art,

Thou standest:

- Mother of the mighty heart,
Which the great founder suck 'd from thy wild teat,
Scorch 'd by the Roman Jove's etherial dart,
And thy limbs black with lightning- dost thou yet
Guard thine immortal cubs, nor thy fond charge forget?

Thou dost;

LXXXIX

but all thy foster-babes are dead
The men of iron; and the world hath rear'd
Cities from out their sepulchres: men bled
In imitation of the things they fear'd,

And fought and conquer 'd, and the same course steer'd, At apish distance; but as yet none have,

Nor could, the same supremacy have near 'd,

Save one vain man, who is not in the grave,

But, vanquish'd by himself, to his own slaves a slave

XC

The fool of false dominion- and a kind
Of bastard Cæsar, following him of old
With steps unequal; for the Roman's mind
Was modell' d in a less terrestrial mould,
With passions fiercer, yet a judgment cold,
And an immortal instinct which redeem'd
The frailties of a heart so soft, yet bold,
Alcides with the distaff now he seem'd

At Cleopatra's feet, and now himself he beam'd,

ՁԸ

Եւ դու դայեակ շանթահար մատակագայլ մայր Հռովմայ 6 2. Յորոյ ի ստեանց պըղընձեաց թըւին թորել ծորք կաթին, կաթն յաղթաբեր. ի սրահի քում`անդ կանգնեալգըմբեթե այ Ուր եւ պատուիսըն նըշխար Ճարտարութեան Հընային, Արձանացեալ կաս անդէն, ով մայր սըրտի Հըզօրի,

Զոր ի ստեանց քոց վայրենեաց մեծն այն ծըծեաց Հիմնարկու.
ի Հռովմականն Որմըզդի անմաՀ փըքնաց խամրեալդու,
Ու ի Հարելոց փայլականցըն թըխացեալարդ Համակ .
Զանմահ կորիւնքդ յիշես ցարդ եւ զմայրագութ քո վաստակ.

Եւ կարիսկ քաջ.

-

ՁԹ

այլմեռեալ են ահա քո դիեցիկք, Արքն երկաթեայք . եւ աշխարհ ի դամբանաց իսկ նոցին Քաղաքանի յարոյց նոր . յարիւն եկին անդ մարդիկ

ի նմանութիւն կըրթեալայնց՝ յորոց երբեմն ահէին . Մարտեան, ստացան , զասպարէզ ըզնոյն Հատին կապկաբար : Այլ ցարդ ոչ ոք ոչ ուրեք երեւեցաւ Հաւասար

Եւ ոչ լիցի մերձագոյն ոք ի վեհիցն այն ի պար .

Բայց մի եւեթ այր սնոտի , որ դեռ չեմուտ ի տապան,

ԱԽ

յանձնէն իսկ յաղթեալ, գերի գերեացն է իւրեան 63 .

Ղ

Սուտ պետութեան թեկնածու, աղճկորդի ոք նոր կեսար, Հեռի մընայր յընթացիցն ի հետեւելն անդ Հընոյն՝ Քանզի մըտաց նախնոյն այն Հռովմայեցւղ, կաղապար Նըւազուներ մասն երկրի . թէպէտ կըրիւք բռնագոյն Այլ ի դատել անդ իւրում Հանդարտագինըս վարէր . ԱնմաՀ ինմա րընազդումըն թըւէր կալ ի չըքմեղս . Ըզգոռ սըրտին եւ թուլզյ քաւելով կիրըս մեղմեխս . Մերթ իլիկաւն Ալկիդէս թըւէր յոտին կլոպատրեայ Եւ մերթ ինքնին ածելով գըլղյն պըսակ ճաճանչեայ :

And came

XCI

and saw- and conquer 'd! But the man Who would have tamed his eagles down to flee,

Like a train 'd falcon, in the Gallic van,
Which he, in sooth, long led to victory,
With a deaf heart which never seem'd to be

A listener to itself, was strangely framed;
With but one weakest weakness

Coquettish in ambition

At what? can he avouch

- vanity,

- still he aim 'd

or answer what he claim'd?

And would be all or nothing

XCII

nor could wait

For the sure grave to level him; few years
Had fix'd him with the Cæsars in his fate,

On whom we tread; For this the conqueror rears
The arch of triumph! and for this the tears
And blood of earth flow on as they have flow'd,
An universal deluge, which appears

Without an ark for wretched man's abode,

And ebbs but the reflow! Renew thy rainbow, God!

XCIII

What from this barren being do we reap ?
Our senses narrow, and our reason frail,

Life short, and truth a gem which loves the deep,
And all things weigh'd in custom's falsest scale;
Opinion an omnipotence, whose veil

Mantles the earth with darkness, until right

And wrong are accidents, and men grow pale

Lest their own judgments should become too bright,

And their free thoughts be crimes, and earth have too much light.

ՂԱ

Դիմեր, դիտէր եւ յաղթեր 64: իսկ սա Հնարեալ միշտ Հընարս Արծուիա մարզել ի թըուիչս երկրապատիկ Խոյանաց Բազէաբար իջանել գաղղիական ընդ կաճառս . Թէպէտ վարեաց արդարեւ ըզնոսին յորս յաղթանաց, Այլ վիճակեալ ապառումն եւ սալացեալ խուլ որրտի, Որ եւ ինքեան անգամ՝ ոչ մատուցանէ ունկն ի լուր . Ջախտ ախտացեալ վատագղյն՝ զունայնութիւն Հետազուր, Երկրակալ։ փառասէր . եւ իղձ լինի տակաւին • Եւ ի՞մ արդեօք . — ասիցէ, կամ՝գիտիցէ իսկ ինքնին :

ՂԲ

.1

կամէր լինել կամամն կամ՝ ոչինչ. ոչ իսկ Ժուժայի
Անտարակոյս դամբանաւըն լինել Հարթ հաւասար,
Եւ յետ սակաւ ինչ ամաց զոյգ կեսարու եդեալվայր
լինել ի մէնջ ոաընկոխ — Բաբէ. այս ըզկամար
Ամբառնայցէ յաղթական . • առ պյս արեան ճապաղիք
Եւ արտասուք ընթացեալ ողողեսցեն զընդՀանուր,
Որպես Հեղեղն ի Հընումն առ Հասարակ յորդաջուր •
Այլ տագնապեալմարդկութեան ոչ երեւի աստ տապան
Յորձանք զյորձանըս մըղեն: — Տեր, 8յց ըզքո ծիածան :

Զինչ ի յամուլ պայմանէ աստի Հընձել կարասցուք . Ըզգայութիւնք մեր նեղք, կանք Համառօտք, միտք զաղփաղ ձթշմարտութի՝ պատուական գոհար՝ այլկայ ստորիջուք. [փուն. Եւ ամենայն ինչ կըշռի սովորութեան սուտ չափուն . Ամենակալ զօրութեան նըմանեալ իմըն կարծիք Ըստուերաձիգ վերարկուաւ պարասքօղէ զերկիր արդ , Ցորչափ թըւին պատաՀարք չարն եւ բարի . պակնու մարդ Թէ մի արդեօք դատաստանք իւր թըւիցին պայծառք յոյժ Ու ազատ խորհուրդք գըրեսցին ի մեղս, ու - երկիր տեսցէ զյս:

XCIV

And thus they plod in sluggish misery,
Rotting from sire to son, and age to age,
Proud of their trampled nature, and so die,
Bequeathing their hereditary rage

To the new race of inborn slaves, who wage
War for their chains, and rather than be free,
Bleed gladiator-like, and still engage

Within the same arena where they see

Their fellows fall before, like leaves of the same tree.

and daily, hourly seen

The yoke that is upon us doubly bow'd,
And the intent of tyranny avow'd,

The edict of Earth's rulers, who are grown
The apes of him who humbled once the proud,

And shook them from their slumbers on the throne;

Too glorious, were this all his mighty arm had done.

XCVI

Can tyrants but by tyrants conquer'd be, And Freedom find no champion and no child Such as Columbia saw arise when she Sprung forth a Pallas, arm 'd and undefiled? Or must such minds be nourish 'd in the wild, Deep in the unpruned forest, 'midst the roar Of cataracts, where nursing Nature smiled On infant Washington? Has Earth no more Such seeds within her breast, or Europe no such shore?