Изображения страниц
PDF
EPUB

ἡμῖν· καὶ· Βίβλος γενέσεως 45 Ἰησοῦ Χριστοῦ, A necnon: Liber generationis Jesu Christi filii David, υποῦ Δαβίδ, υἱοῦ ̓Αβραάμ. Οἱ δὲ ἀπόστολοι, εἰπόντες ὅτι Θεὸς εἰς (58) ἐστιν, εἶπον οἱ αὐτοὶ ὅτι εἷς καὶ με σίτης Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων· καὶ τὴν ἐνσωμάτωσιν καὶ τὸ πάθος οὐκ ἐπῃσχύνθησαν. Τί γὰρ φησιν ; Ανθρω πος Ἰησοῦς Χριστὸς, ὁ δοὺς ἑαυτὸν ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας (59).

Γ. Πᾶς οὖν ὅστις ἕνα καὶ μόνον (60) καταγγέλλει Θεὸν ἐπ' ἀναιρέσει τῆς τοῦ Χριστοῦ θεότητος, ἐστὶ διάδο λος (61), καὶ ἐχθρὸς πάσης δικαιοσύνης· ὅ τε ὁμολο γῶν Χριστὸν, οὐ τοῦ ποιήσαντος τὸν κόσμον υἱὸν, ἀλλ ̓ ἑτέρου τινὸς ἀγνώστου, παρ' ὅν ἐκήρυξεν ὁ νό μος καὶ οἱ προφῆται, οὗτος ὄργανόν ἐστιν αὐτοῦ τοῦ διαβόλου. Ο τε τὴν ἐνανθρώπησιν παραιτούμενος, καὶ τὸν σταυρὸν ἐπαισχυνόμενος, δι' ὅν δεδεμαι, οὔ τός ἐστιν Αντίχριστος. Ο τε ψιλόν άνθρωπον λέγων τὸν Χριστὸν, ἐπάρατός ἐστι κατὰ τὸν προφήτην, οὐκ ἐπὶ Θεῷ πεποιθὼς, ἀλλ ̓ ἐπὶ ἀνθρώπῳ· διὸ καὶ ἄκαρπὸς ἐστι, παραπλησίως τῇ ἀγριομυρίκη (62).

VI. Ταῦτα γράφω ὑμῖν, ὦ 63 τοῦ Χριστοῦ νεολαία 54 (63), οὐ συνειδὼς ὑμῖν (64) τὸ τοιοῦτο φρόνημα ἀλλὰ προφυλαττόμενος ὑμᾶς, ὡς πατὴρ τὰ ἑαυτοῦ τέκνα. Βλέπετε οὖν τοὺς κακεντρεχεῖς ἐργάτας, τοὺς ἐχθροὺς τοῦ σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ, ῶν τὸ τέλος ἀπώ λεια (65), ὧν ἡ δόξα ἐν τῇ αἰσχύνῃ αὐτῶν. Βλέ πετε τοὺς κύνας, τοὺς ἐνεοὺς (66), τοὺς ὄφεις τοὺς συ ρομένους (67), τὰ φιλόδορα 55 (68) δρακόντια, τὰς ἀσπί

filii Abraham 46. Apostoli vero, dicentes quod Deus unus est 47; iidem dixerunt, quod unus etiam est mediator Dei et hominum 48; nec de incarnatione ac passione ejus erubuerunt. Quid enim inquit ? Homo Jesus Christus, qdi dedit semetipsum pro mun di vita et salute 49.

Vr Omnis itaque qui annuntiat unum ac solum Deum, ut tollat Christi divinitatem, is est diabolus 50, et hostis omnis justtiæ; et qui confitetur Christum non esse filium ejus qui mundum fecit, sed alterius cujusdam iguoti, præter eum quem lex prædicavit et prophetæ : is instrumentum est ipsius diaboli. Pari modo qui incarnationem rejicit, et crucem erubescit, propter quam vinctus sum, hic est Antichristus 1. Qui vero Christum diB cit nudum hominem, maledictus est, jnxta prophetam, cum non in Deo confidat, sed in homine, quare et infructuosus est, quasi myrica silvestris 52.

VI. Hæc scribo vobis, ο Christi novella oliva,non quod conscius sim vos ita sentire, sed ut præmuniam vos, quemadmodum pater filios suos. Cavete igitur improbe solertes operarios, inimicos crucis Christi; quorum finis interitus, quorum gloria in confusione ipsorum 55. Cavete canes mutos 5, serpentes obrepentes, dracones squamosos, aspides,

52 Jerem. xvII, 5. 83 al, ὡς.

45 ms. γεννήσεως. 46 Matth. 1, 1. 47 1 Cor. viii, 4, 6 : Gal. ut, 30. 48 Ephes. iv, 5, 6 : I Tim. 11, 5. 49 I Tim. 11, 5, 6. 50 Joan vi, 70. 51 I Joan. II. 22 et iv, 3 et II Joan. vii. 5t al. νεολαία et νεολέα. 55 Philipp. m, 18, 19. 56 Isa. Lvt, 10. 57 al φιλόδωρα.

(58) Εἷς. Deest in nostro interprete. UssER. (59) Καὶ σωτηρίας. Abest ab utroque vetere interprete. In.

Io.

(60) Καὶ μόνον. Hoc quoque ab utroque abest.

(61) Διάβολος. « Filius diaboli, » apud utrumque legitur. Ib.

(62) Παραπλησίως τῇ ἀγριόμυρίκη. Anglican. « proximus agresti myricæ. » Vet. vulgat. quemadmodum tamariscus quæ est in deserto, » vel, ut in mss. legitur, o quemadmodum tamaritium (lomaricum habet Petavianus codex quod est indeserto,» ex Jerem xvII, 6, ubi apud Hieronymum legitur: « Erit enim quasi myrice in deserto ; » apud Augu stinum (contra Faustum.lib. xii, cap. 1): « Et erit sicut tamarix quæ in deserto est. » Nam «myrice» aliis e tamarix s est. scopis tantum nascens : » !!! apud Plinium videre licet. lib. xii, cap. 21, et lib. xxiv, cap. 9 cum lib. xvi, cap, 26. ID.

(63) Ω τοῦ Χριστοῦ νεολαία, Anglican. « ο Christi juventus. » Vet. vulgat. • cum sim Christi novelium oliva ; » ὤν, pro ὦ, legens. In Nydprucciano codice νεολαία habetur ; quod Julio Polluci (libro 11 Onomastici, cap. 6) « juvenum catum » significat. Cod. Florentin.: ὡς τοῦ Χριστοῦ νεολέα (pro, vtoλαία). ID.

(64) Ὑμῖν. Cod. Nydpruce, ὑμῶν. Ib.

(65) ̓Απώλεια, ὧν ὁ Θεὸς ἡ κοιλία, « quorum Deus venter, » ex Philipp. 1, 19 additur in utroque vetere Latino interprete. ID.

(66) Κύνας τοὺς ἐνεούς. Insignis est, sed subobscurus locus S. Epiphanii hæresi 78, cap 3, ridiculo autem sensu in Latinum sermonem conversus : Φασὶ γὰρ τοὺς λυσσῶντας κύνας ἐνεοὺς καλεῖσθαι, διὰ τὸ νωδοὺς ἀποτελεῖσθαι ἐκ τῆς καταλιμπανούσης αὐτοὺς διανοίας. « Narrant enim rabiosos canes ob id mulos esse,quoniam ipsa illos rabies edentulos facit. » Quis,obsecro, intellexerit hæc ? Tu,secutus

D

magnum magistrum Hesychium,qui docet per voôóv mutum significari, mecum redde: « Aiunt enim rabiosos canes ἐνεούς (mutos) appellari, quod vocis expertes reddantur defectu sensus inferioris.>>CoT.

Τοὺς κύνας τοὺς ἐνεούς. Vetus vulgatus interpres, « canes rabidos, » hic reddidit: sed supra,in ignatii Epistola ad Ephesios, ex Isai. Lx1, 10, « canes mutos. » Noster contra interpres hic, «canes sine voce ; » illic, « canes rabidos, » vertit Φασὶ γὰρ τοὺς λυσσώντας κύνας ἐνεοὺς καλεῖσθαι, διὰ τὸ νωδοὺς ἀποτελεῖσθαι ἐκ τῆς καταλιμπανούσης αὐτοὺς διανοίας, inquit Epiphanius, hæres, 78 Κατὰ ̓Αντιδικομα ριανιτών. « Rabiosos canes ob id mutos esse narrant, quoniam ipsa illos rabies edentulos facit. » Ενεοί enim, sive έννεσι vocabulum proprie « mulos » denotat : ut in Act. ix, 7. UsSER.

(67) Συρομένους. Verleretur forsan a nonnullo « sibilantes, » ex Lexicis, quæ σύρειν etiam exponunt « sibilare. » Verba Hieronymi sunt ad finem libri ut Commentariorum in Isaiam, ad cap. 5, vers. 26 : « Et sibilasse Dominum, vel traxisse eos de finibus terrae. » Idemque observabis apud Olympiodorum Catenæ ad Job. XXVII, 23, in ἐξέλκοντα, et συριγμός. Quem ad textum Latina Commentaria : « Alii dixerunt, Plaudet (male in Hieronymo « planget » ediderunt) super eum manibus suis, et trahet eum de loco suo. » Et mox, « quasi sibilans. » Cor. Τοὺς ὄφεις τοὺς συρομένους. Anglican. « serpentes surrepentes. » Vet. vulgat. « serpentes super (al. supra) pectus repentes : » Brunnerus :« sinuosos serpentes; » Vedelius: « serpentes qui se trahunt per terram, » transtulit. UssER.

(58) Φιλόδορα. Fronto Ducæus, φολιδωτά. Βοchartus in Hierozoico, αἰολοδορα. Ego minori mu latione, φολίδερα conjiciebam, Cor. - Τὰ φιλόδορα δρακόντια. Velus vulgatus : « dracones squamosos;» ac si φολίδωτά legisset, ἀπὸ τῆς φολίδος(Suidæ enim φολιδωτόν est λεπιδωτόν, et Hesychio φολιδωτῷ λε

basiliscos, scorpios. Hi namque sunt thoes astuti, Α δας, τοὺς βασιλίσκους, τοὺς σκορπίους. Οὗτοι γὰρ simiæ hominum imitatrices.

VII. Pauli et Petri fuistis discipuli: ne perdatis depositum. Mementote Evodii digne beati pastoris vestri, qui primus constitutus est ab apostolis vester antistes. Ne probro afficiamus patrem ; simus genuini filii, non autem adulterini.Nostis quo modo vobiscum conversatus sim; quæ præsens dicebam vobis, hæc et absens scribo: Si quis non amat Dominum Jesum, sit anathema. Imitatores mei estote Co. Vice animarum vestrarum sim, eum Jesum

εἰσι θῶες (69) ἀλωποί (70), ἀνθρωπόμιμοι πίθηκοι. VII. Παύλου καὶ Πέτρου γεγόνατε μαθηταί· μὴ ἀπολέσητε τὴν παραθήκην 68 (71). Μνημονεύσατε Εὐοδίου (72) τοῦ ἀξιομακαρίστου ποιμένος ὑμῶν, ὅς πρῶτ τος ἐνεχειρίσθη παρὰ τῶν ἀποστολων (73) τὴν ὑμετ τέραν προστασίαν. Μὴ καταισχύνωμεν τὸν πατέρα, Γενώμεθα γνήσιοι παῖδες, ἀλλὰ μὴ νόθοι. Οἴδατε ὅπως συνανεστράφην (74) μεθ' ὑμῶν· 2 59 παρών (75) ἔλεγον ὑμῖν, ταῦτα καὶ ἀπὼν γράφω· Εἴ τις οὐ φιλεῖ τὸν Κύριον Ἰησοῦν, ἔστω ἀνάθεμα. Μιμηταί μου

58 al. παρακαταθήκην. πίδας ἔχοντι). Anglican. « infoveatos dracones; » B apostolorum successor ? » ID. hoc est, φωλιδωτά ἀπὸ τοῦ φωλεοῦ (unde et φωλεώδης τοῦ ὀρακοντος χειά, «< latebrosum draconis cubile. » a Plutarcho in libello de Defectu oraculorum nominatur. Vairlenius, « dracunculos pellium amictu gaudentes,» hic reddidit, ἀπὸ τῆς δορᾶς. Brunnerus vero magis ridicule : « amantes munera dracones ; » quia in codice Nydprucciano, τὰ φιλό δωρα δρακόντια legerat, quæ etiam Florentini ms. lectio est. USSER.

59 al. ἄς et ὡς οὖν. 69 I Cor. xvi, 22, iv, 16.

(69) Θωες. « Bestiæ sunt ex hyena et lupo generata,et dicuntur lycopantheri : veloces enim sunt, licet habeant tibias breves: » ait hic nostri interpretis glossator, partim Græcum illum lexicographum secutus, ex quo ista transcripsit Phavorinus Camers: Θὼς ὁ λυκοπάνθηρος· καὶ κλίνεται Θεός. Ταχεῖς γὰρ εἴσι, καίπες βραχοσκελεῖς ὄντες, partim etiam Hesychium, qui Θώας exponit θῆρας ἐξ ὑαίνης καὶ λύκου γινομένους. De lycopantheri quoque no mine consentiunt alii apud Eustathium, in illud Iliad. V:

Ωμοφάγοι μὲν θῶες ἔν οὕρεσι δαρδάπτουσιν. Ούς λυκοειδή ζῶα εἶναί φασιν οἱ πολλοὶ, διὸ καὶ τὴν τῶν λυκοπανθήρων κλῆσιν ἐντεῦθεν ἴσως εὗρον οἱ πολλοί. Thoum vero meminerunt, Herodotus in Melpomene, Aristoteles in Animalium histor. lib r, cap. 47 et cap. 44 ; Plinius lib. vet Natur. histor., cep. 35 : Solinus Polyhist. cap. 30. Alianus De animalib. lib. x, cap. 7: Oppianus lib. ut Halieuticon: Julius Pollux in Onomastic. lib. v, cap. 13 : Hesychius in θώς, et alii. ID.

(70) 'Αλωτοί. Uterque vetus interpres (ut et re centior Joannes Brunnerus) « vulpes, » reddidit : ac si ἀλώπεκες scriptum fuisset. Et quidem tam in Dilingana Pacai editione qua n in Tigurina Brunneri, θῶς, ἀλυποί, distincte leguntur. Verum posterias hoc ἐπιθετικός rectius accepit Morelius, et ad theos retulit, Hesychii auctoritate fretus apud quem legimus : Αλωπός, ἀλωπεκώδης, πανούργος, Σύρο. κλῆς Θρέστῃ καὶ νάχω. Οἱ δὲ ἀφανές και

τὴν πρόσοψιν, apud quem kai delendum notavit Thorndikius noster, et ἀφανής intelligendum,ut in ilo Evangelii, ἀθανίζουσι τα πρόσωπα αὐτῶν, et sic manifestum erit quare sequatur: ἀνθρωπόμιμοι πίθηκοι. ID.

(71) Παραθήκην. Florentin, παρακαταθήκην. IBID. (72) Εξόδιος. « Evodii » in cœlibum catalogo supra etiam facta est mentio ab Epistolæ ad Philadelphenos interpolatore. Eodov posteriores Græci appellant: eumdemque Εὐωδίαν esse existimant, cujus in Philipp. iv, 2 Paulus meminit: uti ex eorum Menaro, ad Aprilisdiem 29 et Septembris 7, colligitur. Ad hujus nominis vero ἐτυμολογίαν allu dit Joannes Constantinopolitanus archiepiscopus (sive Chrysostomus ille fuerit.sive Nesteuta potius) iA sermone De pseudo prophetis (tomo VII editionis Savilians, pag. 218): Που Ευόδιος, ἡ εὐοδία τῆς ἐκ κλησίας, καὶ τῶν ἁγίων ἀποστόλων διάδοχος : « Ubi Evodius ille, bonus odor Ecclesiæ, et sanctorum

C

(73) Ὃς πρῶτος ἐνεχειρίσθη παρὰ τῶν ἀποστόλων. Suidas : Ἐπὶ κλαυδίου βασιλέως Ῥωμαίων, Πέτρου τοῦ ἀποστόλου χειροτονήσαντος Εὐίδιον ἐν 'Αντιοχείᾳ, μετωνομάσθησαν οἱ παλαί λεγόμενοι Να ζωραίοι καὶ Γαλιλαίοι, Χριστιανοί. « Sub Claudio Romanorum imperatore, Petro apostolo Enodium Antiochia antistidem ordinante; qui olim Nazaræi et Galilæi, mutato nomine Christiani sunt dicti ; » et in Ignatii nostri Actis, Metaphrastes : Πέτρον μὲν γὰρ τὸν μέγαν Εὔοδος διαδέχεται, Εὔοδον δὲ Ἰγνά τιος. • Magno Petro successit Evodus. Evodo vero Ignatius ; » quem idcirco in sede Antiochena tertium post Petrum apostolum episcopum exstitisse affirmant Hieronymus in Scriptor. ecclesiast Cata logo (in Ignatio) et Socrates lib. vi Histor. ecclesiast, cap,8,licet secundum Origenes (homilia 6 in Lucam) et Eusebius (lib. 11, Histor. ecclesiast. κεφ. λε) eum nominet, ipso videlicet Petro excluso, ut communi totius orbis apostolo, potius quam proprio Antiocheni gregis episcopo. Evodius enim, ut idem docet Eusebius (lib. ui, Hist. κεφ. κβ'), primus Antiochiæ fuit episcopus ; secundus Ignatius. Et Actorum Ignatii vetus scriptor ineditus : Ἰγνάτιος ἐπίσκοπος τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ Ἁγίας τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας δεύτερος μετά τοὺς ἀποστόλους γενόμενος, Εὐόδιον γὰρ διεδέξατο quanquam Baronius (ad annum 45, § 14 et an. 71, § 11) et Halloixius (Notat. in Vit. Ignatii, cap. 2, p.394) duos istos simul Antiochiæ constitutos fuisse episcopos colligunt ex pseudo Clementis verbis illis, libro vu Constitut. apostol. cap. 47: ̓Αντιοχείας δὲ Εὐόδιος μὲν ὑπ' ἐμοῦ Πέτρου, Ἰγνότιος δὲ ὑπὸ Παύ λου. « Antiochia Evodius a me Petro, Ignatius a Paulo » episcopus ordinatus est, ita scilicet, ut alter iis qui ex circumcisione, alter vero iis qui ex gentibus ad Ecclesiam venissent, praefectus fuerit, licet et Ignatium ipsius Petri dextrà episcopatum suscepisse, doceant Theodoretus in Ατρέπτῳ, et Felix III Drapa in epistola ad Zenonem impo, quod post mor

tem Evodii factum, tradit Joannes Malela Antiochenus, de Petro, in x Chronici sui libro, ita scribens: Ἐν τῷ δὲ ἀνιέναι αὐτὸν ἐν τῇ Ῥώμη, διερχομένου αὐτοῦ δι' Αντιοχείας της μεγάλης, συνέβη τελευτή καὶ Εὔοδον τὸν ἐπίσκοπον καὶ πατριάρχην Αντιο χείας, καὶ ἔλαβε τὸ σχῆμα τῆς ἐπισκοπῆς Ἀντιοχείας μεγάλης Ἰγνάτιος, τοῦ ἁγίου Πέτρου τοῦ ἀποστόλου χειροτονήσαντος αὐτὸν καὶ ἐνθρονίσαντος « Dum Romam contenderet, per Antiochiam magnam iter eo faciente, Evodum episcopum et patriarcham Autiochenum mori contigit ;et episcopatus magna Antiochiæ ordinem suscepit Ignatius;sancto Petro apostolo manus illi imponente,et in sede collocante. »ID.

174. Συνανεστράφην. lla codex Nydpruccianus et Florentinus; consentiente etiam utroque vetere Latino interprete : non συνανετράφην, ut legebatur in Augustano. ID.

(75) "Απαρών. Pro ὡς codicis Augustani et Flo rentini,et ὡς οὖν Nydprucciani, & Morelius reposuit: consentiente quoque utroque Latino interpr. ID.

γίνεσθε. Αντίψυχον ὑμῶν γενοίμην, ὅταν Ἰησοῦ A adeptus fuero. « Memores estote vinculorum meoἐπιτύχω. Μνημονεύετέ μου τῶν δεσμῶν.

VIII. Οι πρεσβύτεροι, ποιμάνατε τὸ ἐν ὑμῖν ποιμνίον, ἕως ἀναδείξῃ, ὁ Θεὸς τόν μέλλοντα ἄρχειν ὑμῶν. Ἐγὼ γὰρ ἤδη σπένδομαι 63 (76), ἵνα Χριστὸν κερδήσω. Οἱ διάκονοι γινωσκέτωσαν οἵου εἰσὶν ἀξιώμα τος, καὶ σπουδαζέτωσαν ἄμεμπτοι εἶναι, ἵνα ὦσι μιμηταὶ Χριστοῦ. Ὁ λαὸς ὑποτασσέσθω τοῖς πρεσβυτέροις καὶ τοῖς διακόνοις. Αἱ παρθένοι γινωσκέ τωσαν τίνι καθιέρωσαν ἑαυτάς.

ΙΧ. Οἱ ἄνδρες στεργέτωσαν τὰς ὁμοζύγους, μνημοσ νεύοντες ὅτι μία ἐνὶ, οὐ πολλαὶ ἐνὶ (77) ἐδόθησαν ἐν τῇ κτίσει. Αἱ γυναῖκες τιμάτωσαν τοὺς ἄνδρας, ὡς σάρκα ἰδίαν· μηδὲ ἐξ ὀνόματος αὐτοὺς τολμάτωσαν καλεῖν (78) σωφρονιζέτωσαν δὲ, μόνους ἄνδρας τοὺς ὁμοζύγους εἶναι νομίζουσαι, οἷς καὶ ἡνώθησαν κατὰ Β γνώμην Θεοῦ. Οἱ γονεῖς, τὰ τέκνα παιδεύετε παιδείαν ἱεράν. Τὰ τέκνα, τιμᾶτε τοὺς γονεῖς, ἵνα εξ ὑμεῖν ᾖ.

Χ. Οἱ δεσπόται, μὴ ὑτερηφάνως τοῖς δούλοις προσέχετε μιμούμενοι τὸν τλητικὸν (79) Ἰὼβ εἰπόντα· Εἰ δὲ καὶ ἐφαύλισα κρίμα θεράποντός μου, ἤ θερα. παίνης μου, κρινομένων αὑτῶν πρὸς μέ· τί γὰρ ποιήσω, ἐὰν ἔτασιν (80) μου ὁ Κύριος ποιήσηται ; καὶ τὰ ἐξῆς ἐπίστασθε. Οἱ δοῦλοι, μὴ παροργίζετε τοὺς δεσπότας ἐν μηδενὶ (81), ἵνα μὴ κακῶν ἀνηκεστων (82) ἑαυτοῖς αἴτιοι γένησθε.

B

rum 61. >>>

VIII. Presbyteri, « pascite qui in vobis est gregem 62 ; » donec Deus designaverit eum qui principatum in vobis habiturus est. « Ego enim jam delibor 64, ut Christum lucrifaciam 65. » Diaconi agnoscant cujus sint dignitatis; ac enitantur inculpati esse, ut sint Christi imitatores. Populus pareat presbyteris et diaconis. Virgines agnoscant, cui seipsas consecrarunt.

IX. Viri ament conjuges suas; memores quod una uni viro, non plures uni datæ sint in creatione. Mulieres honorent viros suos ut propriam carnem nec ex nomine cos appellare audeant; sint autem casta, solos conjuges suos, viros esse existimantes, quibus juxta Dei voluntatem juncta sunt 6. Parentes, erudite liberos vestros sacris disciplinis. « Filii, honorate parentes, ut bene sit vobis 67.

[ocr errors]

X. Domini, nolite superbe servis uti: imitantes patientissimum Jobum, qui dicit : « Si vero et despexi judicium famuli mei, aut ancillæ meæ, disceptantium adversum me: quid enim faciam, si inquisitionem mei faciat Dominus 68? et ea quæ sequuntur scitis. Servi, nolite ad iram provocare dominos in ulla re; ne ipsi vobis sitis auctores immedicabilium malorum.

ΧΙ. Μηδεὶς ἀργὸς ἐσθιέτω, ἵνα μὴ ῥέμβος (83) γέα XI. Nemo otiosus edat 69; ne vagus fiat et scorνηται καὶ πορνοσκόπος τον μέθη, ὀργή, φθόνος, λοι tator. Ebrietas, ira, invidia, convitium, clamor, δορία, κραυγή, βλασφημία, μηδὲ ὀνομαζέσθω ἐν blasphemia, nec nominetur in vobis 7. Viduæ non ὑμῖν. Α' χήραι μὴ σπαταλάτωσαν, ἵνα μὴ κατα- dedant se deliciis ; ne luxurientur in verbo 72. Cæsari C στρηνιάσωσι τοῦ λόγου. Τῷ Καίσαρι ὑποτάγητε (84), subjecti estote in iis, in quibus subdi nullum periἐν οἷς ἀκίνδυνος ἡ ὑποταγή. Τοὺς ἄρχοντας μὴ ἐρε- culum est. 73 Principes nolite irritare ac exacerbare, 61 I Cor. iv, 16 et x1, 1; Col. iv, 18. 62 [ Petr. v. 2. 63 al. σπεύδομαι. 64 II Tim. IV, 6. 65 Philipp. 66 Ephes. v, 25; Col. 1, 19; Matth. xix, 4; Const. ap. vi. 29; I. Tertull. Apolog. 46. Min. Fel in Octavio. Ephes. vi, 1-3; Const. ap. I. vIII, c. 32 et vII, 13. 68 Job. XXXI, 13, 14. 69 II Thess. III, 10. 70 ms. πορνοκόπος. 71 Ephes. V, 3. 72 I Tim. v, 6, 11.

III, 8.

67

(76) Σπένδομαι. Vet. vulgat. a festino ; » σπεύδω. Anglícan. « sacrificor, et tempus resolutionis meæ instat, » ex II Tim. iv, 6. USER.

(77) Οὐ πολλαὶ ἑνὶ. Vet vulgat. « et non multæ uni, » quæ verba ex Magdalenensi ms. reposuimus

IBID.

(78) Μηδὲ ἐξ ὀνόματος αὐτοὺς τολμάτωσαν και λεϊν. Roberti Coci dicacitatem non sequi, sed ex loco Constitutionum lib. vi, cap. 29 castigare debuit D Usserius. Itaque Epistolæ auctor consilium dat uxo. ribus, ut viros suos ex nomine non appellent; quia sciebat a principe apostolorum laudari Saram,quod maritum vocaverit dominum. Ex recentioribus vide Casaubonum ad Theophrastum, Rittershusium ad Salvianum, alios.

Mittenda est domino (nunc nunc properate, puella,) Quamprimum nostra facta lucerna manu. Lucretia de Collatino marito, apud Nasonem Fastorum 2. Cor.

(79) Τλητικόν. Vet. vulg. « patientissimum, » quod Jobi Epitheton in nostro interprete deest. ÚSSER.

(80) Ἕτασιν. Ηoc est, ἐξέτασιν : ut ad locum hunc, Job xxxι, 13, Olympiodorus notat. IBID. (81) Ἐν μηδενί. Anglican. « in ira ; » ac si, ἐν μηνίδι, legisset. IBID.

(82) Κακῶν ἀνηκέστων. Anglican., « malorum inPATROL. GR. V.

73 Damasc. Parall. 1, 21.

sanabilium. » Vet. vulgat: « aliquid mali fiat vobis ; » vel, ut Faber edidit, « aliqui male faciant vobis. » IBID.

(83) Ῥέμβος. Anglican. « negligens » Vet. vulgal. « vagus : ut in additionibus Epistola ad Philadelphenos. IBID.

(84) Τῷ Καίσαρι ὑποτάγητε, ἐν οἷς ἀκίνδυνος ἡ ὑποταγή. Citatur a Jo. Damasceno in Parallelis, lib. 1, cap. 21, hæc sententia : eoque respexit ineditus Actorum Ignatii nostri scriptor, cum Trajanum imp. ita allatum eum fuisse refert : Τίνας δὲ ἡμῶν ἔγνως, στάσιν καὶ πόλεμον ἀγαπῶντας; οὐχὶ δὲ ὑποτασσομένους ἄρχουσιν, ἐν οἷς ἀκίνδυνος ἡ ὑποταγή: quod a vetere interprete ita Latine est redditum: «Quem enim nostrum cognovisti bellum meditari? et non potius subjectos esse principibus, ubi non est periculosa subjectio? » Quo spectat et Polycarpi illa professio, in Smyrnensis Ecclesiæ epistola de ipsius martyrio: Δεδιδάγμεθα ἀρχαῖς καὶ ἐξουσίαις ἀπὸ τοῦ Θεοῦ τεταγμέναις τιμὴν κατά τὸ προσῆκον, τὴν μὴ βλάπτουσαν ἡμᾶς, ἀπονέμειν. Magistratibus et potestatibus a Deo constitutis eum honorem,qui nostræ saluti nihil afferat detrimenti,pro dignitate tribuere docemur, » et illud in Constitui. apostolic. lib. vt præceptum: Πάσῃ βασιλείᾳ καὶ ἀρχῇ ὑποτά γητε ἐν οἷς ἀρέσκει Θεῷ. « Subjecti estote omni ragno et potestati, in iis quæ Deo placent. » IBID.

29

ne ansam detis eis qui iliam contra vos quærunt. Α θίζετε εἰς παροξυσμὸν, ἵνα μὴ δῶτε ἀφορμὴν τοῖς De incantatione, vel obscœno puerorum amore, vel homicidio, supervacuum est scribere; quando et gentibus vetitum est illa patrare. Hæc non ut apostolus præcipio, sed ut conservus vester commo. nefacio vos,

XII. " Saluto sanctum presbyterium, Saluto sacros diaconos ; et desiderabile mihi nomem illius, quem videam in Spiritu sancto locum meum tenere, ubi Christum consecutus fuero: pro cujus anima sim. 75 Saluto subdiaconos, lectores, cantores, ostiarios, laborantes, exorcistas, confessores. Saluto custodes sanctarum portarum, in Christo diaconissas. Saluto sponsas Christi virgines; quibus utinam fruar in Domino Jesu. Saluto honestissimas viduas. Saluto Populum Domini, a parvo usque ad magnum ; et omnes sorores meas in Domino.

XIII. Saluto Cassianum, cum conjuge illius, et charissimis liberis. Salutat vos Polycarpus, dignissimus episcopus; cui et vos cura estis ; cuique vos commendavi in Domino. Et vero universa Ecclesia Smyrnæorum vestri memor est in precibus in Domino. Salutat vos Onesimus, Ephesiorum pastor. Salutat vos Damas, Magnesia episcopus. Salutat

ζητοῦσι καθ ̓ ὑμῶν. Περὶ δὲ γοητείας, ἢ παιδεραστίας, ἢ φόνου, περιττὸν τὸ γράφειν, ὁπότε ταῦτα καὶ τοῖς ἔθνεσιν ἀπηγόρευται πράττειν, Ταῦτα οὐχ ὡς ἀπό στολος (85) παρακελεύομαι, ἀλλ' ὡς σύνδουλος ὑμῶν ὑπομιμνήσκω ὑμᾶς.

ΧΙΙ. Ασπάζομαι τὸ ἅγιον πρεσβυτέριον (86). Ασπά ζομαι τοὺς ἱερούς διακόνους (87), καὶ τὸ ποθεινόν μοι ὄνομα, ὃν ἐπίδοιμι ἀντὶ ἐμοῦ (88) ἐν Πνεύματι ἁγίῳ, ὅταν Χριστοῦ ἐπιτύχω· οὗ ἀντίψυχον γενοίμην. Ασπά ζομαι ὑποδιακόνους, ἀναγνώστας, ψάλτας, πυλωρούς, τοὺς κοπιῶντας (89), ἐπορκιστὰς 76 (90), ὁμολογη τάς (91). Ασπάζομαι τὰς 7 φρουροὺς τῶν ἁγίων που λώνων, τὰς ἐν Χριστῷ διακόνους (91*). Ασπάζομαι τὰς χριστολήπτους παρθένους, ὧν ἀναίμην ἐν Κυρίῳ Ἰησοῦ (92) 78. Ασπάζομαι τὸν λαὸν Κυρίου ἀπὸ μι· B κροῦ ἕως μεγάλου, καὶ πάσας τὰς ἀδελφάς μου ἐν Κυρίῳ.

ΧΙΙΙ. Ασπάζομαι Κασσιανὸν (93), καὶ τὴν ὁμόζυγον αὐτοῦ, καὶ τὰ φίλτατα αὐτοῦ (94) τέκνα. Ασπάζετ ται ὑμᾶς Πολύκαρπος, ὁ ἀξιοπρεπής ἐπίσκοπος, ὃς καὶ μέλει περὶ ὑμῶν· ᾧ καὶ παρεθέμην ὑμᾶς ἐν Κυ ρίῳ 7. Καὶ πᾶσα δὲ ἡ Ἐκκλησία Σμυρναίων μνημο νεύει ὑμῶν ἐν ταῖς προσευχαῖς ἐν Κυρίῳ. Ασπάζεται ὑμᾶς Ονήσιμος ὁ Ἐφεσίων ποιμήν. Ασπάζεται ὑμᾶς

74 Gabriel Philadelph. De ordine sacerdotii cap. 3, I. ad. Heron. 7. 75 Const. ap. viit, 26. 23, 20, 28 et u, 57. 76 al. ἐξορκιστάς· * al. τούς. 78 add. ex interpp. et Ep. ad Her. ἀσπάζομαι τὰς σεμνοτάτας χήρας. ms. Φριστῷ.

79

(85) Ταῦτα, οὐχ ὡς ἀπόστολος. Vid. Prolegomen. c. D. USSER.

(86) Πρεσβυτέριον. Ita legit etiam uterque vetus Latinus interpres : licet in vulgato Faber ediderit, C • Presbyterum vestrum. » IBID.

(87) Ασπάζομαι τοὺς ἱερούς διακόνους. Gabriel Philadelphia Metropolita apud Morinum : Ὁ ἅγιος μάρτυς Ἰγνάτιος ἐν ταῖς αὐτοῦ ἐπιστολαῖς, κάν τῇ πρὸς 'Αντίοχον (i. e· ̓Αντιοχείς) ταύτά φησι· « Αστά ζομαι ἱερούς διακόνους, υποδιακόνους, αναγνώστας, ψάλτες, πυλωρούς ἐπιόρκιστας, καὶ τοὺς λοιπούς. »

COT.

(88) Ὄν ἐπίδοιμι ἀντὶ ἐμοῦ. « Heronem » diaconum intelligit ; ut et postea, sub Epistola Ginem: ̓Ασπάζομαι τὸν ἀντ ̓ ἐμοῦ μέλλοντα ἄρχειν ὑμῶν. « Saluto eum qui pro me vobis futurus est antistes. » USSER.

(84) Τοὺς κοπιῶντας. Clero ascriptos vel annexos, quibus (ut cum clero Romano apud Cyprianum loquar, incumbebat hoc opus,corpora martyrum aut cæterorum sepelire. Copiatas, κοπιατὰς, κοπιῶντας, hpc est, laborantes, et laboratores, commemorant Constantius imperator Cod. Th. D. 1, lib. xun, tit. 1, L. 15, lib. xvi, tit. 2; Epiphanius in Expositione fidei num. 21. Justinianus novella 59 ; Græci in Orationibus Lucernarii, Euchologii p. 39 et Glossæ a Vulcanio collectæ p. 30. Fossariorum etiam clericorum mentio in Epistola de septem gradibus Ecclesiæ tom. IX Hieronymi. « Clerici, inquit verus Hieronymus epist. 49, quibus id ofticii erat, cruentum linteo cadaver obvolvunt, et fossam humum lapidibus construentes, ex more tumulum parant » Mitto nota nomnina vespillonum, lecti-ariorum, decanorum,bajulorum, sandapilariorum, νεκροθαπτών, νεκροφό ρων, τῶν τῇ κλίνῃ ὑπηρετουμένων, ἡγουμένων τῶν κλινῶν vel τῆς κλίνης, etc., item locum Epiphanii har. 76, num. 1 aliaque sexcenta. Cor. τας. Vid. Prolegomen. cap. 16. UssER.

- Κοπιών

(90) Ἐπορκιστάς. Cod. Nydpruce . Εξορκιστάς. Constitut. apostol. lib. vult, eap. 26 : Επορκιστὴς οὐ χειροτονεῖται, εὐνοίας γὰρ ἑκουσίου τὸ ἐπαθλον καὶ

[ocr errors]

χάριτος Θεοῦ, διὰ Χριστοῦ, ἐπιφοιτήσει τοῦ ἁγίου Πνεύματος· ὁ γὰρ λαβὼν χάρισμα ἰαμάτων, δι' ἀποκαλύψεως ὑπὸ Θεοῦ ἀναδείκνυται, φανερᾶς οὔσης πᾶσι τῆς ἐν αὐτῷ χάριτος. «Exorcista non ft ordinatione. Spontaneæ enim benevolentiæ est hoc certamen et gratiæ Dei per Christum, superventione Spiritus sancti; nam qui accipit charisma curationum, per revelationem a Deo declaratur, cum pateat omnibus gratia quæ est in ipso. IBID.

(91) Ὁμολογητάς. Constitut. lib. vm, cap. 23 Ὁμολογητὴς οὐ χειροτονείται, γνώμης γὰρ τοῦτο καὶ ὑπομονῆς τιμῆς δὲ μεγάλης επάξιος, ὡς ὁμολογήσας τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ ἐνώπιον ἐθνῶν καὶ βασιλέων. «Confessor non fit ordinatione: hoc enim voluntatis est, et tolerantiæ, magno autem honore dignus est, ut qui nomen Dei et Christi ejus coram gentibus et regibus confessus sit. » IBID.

(91) Ασπάζομαι τὰς φρουρούς τῶν ἁγίων που λώνων, τὰς ἐν Χριστῷ διακόνους. Anglican. « Saluto custodes sanctarum portarum, exsistentes in Christo ministros,» masculina pro femininis substituens; quod apud alium fortasse veterum nullum, praeter hunc, et (quem eumdem nos quidem esse existimamus) Clementinarum Constitutionum (lib. viii, cap. 28) interpolatoaem, portarum custo dia diaconissis commissa fuisse legeretur. Apographum vero nostrum Florentinum hic habet: Ασπάζομαι τοὺς φρουροὺς τῶν ἁγίων πυλώνων τὰς ἐν Χριστῷ διακόνους ἀσπάζομαι, τὰς χριστολήπτους παρθένους. IBID.

(92) Ἰησοῦ, Noster interpres hic addit : « Saluto venerabilissimas viduas, » ut et vetus alter : • Sa luto pudicissimas viduas. Sic enim ex Magdale nensi codice edidimus: ubi alii« virgines ha bent. IBID.

(93) Κασσιανόν. « Hospitem meum, » addit editio vulgata Latina: ut in Epistola ad Heronem, et (quod notandum) ad Marian Castabalensem quoque. IBID.

(94) Φίλτατα αὐτοῦ. Abest a nostro interprete.

IBID.

Δημᾶς 80 (95), ὁ Μαγνησίας ἐπίσκοπος. Ασπάζεται A vos Polybius, Trallæorum. Salutant vos Philo et ὑμᾶς Πολύβιος, ὁ Τραλλαίων. Ασπάζονται δὲ ὑμᾶς Agathopus,diaconi, comites mei. « Salutate invicem Φίλων καὶ ̓Αγαθόπους, οἱ διάκονοι, οἱ συνακόλουθοί in osculo sancto 82. >> μου. Ασπάσασθε ἀλλήλους ἐν ἁγίῳ φιλήματι.

XIV. Ταῦτα ἀπὸ Φιλίππων γράῳ ὑμῖν. Εξωμένους (96) ὑμᾶς ὁ ὢν μόνος ἀγέννητος, διὰ τοῦ πρὸ αἰώνων γεγεννημένου, διαφυλάξοι πνεύματι καὶ σαρκί· καὶ ἴδοιμι ὑμᾶς ἐν τῇ τοῦ Χριστοῦ βασιλείᾳ (97). Ασπάζομαι τὸν ἀντ ̓ ἐμοῦ μέλλοντα ἄρχειν ὑμῶν· οὗ καὶ ὀναίμην ἐν Χριστῷ. ̓́Ερρωσθε Θεῷ καὶ Χριστῷ, πεφωτισμένοι τῷ ἁγίῳ Πνεύματι.

XIV. Hæc e Philippis scribo vobis. Is qui solus ingenitus est, per eum qui ante sæcula natus est, custodiat vos incolumes spiritu et carne ; et videam vos in regno Christi. Saluto eum qui vobis pro me princeps erit; quo etiam fruar in Christo. Valete Deo et Christo, illuminati Spiritu sancto.

ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ

ΠΡΟΣ ΗΡΩΝΑ.

Διάκονον Αντιοχείας (98).

Ἰγνάτιος, ὁ καὶ Θεοφόρος, τῷ θεοτιμήτῳ καὶ ποθει νοτάτῳ, 83 σεμνοτάτῳ (99), Χριστοφόρῳ, Πνευ ματοφόρῳ, γνησίῳ τέκνῳ (1) ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ, Ηρωνι διακόνῳ Χριστοῦ, ὑπηρέτῃ Θεοῦ, χάρις, ἔλεος, καὶ εἰρήνη ἀπὸ τοῦ παντοκράτο ρος Θεοῦ, καὶ Χριστοῦ Ἰησου του Κυρίου ἡμῶν, του μονογενους αὐτοῦ Υἱοῦ, << του δόντος ξαν τὸν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν (2), ὅπως ἐξέληται ἡμᾶς ἐκ τοῦ ἐνεστῶτος αἰῶνος πονηρού (3), καὶ σώσῃ εἰς τὴν βασιλείαν αὐτοῦ τὴν ἑπουράνιον.

B

Ι. Παρακαλώ σε ἐν Θεῷ προσθεῖναι τῷ δρόμῳ σου, α καὶ ἐκδικεῖν σου τὸ ἀξίωμα. Τῆς συμφωνίας τῆς πρὸς τοὺς ἁγίους φρόντιζε. Τοὺς ἀσθενεστέρους βάσταζε, ἵνα πληρώσῃς τὸν νόμον του Χριστου. Νηστείαις καὶ δεήσεσι σχόλαζε, ἀλλὰ μὴ ἀμέτρως, ἵνα μὴ σαυτὸν καταβάλῃς. Οΐνου καὶ κρεῶν μὴ πάντη ἀπέχου· οὐ 80 f. Δάμας. Οι al. ἀσπάζεται. 83 II Cor. XIII, 12. ap. vii, 20.

(95) Δημάς. Vet. vulgat. « Damas ; » rectius, ut in Epistola ad Magnesianos, indeque apud Euse. bium, lib. m Hist. κεφ. λε'. Hic vero desideratur nomen hoc in nostro interprete. UsSER.

(96) Ερξωμένους. Anglican. « Sanet; » sed le gendum « sanos. » IBID.

(97) Βασιλείᾳ. Anglican. « adventu. » IBID.

(98) In hac epistola notata sunt nonnulla, Clementinarum Constitutionum imaginem præferentia: ut illa sub ipsum epistolæ initium: Ovou zzì x μὴ πάντη ἀπέχου· οὐ γάρ ἐστι βδελυκτά (Τὰ γὰρ ἀγαθὰ τῆς γῆς, φησί, φάγεσθε, καί· Ἔδεσθε κρέα ὡς λάχανα, etc.), ἀλλὰ μεμετρημένως καὶ εὐτάκτως, ὡς Θεοῦ χορηγοῦντος. Τίς γὰρ φάγεται, ἤ τίς πίεται παρὲς αὐτοῦ ; ὅτι εἴ τι καλὸν, αὐτοῦ· καὶ εἴ τι ἀγα θὸν, αὐτοῦ. « Vino et carnibus ne prorsus abstineas: nec enim abominanda sunt.Bona terre, inquit, comedite. Et : Edite carnes ut olera,etc. Sed omnia hæc moderate et ordinate usurpa, velut Deo suppeditante. Quis enim edit, aut quis bibit, sine eo? Quomiam si quid pulchrum, ipsius est ; et si quid bonum, ipsius est ; » quibus consimilia sunt ista, libro vui Constitut. cap. 21 : Περὶ δὲ βρωμάτων λέγει σοι ὁ Κύριος· Τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς φάγεσθε, καί· Πᾶν κρέας ἔδεσθε ὡς λάχανα χλόης, etc., ὅτι εἴ τι καγόν, αὐ τοῦ, καὶ εἴ τι ἀγαθὸν αὐτοῦ. Σίτος νεανίσκοις, καὶ οἶνος εὐωδιάζων παρθένοις. Τίς γὰρ φάγεται, ἢ τίς πίεται παρὲξ αὐτοῦ ; « De cibis vero ait Dominus : Bona terræ comedile; et: Omnem carnem edite, ut olera

D

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]

I. Obsecro te in Deo, ut adjicias ad cursum tuum, et dignitatem tuam vindices. Concordiæ erga san ctos curam habe. Imbecilliores porta, ut impleas legem Christi 85. Jejuniis et precibus vaca, at non immodice,ne ipse te dejicias. Vino et carnibus ne prorsus abstineas : nec enim abominanda sunt 86 ; 83 deest in ms. 8 Gal. 1, 4. 85 Gal. vi, 2. 86 Const.

herba,etc. ; qnoniam « si quid pulchrum,ipsius est; et si quid bonum,ipsius est. Frumentum adolescentibus et odoratum vinum virginibus. Quis enim edit, aut quis bibit sine eo? » Ubi utrobique eodem modo citatur locus Zachariæ ix, 17, qui apud LXX ordine inverso legitur: Ὅτι εἴ τι ἀγαθὸν, αὐτοῦ, καὶ εἴ τι καλόν, αὐτοῦ. Adverbia vero illa, μεμετρημένως καὶ εὐτάκτως, ex Constitutionum lib. Ι, cap. 9, traducta fuisse, Carolus Bovius observavit, ut quod ἐκ τῶν Adami corpus confectum fuisse dicitur, ex libro vi τεσσάρων στοιχείων ( « ex quatuor elementis »), Constitut., cap. 12. et ejusdem libri capite 32, quæ de mutuo conjugum officio hic habentur: quemadmodum et ex variis Constitutionum locis, quæ de diaconi et episcopi munere hic leguntur. IBID.

(99) Σεμνοτάτῳ. Neque in Nydprucciano codice habetur, neque in Florentino,neque in nostro interprete. IBID.

(1) Πνευματοφόρῳ, γνησίῳ τέκνῳ. Prius epithe ton abest a Nydprucciano codice; posterius, ut videtur, a nostro interprete: apud quem « spirituali filio, » tantum legitur. IBID.

(2) Ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. Νoster interpres legit : ὑπὲρ ἡμῶν καὶ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. IBID

(3) Πονηροῦ. Vet. vulgat. « maligno » (non, ut editi libri habent, « in ligno ») vel, « nequam : » ut in Baliolensi codice legitur, et in nostro interprete. IBID.

« ПредыдущаяПродолжить »