Изображения страниц
PDF
EPUB

vinctus mittitur.Cumque navigans Smyrnam venis- A vina incarnatione sententiam, ut cognoscas de sus

a

set ubi Polycarpus auditor Joannis episcopus erat,
scripsit unam epistolam ad Ephesios, alteram ad Ma-
gnesianos,tertiam ad Trallenses, quartam ad Roma-
nos; et inde egrediens scripsit ad Philippeos, et ad
Smyrnæos, et proprie ad Polycarpum, commendans
illi Antiochensem Ecclesiam,et reliqua Eusebiana
fere omnia, tacito Eusebii nomine,transcripsit, ad-
eoque sua fecit. Imo libello Adversus Helvidium,
quem ante Catalogum scripsit, circa annum,ut opi-
nor 383, ab fontem veritatis provocans, Ignatinm
tanquam veterum scriptorum principem nominat.
Nunquid non possum tibi totam veterum scripto-
rum seriem commovere,Ignatium,Polycarpum,Ire-
næum, Justinum martyrem, multosque alios aposto-
Licos et eloquentes viros, qui adversus Hebionem, et Β
Theodotum Byzantium, et Valentinum hæc eadem
sentientes plena sapientiæ volumina conscripse-
runt?» Idem in S.Matthæum :«Ignatius etiam quar-
tam addidit causam cur a desponsata conceptus sit,
«ut partus,inquiens, ejus celaretur diabolo.»Et quid
de scriptis Ignatii nostri senserit,etiam cum erravit,
ostendit, Adv.Pelagianos 1.111 : « Ignatius, vir aposto-
licus et martyr,scribit audacter: « Elegit Dominus
apostolos, qui super omnes homines peccatores
erant. » Verba enim non sunt Ignatii,sed Barnabæ,
in cujus Epistola etiamnum exstant.

cepta natura quid senserit. Audivisti enim prorsus Ignatium illum, qui de Petri dextera pontificatus gratiam suscepit, et post administratam Ecclesiam Antiochenam martyrii coronam adeptus est. » Cum tam honorificam auctoris mentionem fecisset, ex epistolis ejus testimonia subjicit : Τοῦ ἁγίου Ἰγνα τίου ἐπισκόπου Ἀντιοχείας και μάρτυρας ἐκ τῆς πρός Σμυρναίους (ita legendum, non Ρωμαίους) Επιστολῆς.« S. Ignatii,episcopi Antiocheni et martyris ex Epistola ad Smyrnæos. » Πεπληροφορημέ νους ἀληθῶς εἰς τὸν Κύριον ἡμῶν, ὄντα ἐκ γένους Δαβὶδ κατὰ σάρκα, Γιοῦ Θεοῦ κατὰ θεότητα καὶ δύναμιν, γεγεννημένον ἀληθῶς ἐκ Παρθένου, βεβαπτισμένον ὑπὸ Ιωάννου ἵνα πληρωθῇ πᾶσα δικαιοσύνη ὑπ' αὐτοῦ, ἀληθῶς ὑπὸ Ποντίου Πιλάτου καὶ Ἡρώδου τετράρχου καθηλωμένον ὑπέρ ἡμῶν σαρκί. << Plane cumulateque persnasos de Domino nostro, qui est ex genere David secundum carnem, et Filius Dei secundum divinitatem et potentiam,qui vere natus est ex Virgine, baptizatus a Joanne ut omnis ab ipso justitia impleretur;vere sub Pontio Pilato et Herode tetrarcha pro nobis in carne crucifixus. » Του αὐτοῦ ἐκ τῆς αὐτῆς Ἐπιστολῆς. Εjusdem ex cadem Epistola : Τί γὰρ ὠφελεῖ, εἴπερ με ἐπαινεῖ τις, τὸν δὲ Κύριόν μου βλασφημεῖ, μὴ ὁμολογῶν αὐτὸν σαρκοφόρον· ὁ δὲ τοῦτο μὴ λέγων τελείως αὐτὸν ἥρνη ται ὡς νεκροφόρον. « Quid autem prodest, si quis me laudet, Dominum autem meum blasphemet,non confitens eum carnem gestare ? Quod qui non profitetur, plane ipsum negat, ut cadaver circumfeC rentem.» Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τῆς αὐτῆς Ἐπιστολῇσ. Ejusdem ex eadem Epistola: Εἰ γὰρ τῷ δοκεῖν ταῦτα ἐπράχθη ὑπὸ τοῦ Κυρίου ἡμῶν, κἀγὼ τῷ δοκεῖν δέδεμαι· τί δὲ καὶ ἐμαυτὸν ἔκδοτον δέδωκα τῷ θανάτῳ, πρὸς πῦρ, πρὸς μάχαιραν, προς θηρία ; ἀλλ ̓ ὁ ἐγγὺς μαχαίρας, ἐγγὺς Θεοῦ· μόνον ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἰς τὸ συμπαθεῖν αὐτῷ πάντα ὑπομένῳ, αὐτοῦ με ἐνδυναμοῦντος τοῦ τελείου ἀνθρώπου, ὅντινες ἀγνοοῦντες ἀρνοῦνται. « Si enim opinione tantum hæc a Domino nostro gesta sunt, ego quoque opinione vinctus sum. Cur autem et meipsum morti tradidi, ad ignem, ad gladium, ad bestias ? Verum qui vicinus gladio, vicinus Deo; solum in nomine Jesu Christi, ut passionum ejus socius fiam,omnia sustineo, ipso me corroberante, homine perfecto, quem aliqui ignorantes negant.»> Has tres ρήσεις, ab illo ante annos fere mille et ducentos excerptas, in eadem Epistola ad Smyrnæos etiamnum legimus. Pergit B. Theodoretus : Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τῆς πρὸς Ἐφεσίους Επιστολῆς. Ejusdem ex Epistola ad Ephesios. Ο γὰρ Θεὸς ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς ἐκυοφορήθη ὑπὸ Μαρίας κατ' οἰκονομίαν Θεοῦ, ἐκ σπέρματος μὲν Δαβίδ, ἐκ Πνεύματος δὲ ἁγίου, ὃς ἐγεννήθη, καὶ ἐβαπτίσθη, ἵνα τὸ θνη τὸν ἡμῶν καθαρισθῇ. « Deus noster Jesus Christus in Mariæ utero gestatus est, secundum Dei dispensationem, ex semine quidem David,sed ex Spiritu sancto : qui natus est et baptizatus, ut mor

Quinti sæculi primus testis est B. Theodoretus episcopus Cyri,qui et tertio ct quarto generali concilio interfuit. Ille autem, cum testes ecclesiastica doctrinæ posteriores enumerasset, hæc de vetustissimis addidit,epist. ad monachos Constantinopolitanos, p. 1027 : Καὶ οἱ τούτων πρεσβύτεροι Ιγνάτιος, καὶ Πολύκαρπος, καὶ Εἰρηναῖος καὶ Ἰουστίνος, καὶ Ιππόλυτος, ὧν οἱ πλείους οὐκ ἀρχιερέων προλαμπουσι μόνον, ἀλλὰ καὶ τῶν μαρτύρων διακοσμοῦσι χο ρόν. «Atque his antiquiores,Ignatius, et Polycarpus, et Irenæus, et Justinus, et lippolytus,quorum pleri que non modo inter pontifices prælucent, sed marlyrum etiam chorum exornant. Idem Epist. ad Florentium Patricium, pag. 966 : Ταῦτα δὲ ἡμῖν παρέδοσαν οὐ μόνον οἱ ἀπόστολοι καὶ προφῆται, ἀλλὰ καὶ οἱ τὰ τούτων ἡρμηνευκότες, συγγράμματα, Ἰγνάτιος, Ευστάθιος, ̓Αθανάσιος, Βασίλειος, Γρηγόριος, Ιωάννης, καὶ οἱ ἄλλοι τῆς οἰκουμένης φωστῆρες. «Ηæc nobis tradidere non apostoli modo et prophetæ, verum etiam ii,qui horum libros interpretati sunt, Igna- D tius, Eustathius, Athanasius, Basilius, Gregorius, Joannes,et reliqua orbis lumina.»Ignatii autem testimonia adversus hæreticum producturus, Dial. Immutab. sic de ipso præfatur: Επιδείξω δὲ σοι τὸν πανεύφημον τῆς Ἐκκλησίας διδάσκαλον, καὶ τὸ ἐκείνου περὶ τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως φρόνημα, ἵνα γνῷς τίνα περὶ τῆς ληφθείσης ἐδόξασε φύσεως ἀκήκοας δὲ πάντως Ἰγνάτιον ἐκεῖνον, ὃς δια τῆς τοῦ μεγάλου Πέτρου δεξιᾶς τῆς ἀρχιερωσύνης τὴν χάριν εδέξατο, καὶ τὴν Ἐκκλησίαν ̓Αντιοχέων ἰθύνας τὸν τοῦ μαρτυρίου στέφανον ἀνεδήσατο. «Ostendam autem tibi celeberrimum Ecclesiæ doctorem,et illius de di

[ocr errors]

εὐχαριστίαν σάρκα είναι τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν
Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὴν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιων ἡμῶν
παθοῦσαν, ἢν χρηστότητι ὁ Πατήρ ἤγειρεν.
Eucharistias et oblationes non admittunt, quod
non confiteantur eucharistiam carnem
esse Sal-
vatoris nostri Jesu Christi, quæ pro peccatis nos-
tris passa est, quam Pater benignitate sua susci-
tavit.

Secundus hujus sæculi testis est Gelasius, qui circa annum 492, pontifex Romanus creatus, circa 496 defunctus est. Is enim in fine libri De duabus naturis in Christo jam tandem a pontificiis agniti et recepti, catholicorum testimonia magistrorum subjiciens, a nostro pariter ac B. Theodoretus orditur. « Ignatii episcopi et martyris Antiocheni ex Epistola ad Ephesios. « Unus medicus est,carnalis et spiritualis, factus et non factns, in homine Deus, in morte vita æterna, ex Mariaet ex Deo, primum passibilis et impassibilis, Dominus noster Jesus Christus. » Et post pauca : « Singuli, inquit, viri communiter omnes ex gratia ex nomiue convenite in unam fidem, et in uno Jesu Christo, secundum carnem ex genere David, Filio hominis, et Filio Dei. >>

talitas nostra purgaretur. Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τῆς αὐτῆς Α ρὰς οὐκ ἀποδέχονται, διὰ τὸ μὴ ὁμολογεῖν τὴν Ἐπιστολῆς. Ejusdem ex eadem Epistola Ετι οἱ κατ' ἄνδρα κοινῇ πάντες ἐν τῇ χάριτι ἐξ ὀνόματος συνέρχεσθε ἐν μιᾷ πίστει, καὶ ἐνὶ Ἰησοῦ Χριστῷ, κατὰ σάρκα ἐκ γένους Δαβίδ, τῷ Υἱῷ τοῦ ἀνθρώπου, καὶ Υἱῷ τοῦ Θεοῦ. Siquidem singuli omnes universe in gratia nominatim convenitis in una fide et in uno Jesu Christo, secundum carnem ex genere David, Filio hominis, et Filio Dei. Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τῆς αὐτῆς Επιστολῇς. Εjusdem ex eadem Epistola. Εἰς Ιατρός ἐστι σαρκικὸς καὶ πνευματικὸς, γεννητὸς ἐξ ἀγεννήτου, ἐν ἀνθρώπῳ Θεὸς, ἐν θανάτῳ ζωὴ ἀληθινὴ, καὶ ἐκ Μαρίας καὶ ἐκ Θεοῦ, πρῶτον παθητὸς, καὶ τότε ἀπαθὴς, Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ Κύριος ἡμῶν. Unus est medicus carnalis et spiritalis, genitus ex ingenito, in homine Deus, in morte vita vera, et ex Maria et ex Deo, primum patibilis, et tunc impatibilis, " Jesus Christus Dominus noster ». Et hæ tres sententiæ in eadem ad Ephesios Epistola adhuc reperiuntur. Pergit porro B. Theodoretus: Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τῆς πρὸς Τραλλιανοὺς Ἐπιστολῆς. « Ejusdem ex Epistola ad Trallianos. Κωφώθητε οὖν, ὅταν χωρὶς Ἰησοῦ Χριστοῦ ὑμῖν λαλῇ τις, τοῦ ἐκ γένους Δαβίδ, τοῦ ἐκ Μαρίας, ὃς ἀληθῶς ἐγεννήθη, ἔφαγέ τε καὶ ἔπιεν ἀληθῶς, ἐδιώχθη ἐπὶ Ποντίου, Πιλάτου, ἐσταυρώθη καὶ ἀπέθατε, βλεπόντων τῶν ἐπιγείων, καὶ ἐπουρανίων, καὶ καταχθονίων. « Obturate aures vestras quando quispiam vos loquitur sine Jesu Christo, qui est ex genere David, qui ex Maria, qui vere natus est, vere comedit et bibit, qui sub Pontio Pilato passus est, crucifixus et mortuus, videntibus cœlestibus, terrestribus et inferis ». Hæc omnia uno loco ex tribus S. Ignatii epistolis B. Theodoretus adversus sui temporis hæreticos excerpsit atque congessit. Idem alibi rursus, Dialog. Inconfus. p. 86 : Τοῦ ἁγίον ἐπισ· κόπου Αντιοχείας καὶ μάρτυρος ἐκ τῆς πρὸς μάρτυρας ἐκ τῆς πρὸς Σμυρναίους Επιστολῆς. « S. Ignatii Antiocheni episcopi et martyris ex Epistola ad Smyrnæos. Ἐγὼ γὰρ καὶ μετὰ τὴν ἀνάστασιν ἐν σαρκὶ αὐτὸν οἶδα καὶ πιστεύω ὄντα· καὶ ὅτε πρὸς τοὺς περὶ Πέτρον ἦλθεν, ἔφη αὐτοῖς· λάβετε, ψηλαφήσατέ με, καὶ ἴδετε ὅτι οὐκ εἰμὶ δαιμόνιον ἀσώματον, καὶ εὐθὺς αὐτοῦ ἥψαντο, καὶ ἐπίστευσαν. Ego enim post resurrectionem, ipsum in carne scio et credo esse: et quando ad eos qui cum Petro erant, venit, dixit eis: Accipite, palpate me, et videte, quia non sum D dæmonium incorporeum. Et statim ipsum tetigerunt et crediderunt. Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τῆς αὐτῆς Επιστολής. Εjusdem ex eadem Epistola. Μετὰ δὲ τὴν ἀνάστασιν καὶ συνέφαγε καὶ συνέπιεν αὐτοῖς, ὡς σαρκικῶς καὶ πνευματικῶς ἡνωμένος τῷ Πατρί. Post resurrectionem autem una cum eis et comedit et bibit, tanquam carnaliter et spiritualiter unitus Patri. Et rursus, Dial. impatib., p. 134 : Τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου ἐπισκόπου Αντιοχείας καὶ μάρτυρος, ἐκ τῆς πρὸς Σμυρναίους Ἐπιστολῆς. S. Ignatii episcopi Antiocheni et martyris, ex Epistola ad Smyrnæos. Εὐχαριστίας καὶ προσφο

C

Observandum autem est, duos hujus ævi testes Theodoretum et Gelasium,tantummodo pro seipsis loqui, sed totius quinti sæculi judicium nobis repræsentare; auctoritatem, scilicet, Ignatianorum tunc temporis inter omnes tum catholicos tum hæreticos ratam et fixam fuisse. Nam ut ex Socrate et Sozomeno. Theodoreto et Leontio aliisque constat; hæretici qui ad finem ævi quarti antiquorum Patrum consensui acquiescere recusarunt, quinto statim et sequentibus, eos Patres tanquam arbitros admiserunt, qui ante divisionem, sive exortum cujuslibet hæreseos scripserant: unde tales catalogi, quales apud Theodoretum et Gelasium reperiuntur, confecti sunt. De qua re postea erit nobis disserendum latius In his igitur Theodoreti dialogis orthodoxus sententiam promit catholicorum, ut Eranistes hæreticorum illsus ævi. Cum autem orthodoxus ex Scripturis copiosius disputasset quærit Eranistes, quid antiqui Ecclesiæ doctores senserint, celebres, scilicet, et indubitati; negat enim se recepturum ἄνδρας ἀσήμους ἢ ἀμφιβόλους, obscuros aut ambiguos. Interrogat igitur orthodoxus, an Athanasium, Gregorium, Ambrosium,Flavianum. Joannem Chrysostomum pro talibus habeat; admittit hos omnes et ipsorum testimonia Eranistes ; tunc vero Ignatium,Irenæum, Hippolye tum et Methodium, aliosque se producturum asserit; valde cupienti mihi etiam hæc testimonia propones, inquit hæreticorum nomine Eranistes. Atque ita demum prolixum satis catalogum antiquorum Patrum texit orthodoxus ex parte catholicorum, et tanquam τηλαυγές πρόσωπον septem longiusculas sententias ex tribus Ignatii nostri epistolis excerptas reliquis præponit. Adversus hæc testimonia

ne biscere quidem se potuisse fatetur Eranistes. A devorationem mei, et deprecabor ne forte (ut in Unde liquet et orthodoxum et Eranistem, hoc est tum catholicos tum hæreticos illius ævi, epistolas Ignatii, quas defendimus, pro veris et indubitatis episcopi Antiocheni scriptis habuisse.

Sexti sæculi primus testis S. Ephræmius, ex comite orientis patriarcha Theopolitanus, ut loquitur Photius, id est Antiochenus; cui episcopatui circa annum 529 admotus est. Hic enim in libro De Sacris Antiochiæ legibus, (ut loquitur interpres Photianus) de articuli Græci usu adversus Severianos disputans, primo S. Scripturæ, dein SS. Patrum testimoniis utitur et inter eos, ut fieri solebat, S. Ignatium primum nominat: Kai Bɛoφόρος δὲ Ἰγνάτιος καὶ μάρτυς, Τμυρναίοις ἐπιστέλλwv, óμolwg xéxpytat top popup. « Etiam Ignatius, B vir divinus et martyr, epistolam ad Smyrnæos scribens, similiter articulo utitur ». Photius, Biblioth. num. 228. Loca quæ ex ea Epistola excerpserat S. Ephræmius, omisit epitomator Photius; erant autem hæc, ut arbitror: Δοξάζω Ἰησοῦν Χριστὸν Tòv ɛòv, « glorifico Jesum Christum Deum; et: Πάντα ὑπομένω, αὐτοῦ με ἐνδυναμοῦντος τοῦ τελείου ἀνθρώπου γενομένου. Omnia sustineo, ipso me fortificante qui perfectus homo factus est ». Licet enim articulus τοῦ ad γενομένου potius referatur, quam voрónov, alium tamen in hac epistola locum, opinor, respicere non potuit. Sed et idem S. Ephræmius, in epistola ad Zenobium quemdam scholasticum et Acephalum, probavit articulos naturis Christi adhibitos non inferre divisionem unitatis, ἔκ τε τῶν εὐαγγελικῶν φωνῶν, καὶ ἐκ τῶν ἀποστολικῶν, καὶ δὴ καὶ ἐκ τῶν μακα ρίων πατέρων ἡμῶν, Ἰγνατίου τοῦ θεοφόρου. Ἰου λίου, καὶ ̓Αθανασίου καὶ Γρηγορείων καὶ Βασιλείου. << Tum ex evangelicis, tum ex apostolicis verbis, atque etiam ex beatis Patribus nostris, Ignatio Deifero, Julio, Athanasio, Gregoriis et Basilio ». Photius ibidem.

nonnullis fecerunt)timeant attingere corpus meum; quinimo si cunctabuntur, ego vim faciam, ego me ingeram.Date,quæso veniam; ego novi quid expediat mihi: nunc incipio esse Christi discipulus. Facessat invidia vel humani affectus, vel nequitiæ spiritualis, ut Jesum Christum merear adipisci. Ignes, cruces, bestiæ,dispersiones ossium discerptionesque membrorum, ac totius corporis pœnæ, et omnia in me unum supplicia diaboli arte quæsita compleantur, dummodo Jesum Christum merear adipisci. » Christianus non mediocris sed perfectus, sacerdos non vilis sed summus, martyr non segnis sed præcipuus, dixit, « Nunc incipio esse Christi discipulus.

Tertius hujus sæculi testis est Jobius monachus, qui adversus Severum scripsit. Is enim in opere De incarnatione cujus excerpta nobis Photius tradidit, Biblioth. num. 222, hæc habuit: Proì yàp ὁ θεοφόφος Ἰγνάτιος τρία λαθεῖν τὸν ἄρχοντα τοῦ αἰῶνος τούτου, τὴν παρθενίαν Μαρίας, τὴν σύλλη ψιν τοῦ Κυρίου, καὶ τὴν σταύρωσιν. « Nam tria divinus Ignatius sæculi hujus principem latuisse commemorat, virginitatem Mariæ, conceptionem Domini, et crucifixionem. Quibus verbis ea quæ in Epistola ad Ephesios reperiuntur expressit.

Quartus ejusdem sæculi testis ad finem jam vergentis est Leontius Byzantinus, I. De sectis, act. 3 : Εγένοντο δὲ ἔν τοῖς χρόνοις τοῖς ἀπὸ τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ μέχρι τῆς βασιλείας Κωνσταντίνου διδάσκαλοι καὶ πατέρες ο δε· Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος, Εἰρηναῖος, Ἰουστῖνος φιλόσοφος καὶ μάρτυς, C Κλήμης καὶ Ιππόλυτος ἐπίσκοποι Ρώμης, Διονύσιος ὁ ̓Αρεοπαγίτης, Μεθόδιος ἐπίσκοπος Πατάρων, Γρηγό ριος ὁ θαυματουργός, Πέτρος ὁ ̓Αλεξανδρείας ἐπίσκοños xai μáρtus. Cæterum temporibus illis, quæ a Christi Nativitate usque ad imperium Constantini numerantur, hi doctores et Patres exstiterunt: Ignatius Theophorus, Irenæus, Justinus philosophus et martyr, Clemens et Hippolytus episcopi Romani, Dionysius Areopagita, Methodius episcopus Patarensis, Gregorius miraculorum effector, Petrus Alexandrinus episcopus et martyr ». Doctorem autem et Patrem Ignatium Theophorum nominat propter doctrinam apostolicam, quam ejus Epistolæ continebant, quæ toties adversus hæreticos laudabantur. Τούτους άπαντας αἱ μετ ̓ αὐτοὺς γενόμεναι αἱρέσεις dexovtaι. Hos omnes (inquit) secutæ deinceps hæreses recipiunt.Proponebant igitur Ignatii epistolas Catholici,tanquam doctoris et Patris scripta: recipiebant hæretici omnes post ipsum exorti.Ab omnibus igitur agnoscebantur epistolæ, quas defendimus,tum catholicis tum hæreticis. Hoc adeo disertum est de sexti sæculi sententia testimonium, ut neeesse non sit Joannem Rhetorem laudare, qui sub Mauritio scripsit: Τότε καὶ Ἰγνάτιος ὁ θεσπέσιος ἐπειδή γε, ὡς ἐβούλετο, τάφον τὰς τῶν θηρίων ἐσχηκώς γαστέρας ἐν τῷ τῆς Ῥώμης ἀμφιθεάτρῳ << Tunc etiam Ignatius divinus, postquam, ut ipse voluit, in amphitheatro Romano, ferarum ventres pro sepulcro

Secundus hujus ævi testis est Gildas Badonicus ex Britannia nostra, qui anno 564 epistolem scripsit De excidio Britanniæ, in qua hæc habet: « Quis vestrum, ut S. martyr Ignatius, Antiochiæ urbis episcopus, post admirabiles in Christo actus, ob testimonium ejus, leonum molis Romæ confractus est? Cujus verba, cum ad passionem duceretur, audientes (si quando vultus vestri rubore suffusi D sunt) non solum in comparatione ejus vos non putabitis sacerdotes, sed ne mediocres quidem Christianos esse. Ait enim in Epistola, quam ad Romanam Ecrlesiam misit: « A Syria usque Romam cum bestiis terra marique depugno, die et nocte connexus et colligatus decem leopardis, militibus dico, ad custodiam datis. qui ex beneficiis nostris sæviores fiunt. Sed ego eorum nequitiis magis erudior; nec tamen in hoc justificatus sum. O salutares bestias, quæ præparantur mihi! Quando venient ? quando emittentur? quando eis frui licebit carnibus meis? quas ego exopto acriores parari, et invitabo ad

habuisset, etc. Licet illud, ut voluit; ad epistolam, A pen facere; sed quod ille probaverit,hoc et Deo acquam scripsit Ignatius ad Romanos, haud dubie referatur; aut Anastasium priorem, Antiochia patriarcham, libro « De rectis veritatis dogmatibus,>> in Bibliotheca collegii nostri Cantabrigiæ ms quem in exsilio sub Justino scripsit, ubi libris omnibus destitutus, de Christo ex Ignatio nostro locutus est, ut potuit, cum epistolas ad manum non haberet: Μορφὴν δούγου ἡμφιεσμένον, ἴνά λάθῃ Θεὸς ὧν τὸν ἄρχοντα τοῦ αἰῶνος νούτου, « forma servi indutum, ut Deus existens lateret principem hujus seculi. »

Β

C

Non longe ab initio septimi sæculi alius Anastasius monachus, Sinaita, et catholieorum et hæreticorum ejusdem ævi in agnoscendo Ignatio nostro consensum innuit. Libro enim quem Οδηγόν nominavit, inter testimonia quæ tunc temporis Theodosiani et Gaianitæ ex Patribus adducebant, hoc τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου ἐπισκόπου Ἀντιοχείας, « S. Igna. tii episcopi Antiochiæ,» habet: Εάσατε μιμητήν γενέσθαι τοῦ πάθους τοῦ Θεοῦ μου. « Sinite me imitari passionem Dei mei,» ex epistola, scilicet, ad Romanos. Ejusdem sæculi secundus testis, et quidem locupletissimus, est Antiochus sub Heraclio monachus Palæstinus, qui ad Eustathium scripsit circa annum 620,eique homilias suas dedicavit. Quarum 124 quæ agit « De veneratione sacerdotibus præstanda, hæc nobis e S. Ignatio decerpta tradit: '0 Θεοφόρος Ἰγνάτιος ἐπιστέλλει, λέγων· Τῷ ἐπισκόπῳ προσέχετε, ἵνα καὶ ὁ Θεὸς ὑμῖν. Αντίψυχον ἐγὼ τῷ ὑποτασσομένῳ (lege τῶν ὑποτασσομένων, ne cum Tilmanno interprete ita reddas, "recreor in episcopo qui mihi subrogatus est), » ἐπισκόπῳ, πρεσβυτέροις τε καὶ διακόνοις: μετ ̓ αὐτῶν μοι τὸ μέρος γένοιτο ἔχειν ἐν Θεῷ, « Ignatius Theophorus per epistolam dicit : « Episcopo attendite,ut et Deus vobis. Anima mea pro iis, qui episcopo, presbyteris, et diaconis morem gerunt: cum illis portionem habere mihi in Deo contingat.» Hæc autem in Epistola ad Polycar pum exstant. Καὶ αὖθις· Μάρτυς μοι, ἐν ᾧ δέδε μαι, ὅτι ἀπὸ σαρκὸς ἀνθρωπίνης οὐκ ἔγνων· τὸ δὲ Ηνεῦμα ἐκήρυσσεν λέγοντάδε· Χωρὶς τοῦ ἐπισκόπου μηδὲν ποιεῖτε. « Et rursus : <«< Testis mihi, in quo vinctus sum, quod ex carne humana non noverim, Spiritus autem prædicavit, hæc dicens: Sine episcopo nihil facite.» Quæ totidem syllabis in Epistola ad Philadelphenses leguntur. Χρὴ οὖν ἄνευ D τοῦ ἐπισκόπου μηδὲν πράσσειν ἡμᾶς. « Oportet igitur nos nihil sine episcopo facere,»ex Epistola ad Trallianos. Ὅπου γὰρ ἂν φανῇ ἐπίσκοπος, ἐκεῖ τὸ πλῆθος ήτω· ὥσπερ ὅπου ἂν ὀνομασθῇ Χριστὸς Ἰησοῦς, ἐκεῖ ἡ καθολικὴ Ἐκκησία ἐπισυνάγεται. « Ubi enim conspicietur adesse episcopus, ibi multitudo sit: ut ubinominatur Christus Jesus, ibi catholica Ecclesia cogitur, » ex Epistola ad Smyrnæos. Οὐκ ἐξὸν οὖν ἐστιν χωρὶς τοῦ ἐπισκόπου οὔτε βαδίζειν (Ι. βαπτίζειν ex ms. Oxoniensi) οὔτε ἀγάπην ποιεῖν· ἀλλ ̓ ὃ ἂν ἐκεῖνος δοκιμάσῃ, τοῦτο καὶ τῷ Θεῷ ἀρεστόν, «Non igitur licet sine episcopo vel baptizare, vel aga

ceptum, ex eadem. Ὁ τὸν ἐπίσκοπον τιμῶν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ τιμᾶται· ὁ λάθρα ἐπισκόπου τι πράσσων τῷ δια βόλῳ λατρεύει. « Qui episcopum honorat, a Deo ho noratur; qui clam episcopo aliquid facit, diabolum colit,» ex eadem. Ἀναγκαῖον δὲ ἐστιν ὑποτάσσεσθαι καὶ τῷ πρεσβυτερίῳ, ὡς ἀποστόλοις Ἰησοῦ Χριστοῦ, τῆς ἐλπίδος ἡμῶν, . κατὰ πάντα τρόπον πᾶσιν ἀρέσκειν· οὐ γὰρ βρωμάτων καὶ πομάτων εἰσὶν διάκονοι, ἀλλὰ Ἐκκλησίας Θεοῦ ὑπηρέται· δέον οὖν ἐστιν αὐτοὺς φυλάσσεσθαι τὰ ἐγκλήματα ὡς πῦρο ὁμοίως πάντες ἐντρεπέσθωσαν τοὺς διακόνους ὡς Ἰησοῦν Χριστὸν, καὶ τὸν ἐπίσκοπον ὡς τὸν πατέρα, τοὺς δὲ πρεσβυτέρους ὡς συνέδριον Θεοῦ, καὶ ὡς δεσμὸν ἀποστόλων χωρίς τούτων Εκκλησία οὐ καλεῖται. Necesse igitur est (non, « episcopo subjecti ut sint etiam presbyteri,ut et apostoli Jesu Christo,»> uti pessime transtulit Tilmannus.sed) asubjici etiam presbyterio, ut apostolis Jesu Christi, qui est spes nostra...... omni modo omnibus placere: Non enim sunt esculentorum et poculentorum ministri. sed Ecclesiæ Dei servi. Oportet igitur eos vitare crimina perinde ac ignem. Similiter et omnes revereantur diaconos, ut Jesum Christum, et episcopum ut patrem,presbyteros autem ut concilium Dei, et vinculum apostolorum. Sine his Ecclesia non vocatur;» ex eadem. Lacuna autem apud Antiochum facile suppletur ex Ignatio.

Circa medium hujus ævi precipue claruit Maximus abbas, confessor et martyr, qui Epistolam ad Romanos agnoscit, eamque statim ante martyrium scriptam confitetur; licet ea sententia de scriptis Ignatii a tota Ecclesia recepta ipsius sententiæ de Areopagiticis plane repugnaret, eumque ad miras angustias, et effugia tanto viro prorsus indigna redigeret.Nunc enim Ignatium martyrem facit ante Domitianum : quod si verum esset, objectio Dionysianis facta porsus evanesceret. Sed cum omnes scirent eum sub Trajano martyrium subiisse, agnosceretque ipse scriptas fuisse sub Onesimo, Timo thei successore,cum Dionysiana Timotheo dedicata sint; respondit, ut potuit, primo. verba Ignatii non fuisse ab ipso Dionysio scripta, sed ab aliquo studioso postea inserta; secundo, quia hoc gratis dictum esse videatur, verba illa : «Amor meus crucifixus est,» sæpius fuisse ab Ignatio tum in sermone tum in scriptis usurpata hariolatur, Dionysiumque non ad has epistolas, sed ad alia scripta respexisse, et rationem qualem qualem addit. Τεκμήριον δὲ τὸ μή προσκεῖσθαι. Γράφει δέ τισι, τουτέστι Ῥωμαίοις, ἀλλ ̓ ἁπλῶς· Γράφει δὲ καὶ ὁ θεῖος Ἰγνάτιος.«Hujus rei indicium esse, quod apud Dionysium non addantur illi, ad quos scribit Ignatius, scilicet Romani ; sed simpliciter dictum sit : Scribit autem divinus Ignatius. » Aperte igitur testatur Maximus, etiam cum ea confessione nimium premeretur, S. Ignatium epistolas quas habemus sub Onesimo scripsisse, et verba illa: «Amor meus crucifixus est,» in Epistola ad Romanos genuina

fuisse scripta. Idem in Locis communibus hæc ex A quidquam eorum quæ ad Ecclesiam attinent,citra Ignatio excerpit: Τέλειοι ὄντες τέλεια φρονεῖτε, θέα λουσιν γὰρ ὑμῖν εὐπράττειν Θεὸς ἔτοιμος εἰς τὸ арέx. «Qui perfecti estis perfecta sapite; volentibus enim vobis bene agere Deus paratus est præbere,» ex Epistola ad Smyrnæos.

[ocr errors]

Huic adjungo Theodorum presbyterum, Photio in primo codice Bibliothecæ suæ memoratum,quoniam eum fuisse Theodorum Raithu Maximi synchronum suspicor : qui librum singularem ex professo composuit, quo ostendere conatus est, licet infeliciter sine dubio, ut et Maximus, germanum esse S, Dionysii Areopagitæ opus, et argumentis in contrarium allatis prout potuit respondit, quorum unum, teste Photio, hoc erat: П τῆς τοῦ θεοφόρου Ἰγνατίου ἐπιστολῆς ἡ βίβλος; ὁ Β μὲν γὰρ Διονύσιος τοῖς τῶν ἀποστόλων ἐνήκμασε χρόνοις, Ἰγνάτιος δὲ ἐπὶ Τραϊανοῦ τὸν διὰ μαρτυρίου ἤθλησεν ἀγῶνα, ὃς καὶ πρὸ βραχὺ τῆς τελευ τῆς ταύτην ἐπιστολὴν, ἧς ἡ βίβλος μνημονεύει, Ypape. Quomodo divini Ignatii epistolam liber ille citat? Dionysius enim apostolorum temporibus floruit,Ignatius autem sub Trajano martyrii certamen certavit, et paulo ante mortem hanc epistolam quam liber ille citat, conscripsit. »>

Ilæc autem e Maximo et Theodoro deprompta non sunt duorum tantum hominum nuda testimonia, sed ejusdem sæculi communia suffragia. Cum enim priori ævo hæretici auctoritatem Dionysii urgerent, quæ quidem nunc a catholicis rejiceretur,nunc reciperetur; hoc demum sæculo inter ipsos catholicos acriter disputatum est, an ea opera essent ipsi Areopagitæ tribuenda? Qui negabant, hoc inter alia argumento utebantur, auctorem libri De divinis nominibus citasse epistolam Ignatii ad Romanos,hanc autem epistolam sub Trajano.paulo ante mortem martyris, scriptam fuisse : eum igitur qui hanc citavit, non fusse Areopagitam, qui cum apostolis vixit et sub Domitiano mortuus est. Qui asserebant, fatebantur Ignatii epistolam paulo ante mortem ad Romanos scriptam fuisse, et ad incitas redacti, mira effugia comminiscebantur. Omnes igitur catholici, tum qui Dionysium rejiciebant, tum qui recipiebant, Ignatii nostri epistolas ut indubitatas agnoscebant.

Octavi sæculi primus testis est Joannes Damascenus, qui circa annum 740 in Syria floruit. Ilic autem cum SS. Patrum insignes sententias in libros Parallelorum congessit, complures ex Ignatio. nostro transcripsit. Cardinalis Caraffa codicem Græcum cum Jacobo Billio communicavit, quem ille in hunc modum transtulit, 1. 1, c. 9: « Volentibus nobis bene agere, Deus ad largiendum promptus est, ex Epistola ad Smyrnæos,c.18. «Pace nihil est præstantius, in qua bellum omne aboletur, »>ex Epistola ad Ephesios. 1. 1, c. 15. «Facite omnes ut episcopum sequamini,quemadmodum Christus Patrem; presbyterorum chorum,ut apostolos; diaconos autem vereamini non secus ac Dei mandatum Nemo

C

D

episcopi auctoritatem faciat. Ea firma eucharistia esse censeatur,quæ ab episcopis fit, Ubi episcopus apparuerit, illic vulgus sit: quemadmodum ubi est Christus, illic etiam catholica Ecclesia est. Citra episcopum nec baptizare, nec synaxim facere licet; sed quod ille probaverit hoc Deo quoque gratum est. Qui episcopum honore afficit, is a Deo honoratur.Qui clam episcopo aliquid facit,hic diaboli cultor est; » ex Epistola ad Smyrnæos. Ibidem: Omnes perfer, ut te quoque Christus: omnibus in charitate hære. Precibus sine ulla intermissione stude. Probos discipulos si amaveris, nihil gratiæ tibi habendum erit. Itaque in hoc potius incumbe, ut morum facilitate atque clementia contumaces subjicias. Non omne vulnus eodem emplastro curandum est.Febrium accessiones perfusionibus seda. Propterea carne simul et spiritu constas. ut quæ oculis tibi subjiciuntur corrigas; quæ autem aspectum tuum fugiunt petas ut tibi detegantur,quo nihil omnino prætermittas;» ex Epistola ad Polycarpum, c. 35: « Cum in rebus divinis firmus ac robustus fuero, tum vehementius timeam oportet,absque iis caveam, qui me incassum instant. Qui enim me laudant, flagro me afficiunt; » ex epistola ad Trallianos,l. I,c.30. «Mansuetudine opus habeo,per quam princeps hujus sæculi diabolus evertitur; ex eadem, c.94. «Nemo vestrum adversus proximum quidquam habeat. Ne occasionem gentibus detis, ne paucorum stultorum culpa fiat, ut multitudo sancta ac divina quadam virtute prædita maledicis impetatur ; » ex eadem.

Huic adjungo Antonium, Damasceni, ut videtur, discipulum, qui in Melissa nostrum crebro citat. Ουδέν έστιν ἄμεινον εἰρήνης, ἐν ᾗ πᾶς ὁ πόλεμος xataλbeta.«Nihil est pace melius, qua omne bellum dirimitur;» ex Epistola ad Ephesios. E dúvata: ἐν ἁγνείᾳ μένειν τίς τιμὴν τῆς σαρκὸς τοῦ Κυρίου, ἐν ἀκαυχησίᾳ μενέτω, καὶ ἐὰν γνωσθῇ πλέον τοῦ ἐπισκόπου, ἔφθαρται· πρέπει δὲ τοῖς γαμοῦσι καὶ ταῖς γαμουμέναις μετὰ γνώμης τοῦ ἐπισκόπου τὴν ἕνωσιν ποιεῖσθαι, ἵνα ἡ γάμος ᾖ κατὰ Θεὸν, καὶ μὴ κατ' [αἰσχρὰν] ἐπιθυμίαν. « Si quis in castitate manere potest ad honorem carnis Domini, sine jactantia pergat.Et si videri vult plus episcopo,corruptus est. Decet autem ducentes et ductas cum sententia episcopi unionem facere,ut nuptiæ fiant secundum Dominum, et non secundum [turpem] cupiditatem; »ex Epistola ad Polycarpum. Στῆκε ὡς ἄκμων τυπτόμενος μεγάλου αθλητοῦ ἐστι δέρεσθαι καὶ νικαν μάλιστα δὲ ἐνεκεν Θεοῦ πάντα ἡμᾶς ὑπομένειν δεῖ, ἵνα καὶ αὐτὸς ἡμᾶς ὑπομείνῃ. « Stato quasi incus dum cæderis: generosi est athletæ cædi et vincere: inaxime propter Deum nobis omnia patienda sunt, ut ipse nos patiatur; » ex eadem. Maxpolupεite μet' ἀλλήλων ἐν πραύτητι, ὡς ὁ Θεὸς μεθ ̓ ἡμῶν διά πανTóc. «Patienter alii alios cum mansuetudine patimini ut nos semper Deus; ex eadem. Χρήζω πραύτητος, ἐν ᾗ καταλύεται ὁ ἄρχων τοῦ αἰῶνος τούτου [διάβο20].«Clementia egeo, qua evertitur princeps hujus

« ПредыдущаяПродолжить »