47 ἐπικαταρατους λέγει Ἱερεμίας ὁ προφήτης. Φεύγετε καὶ τοὺς ἀκαθάρτους Νικολαΐτας, τοὺς ψευδωνύμους (99), τοὺς φιληδόνους, τοὺς συκοφάντας 47 (1). Φεύγετε καὶ τὰ τοῦ πονηροῦ (2) ἔγγονα, Θεόδοτον (3) τῶν ἀποστολων Νικόλαος. qui idcirco « Nicolaitas evovóuous, quasi mendax nomen sibi assumentes » appellavit; quod Nicolai diaconi (de quo Act. vi, 5) propaginem sese falso jactitarent, cujus tamen continentiæ hoc perhibet testimonium Clemens Alexandrinus,in III libro Stromatum: Πυνθάνομαι δ' ἐγὼ τὸν Νικόλαον, μηδεμιᾶ ἐτέρα παρ' ἦν ἔγημε, κεχρήσθαι γυναικί τῶν τε ἐκείνου τέκνων, τὰς μὲν θηλείας καταγηρά. σαι παρθένους, ἄφθορον δὲ διαμεῖναι τὸν υἱόν, hoc est (ut apud Eusebium vertit Rufinus, lib. 1 Histor eccles. cap. 29): « Mihi autem compertum est, Nicolaum nullam prorsus agnovisse mulierem, præter eam quam in matrimonium acceperat.Cujus etiam liberi, feminæ quidem usque ad ultimam senectutem casta virginitate durarunt; filius autem etiam ipse sanctitatem incorrupti corporis custodivit. » Ἐξ ὧν οὐχ ἥκιστα διελέγχονται (inquit Theodoretus, lib. in Ilæretic. fabular.) Yεuòwc σφᾶς αὐτοὺς ἐκ τῆς τοῦδε προσηγορίας επονομά ζόντες, οἱ τὴν προβῥηθεῖσαν ἀκολασίαν ἐπιτηδεύ Ovtes. Ex quibus pulchre convincuntur, eos falso ex illius appellatione nomen sumpsisse, qui antedictam intemperantiam exercent. » Ex quibus omnibus concludit Stephanus Gobarus,in Photii Bibliotheca, num. 232. Ἰγνάτιος μὲν τοι ὁ Θεοφόρος, καὶ Κλήμης ὁ Στρωματεὺς, καὶ Εὐσέβιος ὁ Παμφίλου, καὶ Θεοδόρητος ὁ Κύρου, τὴν μὲν Νικολαϊτῶν κατα γινώσκουσιν αἵρεσιν, τὸν δὲ Νικολαον μὴ τοιοῦτον εἶναι ἀποφαίνονται. • Ignatius Theophorus, et Clem mens Stromateus, et Eusebius Pamphili, Theodoretus Cyri episcopus, Nicolaitarum damnant hæresim; sed ipsum Nicolaum talem fuisse degant. » ID. minis cultores, quos Jeremias propheta maledictos Α της κακίας (96-97), τοὺς ἀνθρωπολάτρας (98), οἷς καὶ appellat 4. Fugite quoque impuros Nicolaitas, falsi nominis homines, voluptatum amatores, sycophantas. Fugite præterea Maligni stirpes, Theodotum et Cleobulum, quæ gignunt mortiferum fructum, 46 Jerem xvII, 5. ms. add. καὶ γὰρ ἦν τοιοῦτος Βασιλείδης. Ubi vides quidem Basilidem exstitisse circa tempora Adriani sub eo principe hæresim inchoasse nequaquam legis. Neque firmiora sunt Eusebiana, vel ut figatur dicti erroris exordium expressiora; præsertim eum in Historia Eusebius de Ebionais. Cerinthianis et Nicolaitis disserat sub Trajano, quorum originem nemo dubitat esse anteriorem. Theodoritus autem citato capite sic dicit : Αμφω δὲ ἐπὶ ̓Αδριανοῦ τοῦ Καίσαρος ἐγένοντο : « Ambo autem Adriani Cæsaris tempore fuerunt ; » quemadmodum cap. 5; Adpravo de xal oto: Basi B λεύοντος τὰς πονηρὰς αἱρέσεις ἐκράτυναν. « Adriano autem hi quoque imperante nefarias suas hæreses confirmarunt. Fuerunt, non sumpserunt initium confirmarunt, non exorsi sunt. Objiciunt etiam verba Firmiliani apud Cyprianum epist. 75, p. 158: « Sed et Valentini et Basilidis tempus manifestum est, quod et ipsi post apostolos et post longam ætatem, adversus Ecclesiam Dei sceleratis mendaciis suis rebellaverunt. » Verum hæc longa ætas dubio procul oratoria exaggeratio haberi debet; quia inter finem Joannis apostoli, et initium Adriani imperatoris non intercedunt anni viginti. Pudet operam ac tempus ponere in tertio argumento refutando, petito ex eo quod Irenæus lib. 11, cap. 3, dicat epistolam Clementis ad Corinthios vetustiorein esse hæreticis alterum Deum super Creatorem - comminiscentibus. Quasi inter Clementis non dico epistolam, sed mortem, et litteras ab Ignatio ad Trallianos datas non potuerit Basilidiana lues oriri. Ultima objectio, locus item Irenæi lib. v, cap. 20, non magis concludit : « Omnes ii hæretici.ait Irenæus, valde posteriores sunt,quam episcopi,quibus apostol tradiderunt Ecclesias; et hoc in tertio libro cum omni diligentia manifestavimus. » Intelligendus quippe est de tempore quo ecclesiæ ab apostolis commissæ sunt apostolicis viris, non de tempore quo vivere desierunt illi episcopi, Nam Polycarpus, ut ex ipso Irenæi lib. 1, et ex aliis monumentis ecclesiasticis clarum fit, ab apostolis Smyrnæ episcopus constitutus, cum Basilide, Valentino, Marcione aliisque hæresiarchis vitam egit. GOT Baotλlony. Vid. Prolegomen. nostr. cap. 16. USSER. (96-97) Ὅλον αὐτοῦ τὸν ὀρυγμαδὸν τῆς κακίας. Ita appellat interpolator inconditam hæreticorum turbam. Όρυγμαδός enim Hesychio et Suida est ταραχή, ψόφος, θόρυβος, κτύπος, « turbatio, strepitus, tumultus, fragor. » ID. (98) Τοὺς ἀνθρωπολάτρας. Ebionitas intelligit; quorum nomen etiam a vetere vulgato interprete hic habetur expressum. ID. (99) Νικολαΐτας τοὺς ψευδωνύμους. <<< Falsi nominis Nicolaitas,» in vetere versione, ex mss. restituimus; cum ab editis illa τῶν ψευδωνύμων interpretatio abesset. De Nicolaitis vero consulend. Apocalyps. cap. II. vers. 6 et 15; Irenæus Advers. hæres. lib. 1, cap. 27; Tertullianus in lib. De præscription. Epiphanius hæres. 25. Vide et Prolegomena nostra, cap 6 et 11. ID. (1) Tobs duxopávtas. Addit vetus vulgatus interpres; «Non enim talis fuit apostolorum minister Nicolaus. » Ita enim nos,ex codice Magdalenensi et Petaviano, veram lectionem restituimus; cum Baliolensis et libri editi legant; « Nam talis fuit apostolorum minister Nicolaus, »> plane contra Ignatii (vel interpolatoris potius ipsius) mentem; C D (2) Тou novou. Vet. vulgat. « ipsius nequissimi, id est, diaboli: ut Stapulensis recte exponit. ID. (3) Oɛódotov. Si quidquam lectionis citra necessitatem liceret innovare, non solum Theodotus in Theodadem posset mutari,ex Clemente Alexandrino Strom. vii, p. 764, sed etiam in Theodam seu Theudam Act. v, 36, et in Vigilio Tapsensi lib. 1 Contra Ar. Sabell. et Phot., cap. 20, necnon in Theobutem sive Thebutim, quem etiam Cleobio (idem is atque Cleobulus) jungit Hegesippus apud Eusebium Hist. Eccl. lib. iv, cap. 22. Scilicet Theodotos multos novit antiquitas: Theodotum Montanistarum prophetam; Theodotum Byzantium, arte coriarium, quem Dallæus hic intelligit; Theodotum argentarium sive Trapezitam, discipulum suporioris; et omnibus antiquiorem Theodotum Valentinianum; de quo Theodoritus Hæretic. Fabul. 1, 8; Sophronius in Synodicis, actione 11, synodi vi; Gennadius De ecclesiasticis Dogmatibus cap. 52, ac ex hoc Alcuinus in Confessione fidei p. 96, necnon ante cunctos, ut mea fert opinio, Clemens Alexandrinus in Hypotyposibus, seu in Excerptis Theodoti aut ex Theodoto. Atque ego malim ad hunc ultimum Theodotum verba pseudo Ignatiana referre; quia magis ille accedit ad ætatem tum Ignatii, tum Cleobuli aliorumque hæreticorum, quibuscum jungitur. Contra tamen movet Dallæum Hieronymus, scribens adversus Helvidium hæc : << Nunquid non possum tibi totam veterum scriptorum seriem commovere, Ignatium, Polycarpum, Irenæum, Justinum Martyrem, multosque alios apostolicos et eloquentes viros, qui adversus Ebionem, et Theodotum Byzantium (Cod. Reg. cum poranea, verum æterna morte.Hi non sunt plantatio Patris, sed progenies maledicta: Omnis autem plantatio, inquit Dominus, quam non plantavit Pater meus cœlestis, eradicetur 50. Si enim essent rami Patris, non utique essent inimici crucis Christi 1, sed eorum qui occiderunt Dominum gloriæ 52, 53 Nunc vero cum crucem negent, et illos passionis pudeat, tegunt Judæorum scelus, qui Deum oppugnarunt et Dominum occideruut; nam parum est prophetarum interfectores appellare eos 55. Vos autem Christus invitat ad immortali καὶ Κλεόβουλον (4), τὰ γεννῶντα καρπον θανατηφόρον, Α quem si quis gustarit, continuo moritur, non temοὗ ἐάν τις γεύσηται, παραυτίκα ἀποθνήσκει, οὐ τὸν πρόσκαιρον θάνατον, ἀλλὰ τὸν αἰώνιον. Οὗτοι οὐκ εἰσὶ φυτεία Πατρὸς, ἀλλ' ἔγγονα κατηραμένα 48. Πᾶσα δὲ, φησὶν ὁ Κύριος, φυτεία ἢν οὐκ ἐφύτευσεν ὁ Πατήρ μου ὁ ἐπουράνιος 40, ἐκριζωθήτω (5). Εἰ γὰρ ἦσαν τοῦ Πατρὸς κλάδοι, οὐκ ἂν ἦσαν ἐχθροὶ τοῦ σταυροῦ (6) τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ τῶν ἀποκτεινάντων τον τῆς δόξης Κύριον. Νῦν δὲ τὸν σταυρὸν ἀρνούμενοι, καὶ τὸ πάθος ἐπαισχυνόμενοι, καλύπτουσι τὴν 54 Ἰουδαίων παρανομίαν, τῶν θεομάχων, τῶν κυριοκτόνων (7)· μικρὸν γὰρ εἰπεῖν, προφητοκτόνων. 48 interp. κατερημένου. Const. ap. vi, 26. ms. τῶν. 54 19 ms. οὐράνιος. 50 Matth. xv, 13. Philipp. 11, 18. 52 1 Cor. 11, 8. $31. 55 1. Const. ap. 11, 6 et vi, 5, 25 et vii, 38 et viii, 46. bis sunt dicta, satis liquet. USSER. quibusdam aliis « Byzantinum »), et Valentinum, B se, ex iis quæ in primo Prolegomenon capite a no(abesse dicitur a nonnullis exemplaribus. In Regio autem ut varians lectio ad « Byzantinum » notatur) hæc eadem sentientes plena supientiæ volumina conscripserunt? » Non debebant virum gravem tam nihil movere, ut Hieronymo quoque convicium faceret. Vidit itaque Hieronymus Ignatianas interpolationes, quas Dallæus sexto demum sæculo fabricatas cum Usserio exsistimabat? Et vero, ut omnes a Hieronymo nominatim memorati scripserunt adversus Ebionem, quidni contra Theodotum eztéα stylum acuerit Irenæus, qui eodem vixit tempore, aut aliquis ex reliquis illis multis apostolicis et eloquentibus viris? Cujus profecto et Victor Romanus, viri apostolici (puto) fuerunt, quemadmodum Justinus martyr et Irenæus: a quorum posteriore Victore papa,excommunicatus fuit Theodotus, a primo, Cajo, una cum Artemone confutatus. Sed relicto Dallæo, convertamus nos ad eruditissimum patrem Theodoritum, atque textum illius menda purgemus. Αἱρέσεως ἀρχηγοί, Κοσσιαvòs. Azódotos, etc. Restituendum Kastavós, ex Clemente, Stromateon 1, 320; II, 465, 466; Eusebio Præparat. evang. x, 12; Hist. eccl. vi, 13; Hieronymo De viris illustribus cap. 38, atque Sophronio ubi supra. Eusebiana Historia: MvnuovEUS! TE (Κλήμης ἐν τοῖς Στραματεῦσι τοῦ πρὸς Ἕλληνας Τατιανοῦ λόγου, καὶ Κασσιανού, ὡς καὶ αὐτοῦ χρο νογραφίαν πεποιημένου. Rufinus : Meminit præterea et scriptorum antiquorum, Tatiani cujusdam et Cassiani, velut qui Chronica scripserint. Nicephorus, iv, 33 : Μέμνηται δ' ἐν τούτοις τοῦ πρὸς Ἕλλη νας Τατιανοῦ λόγου, καὶ Κασσιανοῦ, ὡς χρόνων καὶ αὐτοῦ ἐπιστασίας καταλέγοντες. Hieronymus : « Me minit autem in Stromatibus suis voluminis Tatiani adversus Gentes, de quo supra diximus, et Cassiani cujusdam povoypaelas, quod opusculum invenire non potui.» Ab omnibus indiligenter, pro Clementls Alexandrini loco p. 320 : Εἴρηται μὲν οὖν περὶ τούτων ἀκριβῶς Τατιανῷ ἐν τῷ πρὸς Ἕλληνας· εἴρη ται δὲ καὶ Κασσιανῷ ἐν τῷ πρώτῳ τῶν Ἐξηγητικών. "Ac de iis quidem (de temporibus Moysis), quodque Hebræorum philosophia omnium antiquissima sit, accurate dictum est a Tatiano in oratione contra gentes. Dictum est autem etiam a Cassiano in primo Exegeticon. Per quem, videlicet, locum affirmetur duntaxat de Julio Cassiano Doceticæ hæreseos principe, ab eo in Exegeticis, seu (ut videtur) Explanationibus Scripturarum, Chronographica fuisse inserta, quemadmodum a Tatiano in celebri oratione." COT. sódotov. « Theododum » habet hic codex Baliolensis: quod commune aliquid cum illo habet, a Clemente Alexandrino in libro vi Stromatum commemorato; quem Pauli apostoli discipulum. Valentini hæretici dicunt fuisse magistrum. Nam Theodotum sive Coriarium, sive Trapezitam ipsius discipulum, Ignatio posteriorem fuis (4) Kλɛóбoλov. De Cleobulo, eodemque Cleobio Dallæum fugerat illud Epiphanii hæresi 51. cap. 6: Κλεόβιον εἴτουν Κλεόβουλον ; et varia lectio in Niceta Pectorato apud Baronium. « Cleobium, Cleobolum.»> COT. Kλóbouλov. P. Halloixius, in Ecclesiæ primi sæculi imagine, quam tomo primo Orientalium suorum scriptorum prædixit, inter hæreticos ab Ignatio commemorari adnotat. « Theodotum et Theobulum (sic enim ibi scriptum est: quorum proprios, inqnit, errores nec ipse, nec alius, quem quidem naucisci potuerim, attingit speciatim; sed generatim duntaxat et strictim Christi Domini crucisque osores subindicat.» De Theodoto, sive Theododus aut Theodadus ille fuerit, dictum jam est aliquid. De illo vero altero, succurrebat ille Epiphanii locus, in hæresi 51 Alogorum; ubi inter eos qui, cum Ebione et Cerintho, nudum hominem fuisse C Christum asseruerunt, Κλεόβιον, είτουν ΚλεόβουXov (Cleobium sive Cleobulum) numerat, cujus etiam Cleobii, sive Cleobuli, mentionem factam in. venio, et apud legesippum (citatum ab Eusebio, libro iv Histor. xao. 6), et apud pseudo-Clementem (vel eumdem ipsum potius, et istius et Ignatii nostri, interpolatorem) libro vi Constitut. apostolic. car. 8 et 16, et in epistola quæ apud Armenios fertur ad Paulum apostolum, Corinthiorum scripta nomine. In ea enim Stephanus. et cum eo presby. teri Neminus et Bulvus, Theophilus et Nomeson (nescio qui) B. Paulo significant, Simonem et Cleobium exsecranda sua dogmata Corinthi disseminasse quæ cujusmodi fuerint, ita singillatim enarrant. Dicunt: « Prophetas non esse legendos, Deum non esse omnipotentem, non esse futuram corporis resurrectionem. Hominem a Deo fuisse creatum prorsus negant, Jesum Christum ex corpore Mario Virginis natum fuisse non agnoscunt; neque a Deo mundum creatum fuisse volunt, sed a quibusdam angelis.» Armenicum hujus epistolæ apographum, Smyrnæ scriptum, una cum apocrypha B. Pauli ad eamdem responsione (tertiæ ad Corinthios epistolæ titulum præferente) penes Gilbertum Northum exstat, virum et generis nobilitate et ingenii dotibus apud nos notissimum ID. D a (5) 'Expi¿wotw. Vet. vulgat, « eradicabitur, » quomodo etiam est in Evangelio, Matth. xv, 13, ἐκριζωθήσεται. ID. (6) Εἰ γὰρ ἦταν τοῦ Πατρὸς κλάδοι, οὐκ ἂν ἦσαν ἐχθροὶ τοῦ σταυροῦ. Anglican. : << Si enim essent, apparerent utique rami crucis, et esset utique fructus illorum incorruptibilis. » ID. (7) Καλύπτουσι τὴν Ἰουδαίων παρανομίαν, τῶν θεομάχων, τῶν κυριοκτόνων. Vet. vulgat. «Operiunt, (ita enim ex mss. restituimus, ubi in editis corrupte legitur, « operantur ») Judæorum talem suam, per passionem et resurrectionem A ὑμᾶς δὲ παρακαλεῖ Χριστὸς (8) εἰς τὴν αὐτοῦ ἀφθαρsuam, qui estis membra ipsius 56, σίαν, διὰ τοῦ πάθους αὐτοῦ, καὶ τῆς ἀναστάσεως, ὄντας μέλη αὐτοῦ. 57 ΧΙΙ. Ασπάζομαι ὑμᾶς ἀπὸ Σμύρνης, ἅμα ταῖς συμπαρούσαις μοι 87 Ἐκκλησίαις τοῦ Θεοῦ, ὧν οἱ ἡγούμενοί με κατὰ πᾶν ἀνέπαυσαν (9), σαρκί τε καὶ πνεύματι. Παρακαλεῖ ὑμᾶς τὰ δεσμά μου, ἤ ἕνεκεν Ἰησοῦ Χριστοῦ περιφέρω, σἰτούμενος Θεοῦ ἐπιτυχεῖν, διαμένετε ἐν τῇ ὁμονοίᾳ τῇ πρὸς ἀλλήλους, καὶ τῇ προσευχῇ. Πρέπει γὰρ ὑμῖν τοις καθ' ἕνας ἐξαιρέτως καὶ τοῖς πρεσβυτέροις, ἀναψύχειν τὸν ἐπίσκοπον εἰς τιμὴν τοῦ Πατρὸς, καὶ εἰς τιμὴν Ἰησοῦ Χριστοῦ 58, καὶ τῶν ἀποστόλων. Εὔχομαι ὑμᾶς ἐν ἀγάπῃ ἀκοῦσαί μου, ἵνα μὴ εἰς μαρτύριον ὦ ὑμῖν γράψας. Καὶ περὶ ἐμοῦ δὲ προσεύχεσθε, τῆς ἀφ ̓ ὑμῶν ἀγάπης χρήσ XII. Saluto vos e Smyrna, una cum Ecclesiis Dei quæ mecum sunt, quarum ductores prorsus refocillarunt me, tam carne, quam spiritu. Obsecrant vos vincula mea, quæ propter Jesum Christum circumfero, orans ut Deum assequar; permanete in mutua concordia,et oratione. Decet enim singulos vestrum, et præcipue presbyteros, refocillare episcopum, in honorem Patris, et in honorem Jesu Christi, atque apostolorum. Opto ut in charitate me audiatis; ne hæc scribens vobis in testimonium sim. Sed et orate pro me, qui in Dei misericordia, charitate vestra indigeo, ut dignus fam sorte, ad quam consequendam assignor, ne repro- Β ζοντος ἐν τῷ ἐλέεε τοῦ Θεοῦ, εἰς τὸ καταξιωθῆναί με bus inveniar. τοῦ κλήρου, οὗ περίκειμαι ἐπιτυχεῖν (10), ἵνα μὴ ἀδόκιμος εὑρεθώ. XIII. Salutat vos charitas Smyrnæorum et Ephesiorum. Memores estote Ecclesiæ quæ est in Syria, de qua non sum dignus qui dicar, cum sim ultimus eorum qui illic sunt. Valete in Domino Jesu Christo ; subjecti episcopo, et similiter presbyteris ac diaconis; et singillatim omnes, alter alterum diligite corde indivulso. Expiet vos meus spiritus; non modo nunc, sed et ubi Deum nactus fuero; nam etiamnum in periculo versor; sed fidelis est Pater Jesu Christi, ut impleat petitionem meam et vestram ; in quo inveniamur sine macula. Utinam iniquitates; illorum scilicet, qui et Deo rebelles exstiterunt, et Dominum occiderunt. » Vid. Prolegomen. nostr. cap. 14. UssER. (8) Ὑμᾶς δὲ παρακαλεῖ Χριστός, etc. Anglican. « Per quem, in passione ipsius, advocat vos exsistentes membra ipsius. Non potest igitur caput nasci sine membris; Deo unionem repromittente, quod est ipse. » ID. (9) ῶν οἱ ἡγούμενοί με κατὰ πᾶν ἀνέπαυσαν. Anglican. « Qui forte quæ, Ecclesiæ sc.) secundum omnia quiescere me fecerunt, » ἡγουμένων nomine non expresso. Vet. vulgat, « quæ, et præsidentes, me requieverunt in omnibus ; » non, ut in libris editis perperam legitur: « quæ et præsentes me id requisierunt. » ID. (40) Οὗ περίκειμαι ἐπιτυχεῖν. Anglican. e qua conor potiri. » Vet. vulgat. « cui subjaceo. « Vedelius legit παράκειμαι, propinquus, vicinus sum ; et interpretatur, « quam propediem consequar. » ID. (41) Μνημονεύετε ἡμῶν τῆς ἐν Συρίᾳ Ἐκκλη σίας. « Memores estote nostræ quæ in Syria est Ecclesiæ; » quod a nostro interprete plenius est C ΧΙΙΙ. 'Ασπάζεται ὑμᾶς ἡ ἀγάπη Σμυρναίων καὶ Ἐφεσ σίων. Μνημονεύετε ἡμῶν 59, τῆς 60 ἐν Συρίᾳ Ἐκκλησίας (11), ὅθεν οὐκ ἄξιός εἰμι λέγεσθαι, ὢν ἔσχατος τῶν ἐκεῖ. Εῤῥωσθε ἐν Κυρίῳ Ἰησοῦ Χριστῷ, ὑποτασσόμενοι τῷ ἐπισκόπῳ (12), ὁμοίως καὶ τοῖς πρεσβυτέροις, καὶ τοῖς διακόνοις (13) καὶ οἱ κατὰ ἄνδρα, ἀλλήλους ἀγαπᾶτε ἐν ἀμερίστῳ καρδίᾳ. Ασπάζεται σὲ ὑμᾶς τὸ ἐμὸν πνεῦμα (14), οὐ μόνον νῦν, ἀλλὰ καὶ ὅταν Θεοῦ ἐπιτύχω· ἔτι γὰρ ἐπικίνδυνος εἰμι· ἀλλὰ πιστος ὁ Πατὴρ Ἰησοῦ Χριστοῦ, πληρῶσαί μου τὴν αἴτησιν, καὶ ὑμῶν· ἐν ᾧ εὑρεθείημεν ἄμωμοι. Οναίμην ὑμῶν ἐν Κυρίῳ (15). p expressum: « Mementote in orationibus vestris ejus quæ in Syria Ecclesiæ ; » cum in vetere vulgata versione habeatur: « Memor est vestri Ecclesia quæ est in Syria : » ita enim ex mss. reposuimus: ubi libri editi legunt : « Memores vestri, Ecclesiæque quæ est in Syria. » Pacæus etiam hic legit pov; sed quæ mox sequuntur, ὅθεν οὐκ ἄξιός εἰμί, inquit Morelius, ἡμῶν comprobant. Ib. (12) Υποτασσόμενοι τῷ ἐπισκέπῳ. <<< Ut Dei mandato, » addit hic noster interpres. Vid. supra. ID. (13) Τοῖς πρεσβυτέροις, καὶ τοῖς διακόνοις. Idem: «Presbyterio, » mentione diaconorum penitus omissa. ID. (14) Ασπάζεται ὑμᾶς τὸ ἐμὸν πνεῦμα. Idem; « Častificate vestrum meum spiritum. » Vet. vulgat. « Castificet vos spiritus meus. » ID. (15) Οναίμην ὑμῶν ἐν Κυρίῳ. In nostro interprete nou habetur. Vet. vulgat. « Et acquisiti in Domino. Amen : » vel ut mss. Magdalen. et Petavian. habent : « Acquisivi vos in Domino,» sine « Amen. » Vid. in Epist. ad Magnesian. ID. ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ (16). Ἰγνάτιος, ὁ καὶ Θεοφόρος 62, τῇ ἡλεημένῃ (17) ἐν μεγαλειότητι ὑψίστου Θεοῦ Πατρὸς, καὶ Ἰησοῦ (18) Χριστοῦ τοῦ μονογενοῦς αὐτοῦ Υἱοῦ, Εκκλησία ἡγιασμένῃ 63 (19), καὶ πεφωτισμένῃ, ἐν θελήματι Θεοῦ τοῦ ποιήσαντος (20) τὰ πάντα, ἅ ἐστι κατὰ πίστιν καὶ ἀγάπην Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν· ἥτις προκάθηται (21) ἐν τόπῳ χωρίου Ρωμαίων (22), ἀξιόθεος (23), ἀξιοπρεπής, ἀξιομακάριστος, ἀξιέπαινος, ἀξιοςπίτευκτος 6 (24), ἀξίαγνος (25), καὶ προκαθησ μένη τῆς ἀγάπης, χριστώνυμος 68 (26), πατρώ 65 A AD ROMANOS. Ignatus, qui et Theophorus, misericordiam consecutæ in magnificentia altissimi Dei Patris, et Jesu Christi unigeniti ejus Filii, Ecclesiæ sanctificatæ, et illuminatæ, per voluntatem Dei qui omnia creavit, quæ sunt secundum fidem et charitatem Jesu Christi, Dei et Salvatoris nostri : quæ præsidet in loco Romanæ regionis, Deo digna, decentissima, merito beata, laudatissima, digna qua quis potiatur, castissima, et præsidens in charitate, Christi habens nomen 66,ac nomen Patris,Spiritiferæ, quam et saluto in nomine Patris omnipotentis, et Jesu 62 ms. inser. ἐπίσκοπος τῆς ἐν ̓Αντιοχείᾳ ἁγίας τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας. 63 in marg. cod. ms. eadem manu ἠγαπημένῃ. 64 al. ἀξιεπίστευτος. 65 f. χριστόνομος. 66 legem. B (16) Tota hac epistola Actis martyrii S. Ignatii Β νοις. Cor. - Ηγιασμένη. Ita, cum vulgato vetere a Simeone Metaphrasta ἐπὶ λέξεως (uti ipse ait) « ad verbum » est inserta : cum ἐπιγραφῇ hac, longe quam illa breviore quæ in vulgatis circumfertur exemplaribus : Ἰγνάτιος, ὁ καὶ Θεοφόρος, ἐπίσκοπος τῆς ἐν ̓Ανα τιοχείᾳ Ἁγίας τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας, τῇ ἡλεημένῃ ἐν μεγαλότητι Πατρὸς ὑψίστου, καὶ Κυ ρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ αὐ τοῦ, Ἐκκλησίᾳ ἡγαπημένῃ καὶ πεφωτισμένῃ ἐν θελήματι τοῦ θελήσαντος τὰ πάντα, ά ἐστι κατὰ ἀγάπην Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, ἥτις καὶ προκάθηται ἐν τόπῳ χωρίου Ρωμαίων. ἦν καὶ ἀσπάζομαι ἐν ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ κατὰ σάρκα καὶ πνεῦμα ἡνωμένην πάσῃ ἐντολῇ αὐτοῦ, πεπληρωμένην χάριτος Θεοῦ, ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ, χαίρειν. C Eam vero quæ a Metaphrasta proposita est, «< me- (17) Ηλεημένη. Vet. vulgat « misericordiam consecutæ. » Anglican. « habenti propitiationem.» Codex Nydpruccianus, contra aliorum consensum, εὐλογημένη, legit. Ib. (18) Υψίστου Θεοῦ Πατρὸς, καὶ Ἰησοῦ. Anglican. « Patris altissimi et Jesu: » nomine 0:00 omisso. Vet. vulgat. « Dei altissimi,Patris Jesu : » retento Dei nomine,sed conjunctione prætermissa. Apud Metaphrastam lectio habetur, ex utraque mista : Πατρὸς ὑψίστου, καὶ Κυρίου Ἰησοῦ. ID. (19) Ηγιασμένη. Vel, ἡγαπημένη. Par varietas in Epistola Judæ versu 1, ἡγιασμένοις, et ἡγαπημέ Latino interprete, legit uterque codex Græcus: et Simeon quoque Metaphrastes,si P. Halloixio credimus. Sed et in eo quo ego usus sum Græco Metaphraste exemplari, et in eo quo usus est Latinus illius interpres, ἠγαπημένη, habebatur : quomodo et vetus noster Ignatii interpres, « dilectæ, » reddidit. USSER. (20) Ποιήσαντος. Apud Metaphrastam quoque similiter legitur, si Halloixio fidendum. Nam et in nostro et in eo quo Latinus interpres usus est coIgnatii interprete consentiente : qui, « volentis, » dice, θελήσαντος legitur : antiquo etiam nostro reddidit. Ib. (21) Ητις προκάθηται. Metaphrastes : Ητις Ignatii interprete. In (22) Εν τόπῳ χωρίου Ῥωμαίων. Ita habet uterque codex Græcus, consentiente etiam utroque vetere Latino interprete: quorum alter, « in loco chori » (vel <<< chorii >> potius, Græca χωρίου voce retenta; alter, « in loco regionis Romanorum, »> reddidit. Similiter et Metaphrastes legit: licet Halloixius, contra mss. fidem, θρόνῳ, pro τόπῳ, ex eo reposuerit. Nam quod eruditissimus etiam Casaubonus « barbaram locutionem » hanc nominat: non magis barbaram habendam respondet Vedelius, quam illam consimilem, Luc. ix, 10, ubi Christus cum apostolis secessisse dicitur, εἰς τόπον ἔρημον πόλεως καλουμένης Βηθσαϊδα, atque ad « regiones suburbicarias, » cum Jacobo Gothofredo, eam refert; quæ præfecti Urbis Romanæ administrationi suberant. Planum est enim, Ignatium de Romana Ecclesia ut topica hic loqui, non ut œcumenica. De τόπου vero et χωρίου nominibus consulantur doctissimi Salmassi Plinianæ exercitationes, p. 772 et 982. ID. (23) Αξιόθεος. In Plantinianis editionibus (anni 1566 et 1372) vox hæc per errorem est omissa. De hac vero,et sequentibus ejusdem generis compositionibus, vide Prolegomen. cap 5. ID. (24) Αξιοεπίτευκτος. Ita codex Augustanus : ubi noster interpres, « digne ordinatam,» reddidit, ac si ἀξιοεπίτακτον, aut quid simile, legisset. In Nydprucciano codice ἀξιεπίστευτος legitur: quod et vetus vulgatus interpres secutus est, fide digna » vertens. ID. (25) 'Αξίαγνος. Vet. vulgat. « castitate dignæ. Anglican. « digne castæ. » Lib. Nydpruccianus : ἀξιάγιος. Ιν. >> (26) Προκαθημένη τῆς ἀγάπης, Χριστώνυμος. Vet. vulgat. «fundata in dilectione et fide Christi;» vel ut Magdalenensis et Petavianus ms. habet, « et Christi Filii ipsius: secundum carnem et spiritum A unitis omni mandato ipsius, repleti omni gratia Dei indiscretim, repurgatisque ab omni alieno colore; plurimam in Deo et Patre, et Domino nostro Jesu Christo, atque immaculatam salutem. ἀδιακρίτως, καὶ ἀποδιυλισμένοις ἀπὸ παντὸς ἀλλοτρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ (30), ἀμώμως χαίρειν. I. Deprecatus Deum,obtinui ut viderem divinam vestram faciem ; sicut et plurimum, ut hoc consequerer, expetebam. Vinctus enim in Christo Jesu, spero me salutaturum vos, si voluntas sit ut dignus. judicer ad metam pervenire. Exordium enim constitutum est bene, si modo gratiam consequar, ut sortem meam ad finem usque sine impedimento percipiam; metuo enim charitatem vestram, ne ipsa me lædat Vobis enim facile est, quod vultis, facere; mihi vero difficile est Deum assequi,si vos mihi non peperceritis, prætextu carnalis amicitiæ. B νυμος, πνευματοφόρος· ἦν καὶ ἀσπάζομαι ἐν ὀνόματι Θεοῦ παντοκράτορος, καὶ Ἰησοῦ Χρισ στοῦ τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ τοῖς κατὰ σάρκα καὶ πνεύμα (27) ἡνωμένοις πάσῃ ἐντολῇ αὐτοῦ, πεπληρωμένοις (28) πάσης (39) χάριτος Θεοῦ χρώματος, πλεῖστα ἐν Θεῷ καὶ Πατρὶ, καὶ Κυρίῳ στ II. Nolo autem vos hominibus, sed Deo placere ; sicut et placetis. Nec enim ego unquam habiturus sum ejusmodi occasionem Deum assequendi; neque vos, si taceatis,praestantiori operi inscribi po67 deest in al. 68 al. ἔπεὶ εὐξάμενος. 69 ms. ἀξιοθέατα. 73 ms. et Metaphr. inser. οὕτως. 7 al. γε. 7 ms. ἔχητε. lege Christi, » quasi pro χριστώνυμος, in Græco Χριστόνομος legisset, quomodo et à nostro interprete locum hunc versum invenimus : « Præsidens in charitate, Christi habens legem. » USSER. 72 74 71 1. Επευξάμενος 68 τῷ Θεῷ, ἐπέτυχον ἰδεῖν (31)ὑμῶν τὰ ἀξιόθεα 62 πρόσωπα, οὔς 10 (32) καὶ πλέον ἡτούμην λαβεῖν. Δεδεμένος γὰρ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, ἐλπίζω ὑμᾶς ἀσπάσασθαι, ἐάνπερ θέλημα 11 ᾖ τοῦ ἀξιωθῆναι με εἰς τέλος (33) 12 εἶναι. Ἡ μὲν γὰρ ἀρχὴ (34) εὐοικονόμητός ἐστιν, ἐάνπερ χάριτος ἐπιτύχω, εἰς τὸ τὸν κλῆρόν μου εἰς πέρας ἀνεμποδίστως ἀπολα βεῖν· φοβοῦμαι γὰρ τὴν ἀγάπην ὑμῶν, μὴ (35) αὐτή με ἀδικήσῃ. Ὑμῖν γὰρ εὐχερές ἐστιν, ὅ θέλετε ποιῆσαι· ἐμοὶ δὲ δύσκολόν ἐστι τοῦ Θεοῦ ἐπιτυχεῖν, ἐάνπερ ὑμεῖς μὴ νὰ φείσησθέ μου, προφάσει φιλίας σαςκίνης. 73 ΙΙ. Οὐ θέλω γὰρ ὑμᾶς ἀνθρωπαρεσκῆσαι, ἀλλὰ θεῷ ἀρέσαι, ὥσπερ καὶ ἀρέσκετε. Οὔτε γὰρ ἐγὼ ἔξω ποτέ καιρὸν (36) τοιοῦτον, ὥστε Θεοῦ ἐπιτυχεῖν· οὔτε ὑμεῖς (37), ἐὰν σιωπησητε, κρείττονι ἔργῳ ἔχετε Metaphrastam quoque legitur : Επεὶ εὐξάμενος Θεῷ· sed quia in sequentibus omissa suntnonnulla, quæ in vulgatis editionibus adsunt, sententia fluit satis integra; sic, ut a Metaphrasta interprete La est expressa : « Cum Deum precatus,obtinue (27) Τοῖς κατὰ σάρκα καὶ πνεύμα. Vet. vulgat. c time ut viderem spectabiles vestros vultus ; vinctus « qui est secundum carnem et spiritum,» ac si referendum hoc esset ad Filium Dei, non ad Romanos. ID. (28) Ηνωμένοις πάσῃ ἐντολῇ αὐτοῦ, πεπληρωμένοις. Apud Metaphrastam legimus ηνωμένην (licet ηρμοσμένη» ex eo repræsenlet Halloixius) et πεπληρωμένην ; quod bene convenit cum contracta illa epistolæ hujus inscriptione, quæ ibi est proposita. Dativum tamen retinet vetus uterque Ignatii Latinus interpres : glossa etiam ad Anglicanum apposita, quæ monet nomen unitis cum nomine Ecclesiæ esse conjungendum (interpositis illis omnibus, quæ parenthesi habentur inclusa), « pluraliter sc. singulari pro multitudine subintellecta : sicut dicitur : Turba ruunt. » ID. (29) Πάσης. Abest hæc vox, et a Metaphrasta, et ab utroque vetere Ignatii interprete. Sequens vero participium,ἀποδιϋλισμένοις,noster interpres «abs tractis » reddidit, vetus vulgatus « ablutis ; » Morelius magis proprie, « expurgatis » ac « defaca- D tis, » exposuit. Notum enim est ex Matth. xxii, 24, quid sit, διυλίζειν τὸν κώνωπα. ID. (30) Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ. Illud ἡμῶν abest,non solum a Metaphrasta,sed etiam a Græco Nydprucciano et vulgatis editionibus veteris interpretis Latini, quanquam in Petaviano et duobus Oxoniensib. mss. apud eum quoque legerimus : • Domino nostro Jesu Christo.» Noster interpres habet : « Domino Jesu Christo Deo nostro, » quæ in Metaphrasta variantibus exemplaribus disjunctim reperiuntur: Oxoniensi nostro, τῷ Κυρίῳ, aliis τῷ Θεῷ (sed illo ἡμῶν ntrobique prætermisso) hic exhibentibus. ID. (31) Επευξάμενος τῷ Θεῷ, ἐπέτυχον ἰδεῖν. Ita uterque vetus interpres: « Deprecans Deum,»licet codex uterque Græcus, Augustanus atque Nydpruccianus : Ἐπεὶ εὐξάμενος τῷ Θεῷ, habeat : sensu relicto imperfecto, atque oratione suspensa. Apud in Christo Jesu spero me vos salutaturum. » Pro ἐπέτυχον vero Patricius Junius forte legendum existimal ἐπιτυχών vel ἐπιτυχῶς· nisi forte interpungendo sic legatur: 'Επευξάμενος, τοῦ Θεοῦ ἐπέτυ· χον, ἰδεῖν, etc., vel sic : Ἐπευξάμενος τοῦ Θεοῦ ἐπι· τυχεῖν καὶ ἰδεῖν. ID. (32) Τὰ ἀξιόθεα πρόσωπα οὓς. Vel τὰ πρόσωπα (ut repetito articulo apud Metaphrastam legitur) dignos vultus » reddidit vetus vulgatus interpres, « Deo dignos vultus » Morelius, « sanctissima ora» Brunnerus. « divinas facies » Vairlenius, . dignas visione facies » interpres noster, et Latinus Metaphrastæ (in eamdem sententiam) «spectabilis vultus, » aliis ad θέαν, aliis ad Θεόν illam αξιότητα referentibus. Pro cü vero, rectius & legisse videtur uterque vetus interpres. ID. (33) Ἐάνπερ θέλημα ᾖ τοῦ ἀξιωθῆναι με εἰς τέλος. Metaphrast. : Εάνπερ θέλημα τοῦ Θεοῦ τ τοῦ ἀξιωθῆναι με καὶ εἰς τέλος οὕτως εἶναι. Vet. vul gat. : « Si quidem fuerit voluntas illius,qui dignum me faciat usque in finem propositum meum consummare. » Anglican. ad verbum, ut est in Græcis editis « Si quidem voluntas sit ut dignificer in finem esse. >> ID. (34) 'Αρχή. Ita habet uterque codex Græcus : consentiente etiam utroque vetere Latino interprete. Apud Metaphrastam tamen legitur εὐχή το tum. ID. (35) M. Habetur negatio hæc in Græco Augustano, et vetere nostro interprete. Sed a Metaphrasta,et vetere interprete vulgato, abest ; a quibus nec codex Nydpruccianus dissentit, qui pro p legit γε. Ib. (36) ὥσπερ καὶ ἀρέσκετε, οὔτε γὰρ ἕξω ποτέ καιρόν. Metaphrast. ὥσπερ δὴ καὶ ἀρέσκετε, οὐ γὰρ ἐγὼ ἄλλον ἔξω ποτέ καιρόν. ID. (37) Οὔτε ὑμεῖς. Hisce verbis, apud Metaphras |
