τοῦ Πατρὸς δι' ἧς εἰσέρχονται Αβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ A janua Patris, per quam ingrediuntur Abraham et καὶ Ἰακὼβ καὶ οἱ προφῆται καὶ οἱ ἀπόστολοι καὶ ἡ Εκκλησία. (42) Πάντα ταῦτα εἰς ἑνότητα Θεοῦ. Εξα! ρετον δέ τι ἔχει τὸ Εὐαγγέλιον, τὴν παρουσίαν (43) τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸ πάθος αὐτοῦ καὶ τὴν ἀνάστασιν. Οἱ γὰρ ἀγαπητοὶ προφῆται κατήγγει λαν εἰς αὐτόν· τὸ δὲ Εὐαγγέλιον (44) ἀπαρτισμὰ ἐστιν ἀφθαρσίας. (45) Πάντα ὁμοῦ καλά ἐὰν ἐν ἀγάπῃ πιστεύητε.

Isaac et Jacob, et prophetæ et apostoli et Ecclesia. Omnia hæc ad unionem eum Deo. Eximium autem quidquam habet Evangeliuni, nimirum adventum Domini nostri Jesu Christi, passionem ipsius ac resurrectionem. Dilecti namque prophetæ annuntia. verunt eum; Evangelium vero est perfectio vitæ æternæ. Omnia simul bona sunt, modo in charitate credatis.

de fine persecutionis.

Cum mihi nuntiatum sit, per orationem vestram et commiserationem, qua movemini in Christo, Ecclesiam Antiochenam in Syria pacem obtinuisse ; decet vos, ut Dei Ecclesiam, eligere diaconum,qui obeat ibi legationem Dei, qui cum illis, in unum

X. Congratulemini Antiochenis (46) Ἐπειδὴ κατὰ τὴν προσευχὴν ὑμῶν καὶ κατὰ σπλάγχνα, ο ἔχετε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, ἀπηγγέλη μοι, (47) εἰρηνεύειν τὴν Ἐκκλησίαν τὴν ἐν Ἀντιοχεία τῆς Συρίας· πρέπον ἐστὶν ὑμῖν, ὡς Ἐκκλησίᾳ Θεοῦ, χειροτονῆσαι διάκουον εἰς τὸ πρεσβεῦσαι ἐκεῖ Θεοῦ πρεσβείαν, εἰς τὸ συγχαρῆναι αὐτοῖς ἐπὶ τὸ αὐτὸ γε- Β congregatis, simul gaudeat, et glorificet nomen. νομένοις, καὶ δοξάσαι τὸ ὄνομα. Μακάριος ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ, ὃς καταξιωθήσεται τῆς τοιαύτης διακονίας· καὶ ὑμεῖς δοξασθήσεσθε, θέλουσιν δὲ ὑμῖν οὐκ ἔστιν ἀδύνατον, ὑπὲρ ὀνόματος Θεοῦ· ὡς καὶ αἱ ἔγγιστα Εκκλησίαι ἔπεμψαν ἐπισκόπους, αἱ δὲ πρεσβυτέρους καὶ διακόνους.

Beatus ille in Jesu Christo,qui dignus habitus fuerit ejusmodi ministerio; et vos quoque glorificabimini. Volentibus autem vobis hoc non est impossibile,pro nomine Dei, ut et quædam proximæ Ecclesiæ miserunt episcopos, nonnullæ presbyteros et diaconos.

XI. Gratias vobis ago, quod comites meos benevole Περὶ δὲ (48) Φίλωνος τοῦ διακόνου ἀπὸ Κιλικίας, ἀνδρὸς μεμαρτυρημένου, ὃς καὶ νῦν ἐν λόγῳ Θεοῦ ὑπηρετεῖ μοι ἅμα (49) Ῥέφ Αγαθόπολι, ἀνδρὶ ἐκλεκτῷ, ὅς ἀπὸ Συρίας μοι ἀκολουθεῖ, ἀποταξάμενος τῷ βίῳ, οἳ καὶ μαρτυροῦσιν ὑμῖν, κἀγὼ τῷ Θεῷ εὐχαριστῶ ὑπὲρ ὑμῶν, ὅτι ἐδέξασθε αὐτούς, ὡς καὶ ὑμᾶς ὁ Κύριος. Οἱ δὲ ἀτιμάσαντες αὐτοὺς λυτρωθείη σαν ἐν τῇ χάριτι τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ασπάζεται ὑμᾶς ἡ ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν τῶν ἐν Τρωάδι· ὅθεν καὶ γράφω ὑμῖν διὰ (50) Βούβρου, πεμφθέντος ἅμα ἐμοὶ ἀπὸ Ἐφεσίων καὶ Σμυρναίων εἰς λόγον τιμῆς. Τιμήσει αὐτοὺς ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς, εἰς ὃν ἐλπίζου

suscepistis. Salutant vos fratres in Troade.

Quod antem Philonem Cilicem diaconum attinet, virum laudatum, qui et nunc Dei causa mihi ministrat. una cum Rheo Agathopode, viro electo,qui a Syria me comitatur, vitæ renuntians, quique vobis bonum testimonium perhibent; et ego Deo gratias ago pro vobis, quia illos suscepistis sicut et vos C Dominus. lis vero qui illos ignominia affecerunt, condonet gratia Christi. Salutat vos charitas fratrum in Troade, unde et scribo vobis per Burrhum, qui missus est mecum ab Ephesiis et Smyrnais, honoris causa. Honoret eos Dominus Jesus Christus, in quam sperant carne, anima,fide,charitate, Vetus interpres.

Evangelium, præsentiam Salvatoris Domini nostri Jesu Christi, passionem ipsius, et resurrectionem. Dilecti enim prophetæ annuntiaverunt in ipsum: Evangelium autem perfectio est incorruptionis. Omnia simul bona sunt, si in charitate creditis.

CAPUT X.

Quia secundum orationem vestram, et secundum viscera misericordiæ quæ habetis in Christo Jesu, annuntiatum est mihi, pacem habere Ecclesiam quæ est in Antiochia Syria: decens est vos ut Ecclesiam Dei, ordinare diaconum ad intercedendum illic Dei intercessionem; in congaudere ipsis in idipsum factis et glorificare nomen. Beatus in Jesu Christo, qui dignificabitur in tali ministratione; et vos glorificabimini. Volentibus autem vobis non est impossibile, pro nomine Dei; ut et quædam propinquæ Ecclesiæ miserunt episcopos, quædam autem presbyteros et diaconos.

CAPUT XI.

De Philone autem diacono. a Cilicia, viro testimonium habente, qui et nunc in verbo Dei ministrat mihi cum Reo Agathopode viro electo, qui a Syria me sequitur, abrenuntians sæculo: qui et testificantur vobis, et ego Deo gratias ago pro vobis, quoniam recepistis ipso, ut et vos Dominus Qui autem inhono

cum Vossio exhibent ἐπεὶ δέ. ΙΑ.

(47) Ex hac et ep. ad Smyrn., c. 11 (cfr. ad Polyc., c. 7) cognoscimus, Ignatium, priusquam minorem Asiam reliquisset, de pace Ecclesiæ Antiochenæ reddita certiorem factum fuisse. USSER.

(48) Philo e Cilicia oriundus, cum Ignatio Troade fuit. Cfr. ad Smyrn., c. 10.

(49) Cfr. ad Smyrn., ibid.

(50) Cfr. ad Smyrn., c. 12., ad Ephes., c. 2.

concordia. Valete in Christo Jesu, communi spe A σιν σαρκί, ψυχῇ, πίστει, ἀγάπῃ, ὁμονοίᾳ. Εῤῥωσθε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, τῇ κοινῇ ἐλπίδι ἡμῶν.

nostra.

ΣΜΥΡΝΑΙΟΙΣ (51).

Ἰγνάτιος, ὁ καὶ Θεοφόρος, Ἐκκλησίᾳ Θεοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ ̓Αγαπημένου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ήλεημένη ἐν παντὶ χαρίσματι, πεπληρωμένῃ, ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ, (52) ἀνυστερήτῳ οὔση παντός χαρίσματ τος, (53) θεοπρεπεστάτῃ καὶ (54) ἀγιοφόρῳ, τῇ οὔσῃ ἐν Σμύρνη της Ασίας, ἐν ἀμώμῳ Πνεύ ματι καὶ Λόγῳ Θεοῦ, πλεῖστα χαίρειν.

I. Glorifico Deum propter fidem vestram.

Glorifico Jesum Christum Deum, qui vos adeo sapientes reddidit; observari enim, perfectos vos esse in fide immobili, ut clavis affixos cruci Domini Jesu Christi, quoad carnem et animam, et firmatos Β in charitate per sanguinem Christi,persuasissimum habentes, Dominum revera esse ex genere David secundum carnem, Filium Dei, secundum voluntatem ct potentiam Dei, natum vere ex Virgine, baptizatum a Joanne, ut impleretur ab eo omnis justitia, vere sub Pontio Pilato et Herodo tetrarcha clavis confixum pro nobis in carne. Ex hoc fructu nos sumus per divine-beatam passionem ejus, ut per resurrectionem suam in sæcula elevet vexillum pro sanctis et fidelibus suis, sive in Judæis, sive in gentibus, in uno corpore Ecclesiæ suæ.

(55) Δοξάζω Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν Θεὸν, τὸν οὕτως ὑμᾶς σοφίσαντα· ἐνόησα γὰρ ὑμᾶς κατηρτισμένους ἐν ἀκινήτῳ πίστει, ὥσπερ (56) καθηλωμένους ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, (57) σαρκί τε καὶ πνεύματι, καὶ ἠδρασμένους ἐν ἀγάπῃ ἐν τῷ αἰ ματι Χριστοῦ (58), πεπληροφορημένους εἰς τὸν Κύριον ἡμῶν, ἀληθῶς ὄντα ἐκ γένους Δαβὶδ κατὰ σάρκα, Υἱὸν Θεοῦ, κατά (59) θέλημα καὶ δύναμιν Θεοῦ, γε γενημένον ἀληθῶς ἐκ Παρθένου, βεβαπτισμένον ὑπὸ Ἰωάννου, ἵνα πληρωθῇ πᾶσα δικαιοσύνη ὑπ' αὐτοῦ, ἀληθῶς ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου καὶ Πρώδου τετράρχου καθηλωμένον ὑπὲρ ἡμῶν ἐν σαρκί 11. Αφ' οὗ καρ ποῦ (60) ἡμεῖς ἀπὸ τοῦ θεομακαρίστου αὐτοῦ πάθους, ἵνα ἄρῃ σύσσημον εἰς τοὺς αἰῶνας διὰ τῆς ἀναστάς σεως εἰς τοὺς ἁγίους καὶ πιστοὺς αὐτοῦ 19, εἴτε ἐν Ἰουδαίοις, εἴτε ἐν ἔθνεσιν, ἐν ἐνὶ σώματι τῆς Ἐκ κλησίας αὐτοῦ.

II. Christus vere in carne passus est. Contra Docetas.

Omnia autem hæc passus est propter nos, ut C (61) Ταῦτα γὰρ πάντα ἔπαθεν δι' ἡμᾶς, ἵνα σω

Vetus interpres.

raverunt ipsos, liberentur in gratia Jesu Christi. Salutat vos charitas multorum qui in Troade: unde et scribo vobis per Burrum, missum mecum ab Ephesiis et Smyrnæis in verbum honoris. Honoret et ipsos Dominus Jesus Christus ; in quem sperent carne, anima, spiritu, fide, charitate, concordia. Valete in Christo Jesu, communi spe nostra.

<«< Ignatius, qui et Theophorus, Ecclesiæ Dei Patris et dilecti Jesu Christi, habenti propitiationem in omni charismate, impleta in fide et charitate, indeficienti exsistenti omni charismate, Deo decentissimæ et sanctiferæ, exsistenti in Smyrna Asiæ; in incoinquinato spiritu et verbo Dei, plurimum gaudere ». CAPUT I.

Glorifico Jesum Christum Deum, qui vos sapientes fecit; intellexi enim vos perfectos in immobili fide, quemadmodum clavifixos in cruce Domini nostri Jesu Christi et carne et spiritu, et firmatos in charitate, in sanguine Christi: certificatos in Dominum nostrum Jesum Christum, vere exsistentem de genere David secundum carnem, Filium Dei secundum voluntatem et potentiam Dei, genitum vere ex Virgine, baptizatum a Joanne, ut impleatur omnis justitia ab ipso, vere sub Pontio Pilato et Herode tetrarcha clavifixum pro nobis in carne. A cujus fructu nos, a divine beatissima ipsius passione; ut levet signum in sæcula, per resurrectionem, in sanctos et fideles ipsius, et in Judæis et in gentibus, in uno corpore Ecclesiæ ipsius.

CAPUT II.

Hæc enim omnia passus est pro nobis, ut salvemur. Et vere passus est, ut et vere resuscitavit 11 Matth. 11, 15. 12 Isai. v, 26; XLIX, 22.

(51) Hujus epistola versio Syriaca non exstat; D fragmenta tamen nonnulla Syriaca edidit Curetonus I. c., pp. 32, 42 et 48.

(52) Cfr. 1 Cor. 1, 7 : ὥστε ὑμᾶς μὴ ὑστερεῖσθαι ἐν μηδενὶ χαρίσματι.

(53) Vide c. 11 et 12.

(54) I. e. quæ sanctis referta est, eoque quasi parere videtur. PEARS.

(55) Codex ms, habet δοξάζων. Sed cum interpolatore et fragmento Syriaco (Cureton., p. 32) fegendum puto δοξάζω.

(56) Καθηκωμένους. Hoc vocabulo Ignatius firmitatem fidei Smyrnæorum illustrat.

(57) I. e. ex integro ac sine ullo defectu. SMITH. (58) Hæc laudat Theodoret., Dial., I. t. IV, p. 49. ed. Schulze.

(59) Theodoretus habet σεύτητα.

(60) Sc. ligni; Christus, pendens in ligno, quasi fructus ejus intelligitur. Cfr. ad Trall., c. 11. PEARS, (61) Cfr. Joannis doctrinam de carne ChristiI. Joan. iv, 2 ; 1, 1 ; II, 22.

θῶμεν. Καὶ ἀληθῶς ἔπαθεν, ὡς καὶ ἀληθῶς ἀνέστη- A salutem consequeremur.Et revera passus est,ut et σεν (62) ἑαυτόν, οὐχ ̓ ὥσπερ ἄπιστοί τινες λέγου σιν, (63) τὸ δοκεῖν αὐτὸν πεπονθέναι, αὐτοὶ τὸ (64) δοκεῖν ὄντες· καὶ καθὼς φρονοῦσιν καὶ συμβήσεται αὐτοῖς, οὖσιν ἀσωμάτοις καὶ δαιμονικοῖς.

revera seipsum resuscitavit; non, ut quidam infideles dicunt, secundum apparentiam eum passum esse, ipsi secundum apparentiam exsistentes; et quemadmodum sapiunt, sic et continget eis, quippe qui phantastici sint et diabolici.

III. Christus et post resurrectionem in carne fuut.

(65) Ἐγὼ γὰρ καὶ μετὰ τὴν ἀνάστασιν ἐν σαρκί αὐτὸν οἶδα καὶ πιστεύω οντα. Καὶ ὅτε πρὸς τοὺς περὶ Πέτρον ἦλθεν, ἔφη αὐτοῖς· Λάβετε, ψηλαφήσατέ με, καὶ ἵδετε, ὅτι οὐκ εἰμὶ δαιμόνιον ἀσώματον (66). Καὶ εὐθὺς αὐτοῦ ἥψαντον, καὶ ἐπίστευσαν, κρατηθέντες τῇ σαρκὶ αὐτοῦ καὶ τῷ πνεύματι. Διὰ τοῦτο καὶ θανάτου κατεφρόνησαν, ηὑρέθησαν δὲ ὑπὲρ θάνατον. (67) Μετὰ δὲ τὴν ἀνάστασιν συνέφαγεν αὐ- Β tis sunt inventi victores. Post resurrectionem auτοῖς καὶ συνέπιεν ὡς σαρκικὸς, καίπερ πνευματικῶς ἡνωμένος τῷ Πατρί.

Ego enim scio, et post resurrectionem eum in carne fuisse, et credo eum adhuc in carne esse.Et quando ad Petrum et socios ejus venit, eis dixit : « Apprehendite, palpate me,et videte, quod non sim damonium incorporale.»Et confestim ipsum tetigerunt et crediderunt, convicti carne ejus et spiritu. Propter hoc etiam mortem contempserunt,et mortem cum illis comedit et bibit, ut carnalis, quamvis spiritualiter unitus esset Patri.

IV. Cavete vobis ab hæreticis istis. Nisi Christus vere passus esset, nec ego paterer. Ταῦτα δὲ παραινῶ ὑμῖν, ἀγαπητοί, εἰδὼς, ὅτι καὶ ὑμεῖς οὕτως ἔχετε. Προφυλάσσω δὲ ὑμᾶς ἀπὸ τῶν θηρίων τῶν ἀνθρωπομόρφων, οὕς οὐ μόνον δεῖ ὑμᾶς μὴ παραδέχεσθαι, ἀλλ ̓ εἰ δυνατόν ἐστι, μηδὲ συναν τῶν, μόνον δὲ προσεύχεσθαι ὑπὲρ αὐτῶν, ἐάν πως μετανοήσωσιν, ὅπερ δύσκολον. Τούτου δὲ ἔχει ἐξουσίαν Ἰησοῦς Χριστὸς τὸ ἀληθινὸν ἡμῶν ζῇν. (68) ΕΙ γὰρ τὸ δοκεῖν (69) ταῦτα ἐπράχθη ὑπὸ τοῦ Κυρίου ἡμῶν, κἀγὼ τῷ δοκεῖν δέδεμαι. Τί δὲ καὶ (70) ἐαυ τὸν ἔκδοτον δέδωκα τῷ θανάτῳ, πρὸς πῦρ, πρὸς μάχαιραν, πρὸς θηρία; 'Αλλ' ἐγγὺς μαχαίρας ἐγγὺς C Θεοῦ, μεταξύ θηρίων μεταξύ Θεοῦ· μόνον ἐν τῷ ἀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ. (71) Εἰς τὸ συμπαθεῖν αὐτῷ

De his autem admoneo vos, charissimi, quamvis vos idem sentire sciam. Sed præmunio vos contra feras, humanas specie indutas, quos non solum oportet vos non recipere, sed, si possibile est, neque obviam eis fieri, solum vero pro eis orare,num aliquam panitentiam agant, quod admodum diffcile est.Hujus autem potestatem habet Jesus Christus, qui vera est vita nostra. Si autem illud ad apparentiam tantum a Domino nostro peractum est, et ego ad apparentiam tantum vinctus sum. Cur vero et meipsum tradidi morti, ad ignem, ad gladium, ad bestias ? Verum, qui prope gladium,prope Deum est, qui cum bestiis, cum Deo est; dummodo Vetus interpres.

seipsum non, quemadmodum infideles quidam dicunt, secundum videri ipsum passum esse, ipsi secundum videri existentes, et quemadmodum sapiunt, et accidet ipsis, exsistentibus incorporeis et dæmo

niacis.

CAPUT III.

Ego enim et post resurrectionem in carne psum vidi, et credo exsistentem. Et cum ad eos qui circa Petrum venit, ait ipsis : Apprehendite, palpate me, et videte, quoniam non sum dzmonium incorporeum. Et confestim ipsum tetigerunt, et crediderunt, convicti carne ipsius et spiritu. Propter hoc et mortem contempserunt; inventi autem sunt super mortem. Post resurrectionem autem comedit cum eis et bibit, ut carnalis ; quamvis spiritualiter unitus Patri.

CAPUT IV.

Hæc autem monefacio vobis, dilecti, sciens quoniam et vos sic habetis. Præmunio autem vos a bestiis anthropomorphis: quos non solum oportet vos non recipere, sed si possibile neque eis obviare: solum autem orare pro ipsis, si quo modo pœniteant; quod difficile. Hujus autem habet potestatem Jesus Christus, verum nostrum vivere. Si autem secundum videri hæc operata sunt a Domino nostro : ergo et ego secundum videri ligor. Quid autem et meipsum traditum dedi morti, ad ignem, ad gladium, ad bestias ? Sed prope gladium, prope Deum: inter medium bestiarum, inter medium Dei. Solum in

(62) Cfr. infra c. 7, ὁ Πατὴρ ἤγειρεν, et ad Trall., D esse contendit S. Hieronymus in Catalogo scripto

c. 9.

(63) Cfr. ad Trall., c. 10.

(64) Ejusmodi paronomasiæ sæpius apud Ignatium leguntur, e. g. in inscriptione epistolæ ad Po. lycarpum, in ep. ad Rom. c. 8, ad Trall., c. 5.

(65) Hæc laudant Euseb. Η. e., II, 36, et Theodoret., Dial. II, l. c., p. 127. Cfr. C. W. Fr. Walch: « Num Ignatius Christum post resurrectionem in carne viderit. Programma pasch. » Gotting., 1772. (66) Ex Evangelio Nazaræorum hæc desumpta

rum ecclesiasticorum. Pearsonus suspicatur Ignatium ea ex traditione orali esse mutuatum. Cfr. Credner. Beitrage I, p. 407, 408.

(67) Cf. Act. x, 41.

(68) Hæc laudat Theodoret., Dial. I, 1. c., p. 50. (69) Sc. τὸ παθεῖν.

(70) Ι. q. ἐμαυτόν, ut saepe. Cf. ad Trall., c. 3,

not. 84.

(71) Cf. Rom. vult, 17.

sit in ncmine Jesu Christi. Ut simul cum illo pa- A πάντα ὑπομένω, αὐτοῦ μὲ ἐνδυναμοῦντος τοῦ τελείου tiar. omma sustineo, ipso roborante me, qui per- à.6pómov yevoμšvou. fectus homo factus est.

V. Periculum erroris Docetarum.

Eum stulti quidam abnegant, potius autem ab eo abnegantur, patroni mortis magis, quam veritatis; quibus nec prophetiæ persuasere, nec Moysis lex, sed nec Evangelium in hunc usque diem, neque nostræ singulorum passiones. Nam et de nobis idem sentiunt. Quid enim mihi prodest, si quis me laud.t. Dominum autem meum blasphemet, eum carnem assumpsisse negans? Qui vero id non profitetur, is prorsus eum negavit, ipse funus portans. Nomina vero eorum, cum sint infidelia, non visum fibi est scribere. Et absit a me, ut eorum mentio- Β nem faciam, donec revertantur ad passionem Christi, quæ est nostra resurrectio.

ῦν τίνες ἀγνοοῦντες ἀρνοῦνται, μᾶλλον δὲ (72) Αρvýhy¤zv 6=' alto), övteg œuvýyopo: toĎ Bavátov užkov †, tÿç ãàqßsíaç”, o5g ojx Enɛtsav ai mposŋTETZ, où 6 vous Mauriwg, XX' out μiye: vov τὸ (73, Εὐαγγέλιον, οὐδὲ τὰ ἡμέτερα τῶν κατ' ἄνω pa z26ńμztz. (74) Kal yip nepì źμœv tò aútò φρονοῦσιν. (75) Τί γάρ με ὠφελεῖ τις, εἰ ἐμὲ ἐπαινεῖ, τὸν δὲ Κύριόν μου βλασφημεί, (76) μὴ ὁμολογών αὐτὸν σαρκοφόρον; Ὁ δὲ τοῦτο μὴ λέγων τελείως αὐτὸν ἀπήρνηται, ὢν νεκροφόρος. Τὰ δὲ ὀνόματα αὐτῶν, ὄντα ἄπιστα, οὐκ ἔδοξέ μοι ἐγγράψαι. ̓Αλλὰ μηδὲ γένοιτό μοι αὐτῶν μνημονεύειν, μέχρις οὗ (77) μετανοήσωσιν εἰς τὸ πάθος, ὅ ἐστιν ἡμῶν ἀνά

στασις.

VI. Qui non credit in sanguinem Christi, judicabitur, etsi angelus esset. Hæreticis istis etiam virtutes de

Nemo erret. Et si celestes, et gloria angelorum, et principes visibiles et invisibiles non credant in sanguinem Christi, et ipsi judicabuntur. Qui capere potest, capiat. Locus neminem efferat; totum enim est fides et charitas, quibus nihil præstantius. Considerate vero eos, qui de gratia Jesu Christi, quæ ad nos venit, alienam opinionem tuentur, quomodo contrarii sint divinæ voluntati.Non charitas eis curæ est, non vidua, non pupilla, non oppressus, non vinctus vel solutus, non esuriens vel sitiens.

sunt.

Μηδεὶς πλανάσθω. (78) Καὶ τὰ ἐπουράνια, καὶ ἡ δόξα τῶν ἀγγέλων, καὶ οἱ ἄρχοντες ὁρατοί τε καὶ ἀόρατοι, ἐὰν μὴ πιστεύσωσιν εἰς τὸ αἷμα Χριστοῦ (79), κακείνοις κρίσις ἐστίν. Ὁ χωρῶν χωρείτω 13. Τόπος μηδένα φυσιούτω· τὸ γὰρ ὅλον ἐστὶ πίστίς καὶ ἀγάπη, (80) ὧν οὐδὲν προκέκριται. Καταμάθετε δὲ τοὺς ἑτεροδοξοῦντας εἰς τὴν χάριν Ἰησοῦ Χριστοῦ τὴν εἰς ἡμᾶς ἐλθοῦσαν, πῶς ἐναντίοι εἰσὶν τῇ γνώμῃ τοῦ Θεοῦ. Περὶ ἀγάπης οὐ μέλει αὐτοῖς, οὐ περὶ χήρας, οὐ περὶ ὀρφανοῦ, οὐ περὶ θλιβομένου, οὐ περὶ δεδεμένου ἢ λελυμένου, οὐ περὶ πεινῶντος ἢ διψῶντος. Vetus interpres.

C

nomine Jesu Christi, ad compati ipsi, omnia sustinebo: ipso me fortificante, qui perfectus homo factus

est.

CAPUT V.

Quem quidam ignorantes abnegant, magis autem abregati sunt ab ipso; exsistentes concionatores mortis magis, quam veritatis: quos non persuaserunt prophetiæ, neque lex Moysis; sed neque usque nunc Evangelium, neque nostræ eorum qui secundum virum passiones. Etenim de nobis idem sapiunt. Quid enim juvat me quis, si me laudat; Dominum autem meum blasphemat, non confitens ipsum, carniferum? Qui autem hoc non dicit, ipsum perfecte abnegavit, exsistens mortifer. Nomina autem ipsorum, exsistentia infidelia, non visum est mihi inscribere; sed neque fiat mihi ipsorum recordari, usquequo pœniteant in passionem, quæ est nostra resurrectio.

CAPUT VI.

Nullus erret. Et supercolestia, et gloria angelorum et principes visibiles et invisibiles, si non credant sanguinem Christi; et illis judicium est. Qui capit, capiat. Qualitate nullus infletur. Totum enim est fides et charitas quibus nihil præpositum est. Considerate autem aliter opinantes in gratiam Jesu Christi, eam quæ in nos venit; qnaliter contrarii sunt sententiæ Dei. De charitate non est cura ipsis, non de vidua, non de orphano, non de tribulato, non de ligato vel soluto, non de esuriente vel sitiente.

13 Matth. XIX, 12.

(72) Hæc epanorthosis, ut in ep. ad Polyc. inscr. D ἐπισκόπῳ μᾶλλον ἐπεσκοπημένῳ. PEARS.

-

(73) Non scriptum Evangelium, sed evangelica prædicatio de vita et factis Christi. Niemeyer, 1. c., p. 8.

(74) I. e. « qui incarnationem Christi impugnant, ilti universos homines evertunt, corum redemptio. nem per mortem Christi negantes. Seu qui dicunt Christum xaτà tò doxɛiv tantum esse passum, ii nos quoque xarà tò doxɛiv (i. e. in vanum) pati » contendant necesse est.

(75) Hæc laudat Theodoret., Dial. I, 1 c., p. 50. (76) Cf. I Joan. iv, 2, 3. Christus dicitur σaρxo

pópos. Ignatius copópos, is qui negat incarnatio-
nem Christi νεκροφόρος, i. e. qui vivens portat
funus suum,» i. e. qui ipse mortuus est.
(77) Sensus: Donec credant, Christum vere
passum et mortuum esse, in qua morte et passione
salus nostra consistit. »

(78) Cf. Gai.1, 8; Ephes. 1, 21.

(79) Timotheus Alexandrinus (in fragmenta Syriaco apud Curetonum, p. 42), post Xporou legit, ő est so in fragmento altero (1. c., p. 48), ἐστι Θεός.

(80) Cf. ad Magn., c. 1.

VII. Hæretici isti abstinent ab eucharistia, carnem Christi eam esse negantes. Recedamus ab iis. (81) Εὐχαριστίας καὶ προσευχῆς ἀπέχονται, διὰ τὸ Α μὴ ὁμολογεῖν, τὴν εὐχαριστίαν σάρκα εἶναι τοῦ Σω τῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὴν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν παθοῦσαν, (84) ἤν τῇ χρηστότητι ὁ Πατὴρ ἤγειρεν. Οἱ οὖν ἀντιλέγοντες τῇ δωρεᾷ τοῦ Θεοῦ συ ζητοῦντες ἀποθνήσκουσιν. Συνέφερεν δὲ αὐτοῖς (83) ἀγαπᾷν, ἵνα καὶ ἀναστῶσιν. Πρέπον οὖν ἐστιν ἀπέχεσθαι τῶν τοιούτων, καὶ μήτε κατ' ἰδίαν περὶ αὐτῶν λαλεῖν, μήτε κοινῇ προσέχειν δὲ τοῖς προφήταις, ἐξαιρέτως δὲ τῷ (84) Εὐαγγελίῳ, ἐν ᾧ τὸ πάθος ἡμῖν δεδήλωται, καὶ ἡ ἀνάστασις (85) τετελείωται. Τοὺς δὲ μερισμούς φεύγετε, ὡς ἀρχὴν κακῶν.

Ab excharistia et oratione obstinent, eo quod non confiteantur, eucharistiam carnem esse Salvatoris nostri Jesu Christi, quæ pro peccatis nostris passa est, quamque Pater benignitate sua suscitavit.Qui ergo contradicunt huic dono Dei, altercantes moriuntur. Utile autem esset illis diligere, ut et resurgerent. Decet itaque abstinere a talibus, et nec in privato, nec in communi colloquio de illis verba facere; attendere autem prophetis, præcipue autem Evangelio, in quo passio nobis ostensa, et resurretio perfecte demonstrata est. Divisiones autem fugite, ut principium malorum.

VIII Nihil sine episcopo peragatur.

Omnes episcopo obtemperate, ut Jesus Christus Patri; et presbyterio ut apostolis; diaconos autem

Πάντες τῷ ἐπισκόπῳ ἀκολουθεῖτε, ὡς Ἰησοῦς Χριστὸς τῷ Πατρί· καὶ τῷ πρεσβυτερίῳ, ὡς τοῖς ἀποστόλοις· τοὺς δὲ διακόνους ἐντρέπεσθε, ὡς Θεοῦ Β revereamini ut Dei mandatum. Separatim ab epi(86) ἐντολήν. (87) Μηδείς χωρίς τοῦ ἐπισκόπου τι πρασσέτω τῶν ἀνηκόντων εἰς τὴν Ἐκκλησίαν. Εκείνη βεβαία εὐχαριστία ἡγείσθω, ἡ ὑπὸ τὸν ἐπίσκοπον οὗ σα, ἢ ᾧ ἂν αὐτὸς ἐπιτρέψῃ. (88) Ὅπου ἂν φανῇ ὁ ἐπίσκοπος, ἐκεῖ τὸ πλῆθος ἔστω· ὥσπερ ὅπου ἂν ἦ Χριστὸς Ἰησοῦς ἐκεῖ ἡ καθολικὴ Ἐκκλησία. Οὐκ ἐξόν ἐστιν χωρὶς τοῦ ἐπισκόπου οὔτε βαπτίζειν, οὔτε ἀγάπην ποιεῖν· ἀλλ ̓ ὅ ἂν ἐκεῖνος δοκιμάσῃ, τοῦτο καὶ τῷ Θεῷ εὐάρεστον, ἵνα ἀσφαλὲς ᾖ καὶ βέβαιον πᾶν, δ πράσσεται.

scopo nemo quidquam faciat eorum, quæ ad Ecclesiam spectant. Valida eucharistia habeatur illa, quæ sub episcopo peragitur, sub eo, cui ipse concesserit. Ubi comparuerit episcopus, ibi et multitudo sit ; quemadmodum, ubi fuerit Christus Jesus, ibi catholica est Ecclesia. Non licet sine episcopo neque baptizare, neque agapen celebrare ; sed quodcunque ille probaverit, hoc et Deo est beneplaci tum,ut firmum et validum sit omne,quod peragitur.

Me in omnibus recreastis.

IX. Honorate episcopum. Εὔλογόν ἐστιν (89) λοιπόν, ἀνανήψαι, καὶ, ὡς ἔτι Rationi cæterum convenit, iterum sobrium fieri, καιρὸν ἔχομεν, εἰς Θεὸν μετανοεῖν. Καλῶς ἔχει, Θεὸν et dum adhuc tempus habemus, ad Deum per pœniκαὶ ἐπίσκοπον εἰδέναι. Ὁ τιμῶν ἐπίσκοπον ὑπὸ Θεοῦ tentiam redire. Bonum est Deum et episcopum hoC τετίμηται· ὁ λάθρα ἐπισκόπου τι πράσσων τῷ δια norare. Qui honorat episcopum, a Deo honoratus Vetus interpres.

CAPUT VII.

Ab eucharistia et oratione recedunt; propter non confiteri eucharistiam carnem esse Salvatoris nostri Jesu Christi pro peccatis nostris passam, quam benignitate Pater resuscitavit. Contradicentes ergo huic dono Dei, perscrutantes moriuntur. Conferens autem esset ipsis diligere, ut resurgant. Decens est recedere a talibus, et neque seorsum de ipsis loqui, neque communiter: attendere autem prophetis, præcipue vero Evangelio, in quo passio nobis ostensa est, et resurrectio perfecta est. Partitiones autemi fugite, ut principium malorum.

CAPUT VIII.

Omnes episcopum sequimini, ut Jesus Christus Patrem; et presbyterium, ut apostolos; diaconos autem revereamini, ut Dei mandatum. Nullus sine episcopo aliquid operetur eorum, quæ conveniunt in Ecclesiam. Illa firma gratiarum actio reputetur, quæ sub ipso est, vel quam utique ipse concesserit. Ubi utique apparet episcopus, illic multitudo sit, quemadmodum utique ubi est Christus Jesus, illic catholica Ecclesia. Non licitum est sine episcopo neque baptizare, neque agapem facere; sed quod utique ille probaverit, hoc est et Deo beneplacitum ; ut stabile sit et firmum omne quod agitur.

CAPUT IX.

Rationabile est de cætero evigilare; et cum adhuc tempus habemus, in Deum pœnitere. Bene habet,

(81) Theodoretus Dial. 11, 1. c., pag. 231), qui D hunc locum laudat, legit: Εὐχαριστίας καὶ προσφο ρὰς οὐκ ἀποδέχονται. Hanc lectionem tuetur Luftius, Liturgik. t. Ι, p. 77. Hanc sectionem (εὐχαριστίας ἤγειρεν) Jacobsonus capiti antecedenti addidit.

(82) Cf. supra c. 2, et ad Trall. c. 9.

(83) I. e. ἀγάπην celebrare. Aliter Smithius, cum amore amplecti hoc donum Dei.

(84) Cf. supra c. 5, not. 79.

(85) Τετελείωται. I. e. perfecta apparet. (86) Cf. ad Trall., c. 13.

[87] Vide Rothe, Anf., p. 469.

PATROL. GR. Υ.

(88) I. e. ubi episcopus est, ibi est Ecclesia concreta; et ubi Christus, ibi Ecclesia universalis. Mohler, Einheit., p. 292. Aliter Rothe, Anf., p. 472 sq., cui καθολικὴ visibilis Ecclesia, quique locum nostrum ita interpretatur: Quia cum Christo necessarie simul posita est Ecclesia visibilis: ideo et in quovis loco, ubi episcopus apparel, etiam fideles ad visibilem cœtum congregati esse debent: nam episcopus repriesentat Christum. Alii denique viro docto (Baumgarten Crusius, Lehrb. d. D. G. II, 1255) est καθολικὴ potius vera, quam universalis Ecclesia.

(89) Λοιπόν. Cf. ad Ephes., c. 11.

23