Изображения страниц
PDF
EPUB

bus episcopatus jura ex sanctis Scripturis et primæva antiquitate astruuntur, edidit, et earum secundam de Ignatii scriptis instituit. In illa autem dissertetione primo quidquid ad has Ignatio abjudicandas epistolas dictum est, solemniter ad examen vocavit; secundo quædam addidit, quæ earumdem auctoritatem stabiliant.

gnificavit : «< Blondellus, magnæ vir diligentiæ, sed A Salmasio et Blondello; dissertationes quatuor, quisuæ parti super æquum addictus, quid de episcopis et presbyteris sentiat, ex script,s ejus antehac editis non obscurum est. Imprimitur nunc apud Blavium liber ejus specialiter de eo argumento : Cognovi autem ex sermone ipsius omnino eum hoc agere velle,ut aliquid reperiat unde famam spargat,te in ea re plane secum sentire Ignatii Epistolas, quás filius tuus ex Italia attulit puras ab omnibus iis, quæ eruditi hactenus suspecta habuere,ideo admittere non vult,quia episcopatuum vetustati clarum præbent testimonium.Argumento alio non utitur,quam quod in illis verba quædam appareant elegantiora quam solentin apostolicorum scriptis reperiri : quales sunt atenαvol, ážcoμvyμóvεutot, et similia.Dixi ego,paris monetæ vocabula non pauca esse in Clementis Epistola, quam suspectam non habet: adhæsisse hæc diu ex lectione Græcorum, qui nitidius scripserant. »

B

Quamprimum autem Blondelliana in lucem prodirent, et Isaacus Vossius codicem Mediceum, quem tam feliciter ediderat, tam male tractatum videret, statim epistola ad Rivetum rationes prescripsit,cur eum non omnino permovere potuerint argumenta illa, quæ David Blondellus ad evertendam Epistolarum Ignatii veritatem attulit. Huic epistolæ Blondellus adnotata sua aspersit, et præterea stricturas quasdam ad Vossii Notas ante editas; quibus altera prolixiori epistola adRivetum pariter misssa Isaacus accurate respondit. Hæc autem omnia cum apud ipsum Vossium diu delituerint, pro summa humanitate, et bonas litteras juvandi studio, quo præ cæteris omnibus viris doctis flagrare videtur, mihi C tandem in hac arena desudanti amicissime communicavit, et efflagitanti ut cum nostris ederentur, libentissime concessit.

Quinetiam archiepiscopus Armachanus in Appendice, proximo post Blondelli Apologiam anno edita, mirari satis se non potuisse profitetur, duos hos magni nominis viros, Salmasium et Blondellum, conjecturis suis tantum tribuisse, cum Polycarpi ad Philippenses litteras, quibus Ignatianas a se subjectas fuisse ipse confirmat, germanas fuisse fateantur, et has ipsas quæ Ignatio tribuuntur Epistolas in Mediceo codice a novitiis assumentis demum liberatas,non minus quam Polycarpi ipsam, Eusebii temporibus in omnium manibus fuisse non negent; in hisce tamen effingendis impostorem aliquem no- D men Ignatii ementitum esse, confidentissime pronuntient. Pupugit Blondellum severa hæc mitissimi senis reprehensio, admirantis tantam ex levibus conjecturis confidentiam : quare epistola ad enm data, et quatuor productis argumentis, quæ ipsum sententiam mutare vetarent, hærere se etiamnum professus est.

Postea insignis admodum theologus, Henricus Hammondus,cum videret theologicas theses in Gallia propositas, proclamantes, litem et controversiam de episcoporum supra presbyteros prærogativa definitam jam videri a viris longe doctissimis domino

Ad hæc Hammondi nihil Salmasius, nihil Blondellus reposuit. Domi autem theologus, Joannes Owenus nostras in Præfatione quadam Anglice scripta multa in Hammondiana Ignatii defensione culpat, quæ peculiari scripto, lingua etiam nostra Hammondus defendit. Non tamen Owenus eorum sententiam probat, qui epistolas omnes Ignatianas tanquam fictas et supposititias absolute condemnant: imo in earum aliquibus suavem et gratiosum, ut nostrates loquuntur, fidei, dilectionis, sanctitatis, et zeli Dei spiritum spirantem et operantem agnoscit. Ministri etiam Londinenses cum Sculteto. Vedelio et Riveto professi sunt se minime omnes reprobare; sed ita de corruptelis locuti sunt, ac si editiones Usserii Vossiique nunquam vidissent; certe quid de Epistolis defæcatis sentirent, minime indicarunt.

[ocr errors]

Theophilus autem Raynaudus in Erotematibus negat epistolam ad Mariam Deiparam esse Ignatianam. Epistolam tamen. inquit, ad Mariam Cassoboliten esse S. Ignatii fœtum genuinum, extra controversiam pono; quidquid contrarium pauci quidam sectarii effutiverint. >>

Edmundus etiam Albertinus Usserii responsionibus et Hammondi dissertationi minime acquievit, sed in libris De Eucharistia Latine editis decretoriam sententiam in hæc verba protulit : « Non negaverim Ignatium epistolas aliquas scripsisse : sed, si quas scripsit, illæ perierunt: et plures aliæ sub illius nomine circa medium secundi sæculi compositæ sunt,ac incaute et absque examine a veteribus receptæ.>>Et eodem anno Joannes Dallæus, libro « De jejuniis et Quadragesima tertio, Totum hoc quod Ignatii nomine circumfertur Epistolarum opus supposititium esse, sanctissimoque martyri non paucis post ejus mortem annis falso et per fraudem ascriptum fuisse tam evidentibus patet documentis, ut mirum sit, hanc imposturam homines eruditissimos tandiu latere potuisse, » et de sex illis, quas Usserius voluit esse vere Ignatianas : « Sed quod magni viri pace dictum sit,ne istæ quidem,quas ille publicavit, a meliori quam cæteræ manu esse videntur.

Interim tamen non est omittendum, nobilem in theologia criticum, Joannem Morinum, collatis diversis editionibus ex Augustino et Florentino codicibus depromptis, in aliam plane diversam maximeque mirandam sententiam incidisse. Antiqua inquit, Ignatianarum Epistolarum editio genuinum textum nobis exhibet, nova vero mancum et interpola

tum.

Samuel autem Bochartus, vir doctissimus, in in

genti opere, Hierozoico, Epistolam ad Romanos, A revera scripsisse.sive ad Polycarpum, sive ad PhilipEusebio visam, probatam, atque defloratam, non ante Constantini imperatoris ævum scriptam fuisse, asserere non dubitavit.

CAPUT VI.

Sententia Dallæi, aliquas epistolas Ignatium scripsisse. Epistolas, quas habemus, easdem esse, quas habuit Eusebius. Sex ob Eusebio memoratas, fuisse non ab Ignatio scriptas, sed ab impostore. ducentis Fost Ignatii mortem annis, confictus. Epi tolam ad Polycarpum non fuisse Eusebio cognitam, sed ab alio impostore, ducentis post Eusebium annis, suppositum. Sententia nostra. Septem epistolas ab Eusebio memorari ; easque omnes fuisse ab Ignatio ipso sanctissimo martyre conscriptas.

Tandem Joannes Dallæus, theologus e Gallia celeberrimus. plurimisque in hoc præsertim genere B controversiarum elaboratis operibus notissimus, non contentus iis quæ de manifesta impostura obiter, libro De jejuniis, monuerat, et in novam plane sententiam de ætate impostoris delapsus, miraque suæ cenjecturæ dulcedine captus, controversiam hane magna animi contentione redintegravit, et grandi volumine adversus omnes quarumcunpue S. Ignatii Epistolarum defensores late disputavit. Sub ejus enim nomine prodierunt «De scriptis, quæ sub Dionysii Areopagitæ et Ignatii Antiocheni nominibus circumferuntur, libri duo: quibus demonstratur, » uti præfert Titulus, « illa subdititia esse, diu post martyrum, quibus falso tribuuntur, obitum ficta.«

Et quidem de indubitata suppositione scriptorum Dionysii Areopagitæ Dallao plane assentior; idque puto ante Dallæum, Sirmondum, Petavium, Launoyum, Morinum, aliosque vel ipsis pontificiis persuasisse. Sed de ætate auctoris, qui ea scripsit et Areopagitæ supposuit, quicunque fut, ab eo prorsus dissentio; et erit nobis in hoc ipso opere rationes sententiæ nostræ afferendi occasio non inopportuna.

C

De Ignatio duplicem Dallæus proponit questionem,quarum prima hæc est:«An omnes epistolæ, quæ sub ejus nomine circumferuntur, ejusdem sint parentis? » Hanc negat;neque ego affirmo,aut de ea litem moveo.Secunda quæstio est: «An earum epistolarum, quæ sunt ab Eusebio et Hieronymo memoratæ, vere auctor sit sanctissimus Ignatius, qui anno Trajani undecimo martyrium Romæ fecit?»> Hanc ille pariter negat; ego nullo modo negandam D puto, et omni asseveratione potius affirmo.

Ut autem utriusque nostrum sententia adhuc manifestius patefiat, nonnulla ulterius observanda duximus. atque illud imprimis: Scripsisse aliquas Ignatium epistolas non negat Dallæus ; et ne talis ipsi affingatur sententia, summopere cavet. Queritur,inquit,«<non an epistolas scripserit Ignatius (quis enim tam fatuus est, ut scripsisse eum aliquas neget?) sed, an has,quæ circumferuntur, scripserit?»Et alibi: «Quasi vero quisquam usque adeo stolidus sit,ut neget amplissimæ civitatis episcopum, ad hæc apostolorum discipulum,ullas vel scribere potuisse, vel etiam

penses, sive ad alios litteras? Atqui non illud quæritur, an Ignatius epistolas aliquas scripserit (incredibile est, hujusmodi virum nullas scripsisse; neque scripsisse aliquas quisquam negat) quæritur,an has quas nunc habemus, scripserit? Non igitur opus est ut probemus aliquas ab ipso S. Ignatio conscriptas fuisse epistolas, adeoque exstitisse aliquando alicubi aliquas genuinas ; id enim jure pro concesso sumimns.cum adversarium confitentem habeamus.

Secundo epistolas eas, quas nunc habemus in editionibus Usserii et Vossii ab assumentis liberas easdem omnino esse, quas habuit Eusebius, cum Blondello suo fatetur Dallæus. In eorum codicibus, inquit, «hæ ipsæ epistola descriptæ sunt, plane quales Eusebii, Athanasii,et cæterorum quos duximus>> (Hieronymi,scilicet, Theodoreti atque Gelasii), «ævo exstitisse verisimillimum est. »Idque «liquido apparere,» capite secundo tribus argumentis probat. Ad ostendendam igitur Ignatianorum veritatem non opus est ut probemus easdem nos epistolas habere, quas habuit Eusebius; hoc enim nobis largitur adversarius. Hoc tantum observandum est, habere nos epistolas Eusebii ævo cognitas, sed eo modo a librariis tractatas, quo alia veterum scripta ab iis tractari solent, hoc est, sapiuscule aut litterarum, aut etiam vocabulorum permutationem, forte etiam sententiolarum mutilationem alicubi passas.Quod cum in aliorum scriptis usu venire soleat, cur in nostris idem factum quis neget, ratio nulla est; ut ea locis minus sanis medicina merito adhibenda sit, quæ aliis veterum scriptis male tractatis adhiberi solet.

Tertio epistolas illas, quas habuit Eusebius, ab Ignatio scriptas fuisse negat; ab impostore aliquo fictas et suppositas afirmat. Impostorem illum non circa medium secundi sæculi, ut Albertinus; non sub Antonino vel M. Aurelio, ut Salmasius; non statim post Clementis Alexandrini dormitionem, sive centum ab Ignatii morte annis, ut Blondellus ; sed præcipiti tertio sæculo Epistolas effinxisse, et opus effictum in lucem exiisse circa tertii sæculi finem, vel quarti initia, ariolatur. Imo, ut alibi loquitur, ducentis post Ignatium annis hic impostor vixit.scripsitque tunc,«cum aliqua jam erat de Constantii vel Constantini ejus filii vel Christianismo, vel ad Christianismum propensione sparsa fama: et ejus operi in lucem erumpenti Eusebius a. D. circiter 330 obstetricatus est. Lepida plane hæc fabula, et ante hunc diem inaudita; nisi quod etiam Bochartus epistolam ad Romanos sub Constantino scriptam somniavit.

Ego certe e contra, qui de impostore illo, quem alii secundo, alii tertio, alii quarto sæculo vixisse statuunt,nihil unquam a quopiam ante hoc sæculum scriptum reperi, qui de impostura ulla in Epistolis Eusebio visis nullam unquam suspicionem in Ecclesia excitatam novi, qui ipsissimum S. Ignatium earum auctorem omni ab ipsius ætate sæculo

agnitum animadverti, qui omnes epistolas a tanto A v posuvai, apud Hesychium, et lodox, xat'lòlav viro scriptas statim periisse animum inducere ut credam minime possum non tantum aliquas epistolas agnosco, sed et has ipsas, ab Eusebio memoratas, et tanto viro usquequaque dignissimas, ab ipso Igation, sanctissimo illo martyre, exaratas fuisse assero.

Quarto, de numero epistolarum quæ Eusebio memoratæ sunt,aliquando dubitat Dallæus, easque sex septemve sæpe nominat; ex vulgari,scilicet opinione septem,ex singulari Usserii sententia sex: aliquando numerum satis confidenter assignat, et sex tantum asserit. Quod cero,inquit, «vulgo putant quamdam ab Eusebio memorari seorsum ad Polycarpum scriptam doctissimus Usserius hanc non diversam, sed unam et eamdem revera cum epistola quæ est ad Smyrnæos, B ab Eusebio iutelligi et acutissime conjicit,et ex Hie. ronymo demonstrat. Et hanc merito ab Epistolarum ab Eusebio dictarum censu expungendam colligit ; numeratqne inter eas, quas nondum Eusebii et Hieronymi temporibus exstitisse validissime probat. » Hanc igitur epistolam ad Polycarpum ab alio impostore sub quinto sacelo fictam putat.

Ego vero nec priorem, nec posteriorem hujus epistolæ fictorem agnosco et inter septem Eusebio memoratas, et a nobis dsfendendas omnino numerandam censeo. Neque enim Hieronymum hic imprimis spectandum esse puto: neque Eusebium ex Hieronymo interpretor, sed, uti par est, Hieronymum ex Eusebio, e quo sua transtulit. Primo itaque Eusebium assero septem omnino epistolas enumerasse, et illius ad Polycarpum tanquam ab ea quæ scripta est ad Smyrnæos plane diversæ meminisse. Nam quatuor e Smyrna missas, scilicet ad Ephesios, ad Magnesianos, ad Trallianos, ad Romanos tanquam distinctas Eusebium memorasse fatentur omnes tres autem e Troade missas pariter diversas atque distinctas hæc Eusebii verbu non minus certo evincunt: Ἤδη δὲ ἐπέκεινα τῆς Σμαρνης γενόμενος, ἀπὸ Τρωάδος τοῖς τε ἐν Φιλαδελφία αὖθις διὰ γραφῆς ὁμιλεῖ, καὶ τῇ Σμυρναίων Ἐκκλησίᾳ, ἰδίως τε τῷ ταύτης προηγουμένῳ Πολυκάρπῳ. «Cum autem jam ultra Smyrnam esset,e Troade rursus tum Phil· adelphenos tu Smyrnæorum Ecclesiam,tum seorsim Polycarpum hujus Ecclesiæ episcopum scripto alloquitur. His verbis tres epistolæ e Troade missæ diserte traduntur; neque minus illa ad Polycarpum distinguitur ab altera ad Smyrnæorum Ecclesiam, quam illa ad Smyrnæos ab altera ad Philadelphenos. Haud aliter Eusebium intellexere Græci. Ita sane Nicephorus: Καὶ Σμυρναίοις ἄλλην διαχαράττει, καὶ αὐτῷ δὲ ἰδίᾳ τῷ προέδρῳ ταύτης Πολυκάρπῳ ἑτέραν éréoteλλe.«Et ad Smyrnæos aliam epistolam exaravit, et seorsim ad ipsum hujus Ecclesiæ antistitem aliam misit. »Neque ut aliter Eusebium intelligamus, tum particula conjunctiva te ter repetita, cum vox illa idi, seorsim, sive separatim. patiuntur. Nicephorus pro lles, la dixit, ut Græci elegantiores loqui solent. Suidas : Ιδίᾳ, χωρίς. Unde ἰδιάζεται, μό

[ocr errors]

D

[ocr errors]

buat.Ita apud Xenophontem Agesilaus, de epi-
stola a Persarum rege ad ipsum missa nec ab eo
recepta, τῷ φέροιτι εἶπεν ἀπαγγεῖλαι βασιλεῖ, ὡς
ἰδίᾳ μὲν πρὸς αὐτὸν οὐδὲν δέοι ἐπιστολὰς πέμπειν.
«Eum a quo allata est,renuntiare jussit regi,non esse
quamobrem privatim litteras ad se missitaret. Ita
Cyrus, apud eumdem,ad Cyaxarem; Ebob
πρός τε τὸ Περσῶν κοινὸν, συμμάχους αὐτούμενος,καὶ
πρὸς ἐμὲ ἰδία δεόμενος πειρᾶσθαι αὐτόν με ἐλθεῖν
yoμLevov, Tives Ilspowv forev.«lllico tum ad com-
mune Persarum misisti,subsidiarias copias pascens;
tum ad me privatim, rogans ut operam darem quo
venirem ipse,copiarumque Persicarum,si quæ ad te
irent,ductor essem.Idem valet low; quod usurpat
Eusebius. Suidas : Ιδίως, καταμόνας, χωρίς. Et ita
loqui Eusebius solet: ut cum de Melitone et Apol-
linari agit: Οι Ρωμαίων βασιλεῖ λόγους ὑπὲρ τῆς
πίστεως ἰδίως ἑκάτερος ἀπολογίας προσεφώνησαν.
«Quorum uterque orationes pro fide apologelicas
seorsum nuncupavit» (Hist. 1. Iv, c 26); cum de Flo-
rino et Blasto hæreticis: Θάτερος ἰδίως περὶ τὴν ἀλη
θεῖταν νεωτερίζειν πειρώμενος. «Cum uterque seorsim
novam doctrinam adversus fidei veritatem invehere
laboraret » (1. v, c. 15); cum de Origene: 'Ilw; TỶV
̓Ακύλου καὶ Συμμάχου καὶ Θεοδοτίωνος ἔκδοσιν ἅμα τῇ
τῶν Ἑβδομήκοντα ἐν τοῖς τετραπλοῖς ἐπικατασκευά
☛25.« Editionem Aquila, et Symmachi et Theodotio-
nis cum LXX Interpretum versione seorsum in te
traplis digsssit» (l.vi, c. 16).Ita illi peculiare aliquod
scriptum nunc lola papy, autiòlz oxɔdy, nunc fotov
σύγγραμμα, vel ἴδιον σπούδασμα appellatur. Pecu-
liarem igitur epistolam (præter eam ad Smyrnæos
scriptam)et seorsim Polycarpo nuncupatam omnino
intellexit Eusebius.

Neque tantum modus hic loquendi, qui aliter explicari non potest, sed et ea quæ sequuntur, idem evincunt. Nam cum Ignatium seorsim ad Polycarpum scripsisse memorasset, rationem ejus rei optimam assignat, tenerrimam nempe, gregis sui Antiocheni curam illi potissimum demandatam:"Ovola δὲ ἀποστολικὸν ἄνδρα εὖ μάλα γνωρίζων, τὴν κατ' ̓Αντιόχειαν αὐτῷ ποίμνην, ὡς ἄν γνήσιος καὶ ἀγαθος ποιμὴν παρατίθεται, τὴν περὶ αὐτῆς φροντίδα διὰ σπουδῆς ἔχειν αὐτὸν ἀξιῶν. «Quem cum apostolicum virum esse plane cognosceret,ipsi tanquam bonus et fidelis pastor gregem Antiochenæ Ecclesiæ commendavit,rogans nt omni cura ac diligentia eam fovere vellet »Atin hac ad Polycarpum epistola ipsius Polycarpi curæ atque diligentiæ Ecclesiam Antiochenam commendat, alibi nusquam. Nam in epistola ad Smyrnenses. Eeclesiam illam rogat, ut oπpes6 instituerent; sed Polycarpum omnino non alloquitur, neque eum in tota illa epistola diserte nominat, quem in epistolis ad Ephesios et ad Magnesianos nominaverat. Cujus rei vix alia ratio assignari potest,quam quod eodem tempore seorsim ad ipsum Polycarpum scripserit In epistola certe ad eum peculiariter data, hoc negotium ipsi dili

B

Quinetiam verba quæ sequuntur non aliam fuisse Eusebii mentem aperte ostendunt: '0 8' autòc Σpupναίοις γράφων, οὐκ οἶδ ̓ ὁπόθεν ἑητοῖς κέχρηται. Item autem Ignatius «ad Smyrnæos scribens, verbis utitur, quæ unde acceperit. ignoro.» Nunquam ita locutus fuisset Eusebius, ut recte observat Isaacus Vossius, si ex eadem epistola,de qua hactenus locutus esset, sequentia essent desumpta. Et adversativa hæc sententia,cum epistolæ nominatione, non aliam quam hanc interpretationem patitur: Idem ille Ignatius, qui seorsim ad Polycarpum scripsit, ejusque curæ atque diligentiæ Ecclesiam Antiochenam commendavit, in altera epistola, quam ad Smyrnenses scripsit, utitur testimonio nescio unde desumpto. Ut 1. iv, c. 7, cum de Melitone loquitur: 'Ev 6è tais γραφείσαις αὐτῷ ἐκλογαῖς ὁ αὐτὸς κατὰ τὸ προοίμιον pyóuvos.Iden in exceptis ab ipso compositis statim in principio operis,» a libro qui Apologia dicebatur. ad alium ejusdem auctoris, cui 'Exλoyal seu Excerpta titulus fuit,transiens. Hæc omnia minus quidem accurate interpretatus est, recte tamen cepit Ruffinus, qui ita vertit: «< Hæc et multa alia his similia ad C diversas Ecclesias scribit;sed et ad Polycarpum velut apostolicum virum datis litteris, Antiochenam ei Ecclesiam præcipue commendat, Ad Smyrnæos sane scribens, utitur verbis quibusdam unde assumptis nescimus.

gentissime commendat, ut concilium in eum finem A rio ita sumendum est, ut &' autòs Σpupvalois convocet hortatur, ut virum eligat áɣanŋtóv hlav Ypapov apud Eusebium, ex quo sua Hieronymus zzi zozvov, dilectum imprimis atque impigrum. ut id transcripsit. Id autem ut fiat, nullum esse dubium non tantum Smyrnæ; sed et ab aliis Ecclesiis fieri jampridem asseruit Isaacus Casaubonus, quin pacuret, ut ab illis etiam nuntii et epistolæ ipsius ope rentheseos notis adjectis hic Hieronymi locus ita sit ad Antiochenos mittantur; unde et gratiam preca- concipiendus: «Scripsit ad Philadelphos,et ad Smyrtur, et illi qui mitteretur, et ipsi qui eum mitteret næos,» tum parenthesi adhibita (et proprie ad PolyPolycarpo. Quæ omnia ipsius Polycarpi povtíòz carpum commendans illi Antiochensem Ecclesiam) in dià novos, ut loquitur Eusebius, curam cum qua, etc. Et Richardus Montacutius episcopus Nordiligentia conjunctam, » mire illustrant. vicensis,qui quavis fere occasione arrepta Casaubonum vellicare solet, hic laudat. Bene, inquit, et acute doctissimus Casaubonus adnotavit esse parenthesi includenda interjecta verba inter Smyrnæos, et in qua Ipse etiam Userius Casaubonum et Baronio et Halloixio acutisrem longe agnoscit, eum tamen deserit, sola Augustodunensis Honorii auctoritate permotus, qui «Epistolam ad Polycarpum in censu scriptorum Ignatii plane prætermittendam esse judicavit,ita,videlicet, verbis Hieronymi acceptis, ac si nulla peculiaris ad Polycarpum data hic ab eo fuisset. Epistola. » Sed quis nescit Honorium illum mentis Hieronymi pessimum esse interpretem, et operum ab eo nominatorum ineptissimum testem, qui Catalogum quem secutus est, sæpe non intellexit. sæpius decurtavit? Quis de verbis Heronymi accipiendis illi confidet in Ignatio, qui statim in Polycarpo, dicit eum scripsisse ad Philippenses epistolam et quædam de die Paschæ, cum Hieronymus eum tantummodo «propter quasdam super die Paschæ questiones Romam venisse» tradat; qui «in Evangelium xarà Maratov Commentarios» ascribit Origeni, quos fПlieronymus tribuerat Symmacho ; qui Anatolium «< decem libros de arithmetica geometria, astronomia, grammatica, rhetorica, dialectica,»composuisse refert, quem Hieronymus miræ doctrinæ virum in his fuisse, licros autem decem de arithmetica institutionibus scripsisse innuit : qui in Clemente Alexandrino, pro illis Hieronymi, Pædagogi libri tres, habet De prædagogis unus, et pro illis, De jejunio disceptatio, hæc substituit, De jejunio unus, de disceptatione unus; qui in Origene, quoniam Hieronymus indicem operum omiserat, ejus loco habet sex millia librorum scripsit, quod ab Hieronymi mente maxime alienum esse cognoscitur, ex Apologia secunda adversus Ruffinum: «Numera indices librorum ejus, qui in tertio volumiae Eusebii, in quo scribit vitam Pamphili continentur, et non dico sex millia,sed tertiam partem non reperies; qui Græca fere omnia apud Hieronymum in Latinam linguam tam male atque imperite vertit? Imo quis de numero epistolarum apud Hieronymum Honorio credet in Ignatio, qui novit eum in Epitome sua tot opuscula præteriisse, quæ ab Hieronymo in Catalogo commemorantur? In Melitone, lap vowμázov Ozo5, librum unum; in Alexandro, Epistolam ad Antinoitas; in Julio Africano, a Epistolam ad Origenem super quæstione Susannæ, et aliam ad Aristidem de genealogia Servatoris; » in Novatiano,librum De instantia; in Malchione, Gran

Hieronymus etiam ipse non aliter capiendus in Catalogo scriptorum ecclesiasticorum, ubi ait ex Eusebio: «Inde egrediens scripsit ad Philadelphos, et ad Smyrnæos,et proprie ad Polycarpum, commendans illi Antiochensem Ecclesiam.»>Quid clarius? Proprie enim hic nihil aliud sonat, quam separatim, sive seorsim. Ita Sophronius interpres, 'lotz po Πολύκαρπον. Est autem ικῶς, interprete Suida, xatauóvac. Ipse Hieronymus ita alibi lopui in hoc ipso Catalogo, Clementis Alexandriui opera recen- D sens. «De canonibus ecclesiasticis, et adversus eos, qui Judæorum sequuntur errorem liber unus,quem proprie AlexandroHierosolymorum episcopo poσepo vse. Et de Apollonio agens: « Tertullianus sex voluminibus adversus Ecclesiam editis,quæ scripsit περὶ ἐκστάσεως, septimum proprie adversus Apollonium elaboravit,in quo omnia quæ ille arguit conatur defendere. »Utrobique proprie,significat peculiariter, et vertitur a Soprhonio idxos, ut in Ignatio. Quod autem sequitur, in qua et de Evangelio quod nuper a me translatum est,super persona Christi ponit testimonium,» illud in qua cum expressum non habeat Vocabulum antecedens.ad quod referatur. necessa

ad

dem epistolam ad Dionyrium et Maximum; in Gre- A tio,quam secutus est interpres ejus, et quæ in Megorio Neocæsareensi, l'anegyricum ad Origenem ; in Lactantio, Symposium, et Ad Demetrianum epistolarum libros duos; in Athanasio, Heortasticas epistolas; in Acacio, Συμμίκτων ζητημάτων volumina sex; in Theodoro Commentarios in Psalterium; in Cyrillo Κατηχήσεις ; in Basilio, Ασκητικόν ; in Gre gorio Nezianzeno, Hepi photoyslas; in Joanne Antiocheno, Isapé lepwouvns; in ipso denique Hieronymo, Hebraicorum nominum librum unum, versus Jovinianum libros duos, et ad Pammachium Apologeticum et Epitaphium penitus omisit, quæ omnia in Hioronymi Catalogo adhuc exstant. In Dionysio autem Alexandrino, tot epistolas et opuscula intacta præteriit, ut sine maximo lectoris tædio ea enumerare non possim. Quidni igitur epi- B stolam Ignatii, proprie ad Polycarpum scriptam, pariter omitteret? Leve est idcirco, imo prorsus evanidum argumentum, quod ex silentio Augustodunensis Ilonorii. tam mali interpretis, tam infidi epitomatoris, deducit Armachanus, ut inde concludat,in ea,quæ Hieronymi ætate omnium terebatur manibus Ignatianarum epistolarum sylloge, nullam Polycarpo privatim inscriptam exstitisse epistolam: præsertim cum Eusebius olwg,Hieronymus proprie hoc est privatim, Polycarpo inscriptam fuisse testentur, Certe pari argumento deducere poterat, ætate Eusebii nullam Ignatii ad Philadelpheos exstitisse epistolam, quod eam Ruffinus interpretatione sua omiserit.

Praeterea aetate Hieronymi scripsit S. Chrysostom mus,et Ignatianarum epistolarum Sylloge usus est, quæ epistolam privatim Polycarpo inscriptam continebat. Nam in oratione, Quod unus Veteris et Novi Testamenti legislator,ipsi a veteribus attributa, sententiam quamdam, sub Ignatii nomine ex hac ipsa epistola depromit, quam inter veterum testimonia postea suo loco proferemus. Negat quidem Armachanus. orationem illam esse S. Chrysostomi: sed rationes ejus accurate examinabimus, cum testimonia pro Ignatio adducta ab objectionibus Dallæi vindicabimus.

Interim hanc ad Polycarpum epistolam esse inter eas quæ Eusebio cognitæ sunt numerandam res ipsa clamat, quia, uti reliquæ germanæ, fuit et ipsa interpolatoris manu contaminata: quod de suppo sititiis non est omnino sentiendum. Aliud enim est epistolam fingere, aliud corrumpere. Quæ sunt ab impostore serius fictæ, eodem modo integræ conservantur, quo primum sunt consarcinata: quæ a vero auctore primum factæ, postea sunt a stellionibus variis assumentis conspurcatæ. Armachanus quidem, cujus animo contraria sententia alte insederat, nullas hic interpolationes observavit ; imo asserere non est veritus, interpretem suum, quem ipse e tenebris primus eruit, Epistolam ad Polycarpnm integram ex recentiore editione assumpsisse; quod primo intuitu a veritate alienum esse deprehenditur. Nam primæva hujus etiam Epistole edi

it;

C

D

σπου

diceo codice conservatur, multum a recentiori edi-
tione differt, quæ e reliquis codicibus descripta est
et partim a vulgato interprete conversa. Duo præ-
cipue loca memorabo, ex inscriptione unum, ex
corpore Epistolæ alterum, ut Interpolatoris manus
manifeste appareat. Cpdex Medicens: 'Iyvátiog ó
καὶ Θεοφόρος, Πολυκάρπῳ ἐπισκόπῳ Ἐκκλησίας Σμυρ
vziwv. Interpres Usserianus : «Ignatius, qui et Theo-
phorus, Polycarpo episcopo Ecclesiæ Smyrnæorum >>
Vulgati Græci codex: Ιγνάτιος [ἐπίσκοπος Αν
τιοχείας, ὁ καὶ μάρτυς Ἰησοῦ Χριστοῦ], Πολυκάρπῳ
ἐπισκόπῳ Ἐκκλησίας Σμυρναίων. Et vulgatus inter-
pres: «Ignatius [episcopus Antiochiæ, qui et martyr
Jesu Christi], Polycarpo episcopo Smyrnensium. >> In
corpore Epistolæ codex Medicens: IIXέov
δαῖος γίνου οὗ εἶ, τοὺς καιροὺς καταμάνθανε τὸν
ὑπέρκαιρον προσδόκα, τὸν ἄχροτον, τὸν ἀόρατον, τὸν
δι' ἡμᾶς ὁρατόν, τὸν ἀψηλάφησον, τὸν ἀπαθῆ, τὸν
d'huã manτóv. Interpres Usserianus: «Plus studio-
sus fias,quam es; tempora considera; eum qui supra
tempus exspecta, intemporalem, invisibilem,propter
nos visibilem, impalpabilem, impassibilem, propter
nos passibilem » Vulgati Græci codices: Isto pós-
θες τῇ σπουδῇ οὗ εἶ (satis absurde), [συντονώτερον
δράμε], τοὺς καιροὺς καταμάνθανε [ὡς ἐνταῦθα εἶ
νίκησον· ὧδε γὰρ ἐστὶ τὸ στάδιον, ἐκεῖ δὲ οἱ στέφα
νοι]. Προσδόκα [Χριστον τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ], τὸν
ἄχρονον [ἐν χρόνῳ], τὸν ἀόρατον [τῇ φύσει], ὁρατὸν
[ἐν σαρκὶ], τὸν ἀψηλάφητον [καὶ ἀναφῆ ὡς ἀσώμα-
τον, δι' ἡμᾶς δὲ ἁπτὸν καὶ ψηλαφητὸν ἐν σώματι,
τὸν ἀπαθῆ, [ὡς Θεὸν], δι' ἡμᾶς δὲ παθητὸν [ὡς ἄν
0pшnov] Et Vulgatus interpres: Plurimum adde ad
festinationem,[continuanter curre], tempora cognos-
ce[ut in ipsis semper vincas. Hic enim est stadium,
illic corona] Exspecta [Christum Filium Dei], in-
temporalem [in tempore], invisibilem [et intactum,
ut incorporeum,corporeum vero propter nos et con-
trectabilem], impassibilem [ut Deum], passibilem
vero propter nos [ut hominem].» Hinc igitur patet
duas fuisse editiones Epistolæ ad Polycarpum mul-
tum diversas,germanam unum, interpolatam alte-
ram germanam et primævam secutum esse inter-
pretem Usserianum,posteriorem seu interpolatam
vertisse interpretem Vulgatum. Idem etiam liquet
ex verbis ad finem Epistolæ, in Vulgato Græco co-
dice additis, 'Apv, zápis, quibus respondent in
Vulgato interprete, Amen, gratia, quæ a Mediceo
codice et interprete Usseriano prorsus absunt. Hinc
enim Armachanus ipse colligit Anastasium pa-
triarcham Antiochenum circa annum 595, vulgata
sive interpolata editione Græca usum fuisse. Quippe
Gregorius papa Romanus. Registri 1. Iv, indict. 13,
epist. 37,cum ad finem epistolæ suæ ad Anastasium
scriptæ apposuisset, Amen, gratia, statim hæc ad-
dit: «Quæ,videlicet, verba de scriptis vestris accepta
in meis epistolis pono, ut de S. Ignatio vestra bea-
titudo cognoscat, quia non solum vester est, sed et
noster. Sicut enim magistrum ejus apostolorumprin-
cipem habemus communem,ita quoque ejusdem prin-

« ПредыдущаяПродолжить »